تغذیه مناسب مادران در دوران بارداری

وقتی مادر مواد غذایی بدنش تامین شده باشد، تاثیر آن را در آینده ی کودک خواهد دید که از نظر سلامتی جسم و هوش ضعف ندارد .
 

چکیده: برای مادران باردار به دلیل تغیرات هورمونی ممکن است شرایط خاصی پیش آید که تا حدی طبیعی بوده و درمان آن با تغذیه مناسب و رعایت نکاتی که در ادامه خواهد آمد، امکان پذیر است . 

تعداد کلمات 937 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

سلامت و بهداشت دوران بارداری مسأله بسیار مهمی است که هر مادری باید در این دوره رعایت کند ، چرا که سلامت جنینی که در بدن او وجود دارد بستگی به تغذیه و سلامت مادر دارد. رشد جسمی و ذهنی جنین رابطه مستقیم با نوع تغذیه مادر دارد.
 

همانطور که گفتیم جنین مواد غذایی را که مادر از راه خوردن غذا به دست می آورد تغذیه می کند و اگر در تغذیه مادر خللی ایجاد شود ، جنین خود به خود از ذخیره غذایی بدن مادر تغذیه می کند و آنگاه بدن مادر دچار ضعف ، آسیب و کمبود مواد غذایی و کلسیم مورد نیازش می شود که خطر پوکی استخوان و ریزش مو و پوسیدگی دندان را بالا می برد.
وقتی مادر مواد غذایی بدنش تامین شده باشد ، تاثیر آن را در آینده ی کودک خواهد دید که از نظر سلامتی جسم و هوش ضعف ندارد .
امام رضا علیه السلام می فرمایند :«زنان باردار کندر بخورند تا فرزندی که در بطن دارند اگر پسر است با هوش و دانا و شجاع و اگر دختر است خوش قیافه و خوش اخلاق و ... گردد .»[1]
 

یکی از مشکل عمده مادران باردار، کمبود آهن و کم خونی است که آن هم با مشورت دکتر می توان از قرص آهن استفاده کرد، اما در تغذیه باید در این باره گفت که خوردن سبزی مانند کاهو که در قلیایی کردن خون تاثیر زیادی دارد بسیار مفید است . امام رضا علیه السلام در این خصوص می فرمایند :« فِی البُقولِ: أفضَلُهَا . . . الهِندَباءُ ، وَالخَسُّ ؛- درباره سبزى ها: بهترینِ آنها ، کاسنى و کاهو است .» [2]
برای تقویت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان در بعد زایمان و سن بالا ، بهتر است در این دوره از خوردن شیر غافل نشوی.
هر روز لا اقل نیم لیتر شیر پاستوریزه یا جوشیده ، یا به همین اندازه ماست و یا به مقدار کمتری پنیر میل کنید . [3]
و همچنین برای تقویت استخوان ها و تصفیه خون می توان از باقالی استفاده کرد ، چرا که خواص خون سازی و کاهش درد استخوانی و جلوگیری از پوکی استخوان دارد .
از امام رضا (ع) و سایر ائمه نقل شده است که: اَکْلُ الباقِلّى یُمَخِّخُ السّاقَینِ وَ یَزیدُ فِى الدِّماغِ وَ یُوَلِّدُ الدَّمَ الطَّرىَّ؛ خوردن باقلا، مایه تقویت مغز استخوان هاى ساق پا مى شود، توان مغز را افزون مى سازد و خون تازه تولید مى کند. [4]
اما مصرف باقالای تازه ممکن است تولید مسمومیت و حساسیت شدید کند ، بنابر این باید در خوردن باقالای تازه و خام احتیاط کرد .[5]
مشکل بعدی که در این دوره برای خیلی از افراد باردار به وجود می آید احساس تهوع و کم اشتهایی است ، برای جلوگیری از این احساس می توان سه وعده غذایی خود را تبدیل به ۴ یا ۵ وعده کنید که مقدار آن کمتر باشد و غذاهایی را در وعده های غذایی بخورید که راحت هضم و حاوی فیبر بالا باشد تا مشکل گوارشی نیز پیش نیاید ، برای مثال سبزی تازه و یا پخته که به درستی شسته شده است .
غذا هایی همچون حریره بادام و فرنی و شیر برنج نیز غذاهایی مفید و راحت هضمی هستند که دارای انرژی بالایی اند .

امام رضا علیه السلام می فرمایند :« هر شب هفت خرمای مرغوب (هیرون) با روغن گاو جهت پیشگیری از بواسیر خوب است.» [6]
و ورقه های نازک لیمو ترش را در ظرف حاوی آب سرد قرار داده و آنرا در یخچال بگذارید و در طول روز به عنوان نوشیدنی بنوشید .[7]
اگر در دوران بارداری دچار بالا رفتن فشار شدید مصرف نمک خود را به حد اقل برسانید و مقدار کمی نمک ید دار استفاده کنید و از آب انار به عنوان نوشیدنی بنوشید که هم باعث شادابی پوست و زیبایی جنین و خون سازی مادر می شود و از بالا رفتن فشار جلوگیری می کند .

امام رضا علیه السلام در این باره می فرمایند :«انار شیرین و ترش بمک ؛چرا که انسان را نیرو می دهد و خون را زنده می سازد .»[8]
مادران عزیز ، در دوران بارداری خود مشکلات آزار دهنده را جدی بگیرید و در مراکز بهداشت و یا پزشک متخصص مطرح کنید تا با توصیه های درمانی و یا دارو های مصرفی بتوانید درمان شوید و سلامت خود و جنین را حفظ کنید.

پاورقی :
[1] طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم : شریف رضی، 1370، صفحه 192 ، 193
[2] محمد کلینی، اصول کافى ، جلد 6، صفحه 344، ح 1
[3] محمد اصفهانی، پیام نیکبختی، جلد اول، تهران: نشر مهر راوش، 1389  ، صفحه 76
[4] طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق،  قم : شریف رضی، 1370، صفحه 190
[5] مصطفی خدادادی ، طب سنتی 2، قم : سپهر اندیشه 1396 ، صفحه 18
[6] محمدباقرمجلسی، بحارالانوار، جلد 62، صفحه 321
[7] مصطفی خدادادی ، طب سنتی 1، قم ، نشر سپهر اندیشه، جلد یک، صفحه 65
[8] بحار الانوار: جلد 62 صفحه 320 و طب الامام الرضا: صفحه61

منبع: 
طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم : شریف رضی، 1370
محمد کلینی، اصول کافى ، جلد 6
محمد اصفهانی، پیام نیکبختی، جلد اول، تهران: نشر مهر راوش، 1389
مصطفی خدادادی ، طب سنتی 2، قم : سپهر اندیشه 1396