نیروی دریایی در جهان کنونی به یکی از ارکان مهم قدرت‌های جهانی و کشورهای دارای سواحل دریایی برای حفظ امنیت خویش در کنار فرصت تجاری و اقتصادی تبدیل شده است. اتفاقات چند ماه اخیر در خلیج‌فارس به‌خوبی نشان داد که داشتن یک قدرت نظامی دریایی تا چه میزان مهم است.

گزارش نشریه اسرائیلی از پیشرفت قدرت دریایی ایران

هفته گذشته روزنامه جروزالم پست که به منابع امنیتی اسرائیل هم نزدیک است در گزارشی نوشته است که: «ایران یک شبکه مسیریاب دریایی به نام «واسع» که کارکردش مانند نرم افزار «Waze» است برای زیردریایی‌های خود ساخته است.»

در ادامه این گزارش آمده است: «نیروی دریایی ایران با برداشتن یک گام رو به جلو مدعی شد شبکه‌ای برای شناسایی مسیرها و نقشه‌ها برای زیردریائی‌های خود ساخته است. این مسیریاب که واسع نام دارد شبکه‌ای از حسگرهای بی‌سیم زیردریاست که نیروی دریایی ایران برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به زیردریا آن را طراحی کرده است.»

تلاش صهیونیست‌ها برای کتمان واقعیت و نگرانی‌هایشان

اما جالب است که نشریه اسرائیلی پس ‌از آنکه به گزارشی در خصوص قدرت سایبری ایران در بخش دریایی‌اش پرداخته در ادامه سعی کرده این توانایی اعلام شده را کمرنگ کند.

جروزالم پست در ادامه آورده است: «ایران معمولاً در مورد فناوری‌های نظامی جدید بلوف می‌زند. بنابراین، ادعاهایش در این زمینه را باید با دیده تردید نگریست. اما ایران ادعا می‌کند که این "شبکه حسگرهای بی‌سیم زیرآبی" یکی از نوآورانه‌ترین فناوری‌ها در دنیاست. تهران ادعا می‌کند که فقط کشورهای پیشرفته و قدرت‌های برتر دنیا به چنین سیستم‌هایی دسترسی دارند!

ایران می‌داند که نیروهای زمینی‌اش با نیروهای زمینی دشمن اصلی‌اش یعنی آمریکا برابری نمی‌کنند و نیروی دریایی‌اش تنها شبهی از ناوگان پنجم آمریکا در خلیج (فارس) است؛ اما ایران می‌خواهد یک تهدید دریایی علیه دشمن خود داشته باشد و نشان دهد که زیردریائی‌هایش کارآمد هستند...

ایران می‌گوید این فناوری جدید و تسلیحات دریایی‌اش به آشکار شدن "نیروهای تروریستی پنهان تحت فرماندهی قدرت‌های بزرگ" که در آب‌های ایران پرسه می‌زنند کمک می‌کند. این جمله غیرمنطقی احتمالاً به اقدامات اخیر کشتی‌های مین‌روبی در دریای عمان اشاره دارد. ایران ادعا می‌کند در صورت تهدید شدن، خلیج‌فارس را می‌بندد.»

سرنگونی گلوبال هاوک؛ پدیده‌ای تاریخی

روزنامه صهیونیستی در ادامه می‌نویسد: «ایران در ماه ژوئن 2019 یک پهپاد آمریکایی را که در سواحل ایران پرواز می‌کرد سرنگون ساخت. ایران همچنین مدعی شد یکی از نفت‌کش‌هایش در دریای احمر مورد حمله قرار گرفته است.

ایران در سال 2011 تعدادی کشتی از نیروی دریایی خود به دریای مدیترانه اعزام کرد. ایران در تلاش بوده زیردریائی‌های خود را نیز به دریای مدیترانه اعزام کند. ایران در سال 2016 یک رزمایش دریایی بزرگ به نام ولایت 94 برگزار و یک موشک جدید کروز به نام نور را آزمایش کرد. ایران همچنین در سال گذشته یک رزمایش مشترک دریایی با چین و روسیه برگزار کرد. این گامی بزرگ برای نیروی دریایی ایران محسوب می‌شود.»

راهبرد دریایی اسرائیل چیست؟

برای درک صحیح از چرایی نگرانی اسرائیلی‌ها از قدرت دریایی ایران، لازم است نیم‌نگاهی به راهبرد دریایی اسرائیل داشته باشیم.

رژیم صهیونیستی از اواخر دهه ۷۰ میلادی و تحت تأثیر جنگ ۱۹۷۳ (تشرین)، تصمیم به اتخاذ اقداماتی در نیروی دریایی و تقویت توان و قدرت خویش در این حوزه گرفت. در سال ۱۹۷۹ اصولی برای این تغییر در نیروی دریایی در نظر گرفته شد. برخی از این اصول عبارت بودند از: "خارج شدن پایگاه‌ها از بنادر برای کاهش آسیب‌پذیری، افزایش سرعت عمل و تاکتیک‌پذیری، انعطاف در زمان کوتاه و دست‌یابی به فناوری‌های نوین در این حوزه مانند رادار گریزی بدنه‌ها، ساخت زیردریایی با توان حمل سلاح بالا و انجام عملیات علیه اهداف دشمن در هوا و خشکی".

