باورهای اشتباه دربارۀ وزن کم کردن

خیلی از ایرانی ها اضافه وزن دارند و چاقی در کشور ما بسیار بیشتر از قبل شده است و تعداد افراد چاق نیز روز به روز در حال افزایش است. این به آن معناست که بیماری ها و اختلالات ناشی از چاقی و اضافه وزن مثل بیماری قلبی کرونری و دیابت، نیز رو به ازدیاد است.
 

رژیم های غذایی منجر به ایجاد باورهای نادرست و اشتباهی درمورد لاغری و کاهش وزن شده است. مطمئن باشید که هیچ معجون جادویی برای لاغر شدن و کاهش وزن وجود ندارد. برای پایین آوردن وزنتان، باید تغییرات کوچک و قابل وصول در شیوه زندگیتان ایجاد کنید. باید طریقه غذا خوردن خود را عوض کرده و فعالیت جسمیتان را نیز افزایش دهید.
 

میزان کالری موجود در هر گرم چربی، نسبت به هر گرم کربوهیدرات و پروتئین، تقریباً دو برابر است. اینها نوع خیلی متراکم از انرژی هستند. اگر شما میزان زیادی چربی مصرف کنید، نسبت به زمانیکه میزان بالایی کربوهیدرات مصرف می کنید، بیشتر در معرض بالا رفتن وزن قرار دارید.

نوع چربی مصرفیتان نیز اهمیت ویژه ای دارد. تحقیقات نشان می دهد که روغن های حیوانی (چربی های اشباع)، بیشتر از روغن های گیاهی و روغن ماهی چاق کننده هستند. روغن های گیاهی و روغن ماهی بیشتر توسط بدن بعنوان سوخت مصرف می شوند و کمتر بعنوان ذخیره در شکم انبار می شوند. حتی فوایدی هم می توانند برای سلامتی شما داشته باشند.

کربوهیدرات و پروتئین اضافی نیز می تواند به چربی تبدیل شود. اگر بیش از نیاز روزانه خود کالری مصرف کنید، چه این کالری ها از چربی باشد و چه از کربوهیدرات و پروتئین، وزنتان بالا خواهد رفت.

در کوتاه مدت، رژیم های غذایی کم کربوهیدرت کاهش وزن بیشتری نسبت به رژیم های غذایی با کربوهیدرات بالا برایتان به ارمغان می آورد. اما در دراز مدت تفاوت آنها در کاهش وزن، بسیار کم خواهد بود. رژیم های غذایی که میزان کربوهیدرات ها در آنها بسیار پایین است، اگر مصرف چربی هیا حیوانی بالا باشد و از خوردن سبزیجات نیز خودداری شود، برای سلامتی مضر خواهد بود. تاثیرات این رژیم ها در دراز مدت هنوز شناخته نشده است.

باورها و عقاید نادرست بسیاری درمورد غذاها و تاثیرات آنها در کاهش یا افزایش وزن وجود دارد. در زیر به ۵ مورد از آنها اشاره می کنیم:
 

زمانی اینطور تصور می شد که راز کم کردن وزن در کاهش موادغذایی با میزان کربوهیدرات بالا است مثل پاستا، برنج، و سیب زمینی. اما الان می دانیم که کربوهیدرات ها بهترین منبع انرژی برای بدن به شمار می روند. خوردن سیب زمینی یا سایر غذاهای حاوی کربوهیدرات، الزاماً شما را چاقتر نمی کند. اما اگر به دقت مراقب وزنتان هستید، می توانید به تعادل از خوردن این غذاها بهره ببرید.

برای بالا رفتن وزن، باید بیش از نیاز بدن به آن کالری برسانید. اینکار با خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات، سخت تر از خوردن غذاهای حاوی چربی است. اگر در رژیم غذاییتان بتوانید بیشتر از غذاهای حاوی کربوهیدرات (و البته فیبر) استفاده کنید، چربی ها به خودی خود از رژیمتان بیرون می روند.
 

 خیلی از رژیم های غذایی بر مبنای این باور استوارند که دستگاه گوارش قادر به هضم برخی از ترکیبات غذایی نیست. عموماً گفته می شود که پروتئین ها و کربوهیدرات ها با هم سازگاری ندارند و باعث ایجاد مشکلات گوارشی و بالا رفتن وزن می شوند. عکس آن نیز عموماً صادق است. بعضی از غذاها اگر با هم خورده شوند به دستگاه گوارش کمک می کند. مثلاً ویتامین C موجود در آب پرتقال می تواند جذب آهن را از غذاهایی مثل مرغ یا گوشت گاو افزایش دهد.

تعداد خیلی کمی از غذاها هستند که به طور خالص کربوهیدرات یا به طور خالص پروتئین باشند. اکثر غذاها ترکیبی از هر دو اینها هستند. دستگاه گوارش آنزیمی دارد که به خوبی قادر به شکستن کلیه انواع موادغذایی هست. از اینرو بهتر است از رژیم های غذایی ترکیب کننده غذاها اجتناب کنید.
 

هیچ دلیل و مدرکی نیست که ثابت کند خوردن میوه به تنهایی برای صبحانه فایده خاصی برای سلامتی یا کاهش وزن دارد. اکثر میوه ها میزان زیادی کربوهیدرات پیچیده که بدن بعد از گذراندن روزه شبانه به آن نیاز دارد، در خود ندارند. اما منبع خوبی از فیبر و ویتامین ها هستند. انواع غذاهای تشکیل شده از غلات مثل نان، سیریال های صبحانه، کلوچه و از این قبیل منابع بهتری برای صبحانه هستند.
 

برخی از مواد غذایی مثل گریپ فروت، گفته می شود که در بدن چربی سوزی میکنند. این گفته صحت ندارد. فیبر گرفته شده از رژیم غذایی برای این منظور کارآمدتر است چون باعث می شود فرد با خوردن مینیمم کالری، احساس سیری کند. موادغذایی با فیبر بالا مثل میوه جات، سبزیجات، نان گندم کامل و سیریال ها نیز میزان چربی سیار کمی دارند.
 

تئوری پشت این باور این است که مایعات و آنزیم های گوارشی با خوردن مایعات رقیق می شوند و این مسئله روند گوارش را کند می کند و باعث می شود غذاها به صورت چربی در بدن ذخیره شوند. هیچ مدرک و دلیل علمی پشت این فرضیه وجود ندارد. در واقع، شواهد نشان می دهد که خوردن آب به همراه غذا حتی به گوارش آن کمک هم می کند. البته ممکن است مایعات با کالری بالا مثل مشروبات الکلی اگر زیاد استفاده شود باعث چاقی شود اما نوشیدن آنها به همراه غذا تفاوت چندانی نمی کند.
 

در زیر به چند توصیه مفید برای کاهش وزن اشاره می کنیم:
رژیم های سخت نگیرید چون خیلی زود (در کمتر از ۵ سال) وزن از دست رفته دوباره برمی گردد.
سعی کنید روند کاهش وزن خود را تدریجی کنید. نباید چیزی بیشتر از نیم کیلو در هفته یا ۱۰ کیلو در شش ماه وزن کم کنید.
هدفتان این باشد که در طول شش ماه ۱۰ سانتی متر از دور کمرتان کم کنید. این مسئله خیلی بیشتر از مقدار وزنی که کم می کنید برای سلامتیتان مفید است.
از خوردن چربی های غذایی به ویژه چربی های اشباع تا حد ممکن خودداری کنید.
از مصرف شکر و قند تصفیه شده تا حد ممکن اجتناب کنید.
مصرف میوه جات و سبزیجات، نان های گندم کامل و سیریال خود را افزایش دهید.
از مشروبات الکلی استفاده نکنید.
حداقل نیم ساعت در روز ورزش کنید. فعالیت های روزانه تان را بیشتر کنید.
از خوردن هیچکدام از غذاها خودداری نکنید. روزانه از میان انواع و اقسام موادغذایی مفید استفاده کنید و تا می توانید از غذاهای فراورده ای و کارخانه ای کمتر استفاده کنید.
هر روز حداقل ۱۵۰۰ میلی لیتر آب بنوشید.
 

پزشک خانوادگی
متخصص خوب تغذیه
 

رژیم های سخت می تواند بر سلامت جسمی و فکر شما تاثیر منفی بگذارد.
هیچ ماده غذایی یا راه معجزه آسایی برای کاهش وزن وجود ندارد.
بهترین راه کاهش وزن، تدریجی، با اعمال تغییرات کوچک در شیوه غذا خوردن و عادات ورزشتان است.
 
منبع: سایت مردمان