سال ۱۹۹۱ در جنگ خلیج‌فارس یک موشک اسکاد از سوی عراق به حیفا شلیک شد. مورد اصابت قرار گرفتن حیفا باری دیگر در جنگ ۳۳ روزه تکرار شد و این دو اتفاق موجب شد رژیم صهیونیستی باری دیگر به پایگاه‌های نظامی خود از منظر آسیب‌پذیری بالای آنان بنگرد و به دنبال کاهش این آسیب‌پذیری باشد. ضعیف بودن نیروی دریایی رژیم و عدم عمق راهبردی سرزمین‌های اشغالی، این آسیب‌پذیری را تشدید نموده بود. البته ذکر این امر ضروری است که نیروی دریایی رژیم صهیونیستی در جنگ ۶ روزه با حمله به برخی بنادر مصری سابقه خوبی از خود به جا گذاشته بود.

نیروی دریایی، راهی برای جبران عدم عمق راهبردی

یکی از چالش های جدی راهبردی و امنیتی اسرائیل نداشتن عمق راهبردی است. به‌گونه‌ای که بخش زیادی از جمعیت خود را در محدوده‌ای کوچک جغرافیایی محصور می‌بیند. این مسئله قدرت نظامی‌اش را آسیب‌پذیر کرده است.

رژیم صهیونیستی برای جبران این معضل، دست به اقدامات گوناگونی زده است که یکی از آنان جایگزین کردن دریا به ‌عنوان عمق راهبردی است. دریای مدیترانه، دریای سرخ، تنگه باب المندب، خلیج عدن و اقیانوس هند مناطقی است که می‌توانند برای رژیم صهیونیستی جبران‌کننده فقدان عمق راهبردی باشند. گسترده شدن نیروی دریایی رژیم در مناطق نام برده شده، باعث می‌شود که در صورت آغاز تهاجمی جدید و یا حمله از سوی دیگر کشورها به رژیم صهیونیستی، کمی از فقدان عمق راهبردی بکاهد.

هر کدام از ناوها و زیردریایی‌های مستقر در مناطق نام برده شده، می‌توانند تا حدودی برای رژیم صهیونیستی نقش عمق راهبردی بازی نمایند و دیگر کشورها هدف تهاجم خود را تنها مرزهای اشغالی محدود میان دریای مدیترانه و رود اردن برآورد نکنند و مجبور به تقابل با نیروی دریایی رژیم صهیونیستی در وسعتی بسیار وسیع‌تر از سرزمین‌های اشغالی گردند.

ایجاد برتری راهبردی علیه ایران و کنترل کشتی‌های حامل کمک‌های ایران به حزب‌الله

یکی از اهداف و برنامه‌های نیروی دریایی رژیم صهیونیستی، تحت کنترل گرفتن دریای مدیترانه، دریای سرخ، اقیانوس هند و خلیج‌فارس به ‌منظور حفظ امنیت تجارت اقتصادی و امنیت نظامی‌شان است. مؤسسه آمریکایی «مرکز تحلیل و بررسی نیرو دریایی و موسسه تحقیقات عمومی» در گزارشی مفصل تحت عنوان «نیروی دریایی اسرائیل و آمریکا، چشم‌انداز، سناریوها و مسائل جاری» به راهبردهای نیروی دریایی رژیم صهیونیستی پرداخته است. در این گزارش تسلط بر اقیانوس هند با همکاری ارتش هند و حضور در دریای سرخ از جمله اهداف رژیم صهیونیستی به‌منظور ایجاد برتری راهبردی علیه ایران و کنترل کشتی‌های حامل کمک‌های ایران به حزب‌الله لبنان ذکر شده است.

ایران 5 قدرت اول دریایی جهان

در پایان باید بر این نکته تاکید کرد که نگرانی اسرائیل از افزایش قدرت دریایی تهران چندان هم دور از واقعیت نیست. اکنون ایران فقط به لحاظ کمّی و تعداد کشتی‌های جنگی و ناوها، در بین پنج قدرت دریایی جهان است.

طبق اطلاعات وبگاه نظامی آرمد فورس Armed Force، ایران با 406 کشتی و ناو جنگی مختلف، رتبه‌ چهارم را در زمینه کشتی و ناوهای جنگی و نیروی دریایی دارد. طبق این اطلاعات، تنها توان دریایی چین، کره شمالی و آمریکا ببشتر از ایران است و توان ناوی ایران بالاتر از روسیه، پاکستان، هند، سوئد، ویتنام و کره جنوبی قرار دارد.