«بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی که مسئولیت شکست در جنگ متوجه او بود، سعی کرد با برافروختن نبرد اخیر، به زعم خود به پیروزی و اعتبار تازه ای دست یابد، اما نه تنها در عرصه نظامی ـ امنیتی، متحمل شکست سختی شد؛ بلکه در صحنه سیاسی نیز ناکامی بزرگی را آزمود و ناچار شد با منصب نخست وزیری که مدت 12 سال آن را در اختیار داشت وداع گوید.
نتانیاهو به رغم آن که طی یک سال گذشته با وجود تلاش های دولتش در مهار کرونا و ایجاد ثبات نسبی در اقتصاد اسرائیل و نیز امضای توافق های عادی سازی با چهار کشور عربی، از تبعات بحران در امان مانده بود، اما به دلیل اختلافات عمیق داخلی، نتوانست جایگاه ریاست دولت را حفظ کند و تحولات اخیر به ویژه جنگ 12 روزه میخ پایانی را بر تابوت او کوبید.
از این پس نتانیاهو ناچار است با مرحله پایان حیات سیاسی کنار آمده و در عین حال، خود را آماده حضور در دادگاه پرونده های فساد کند.
در پارلمان (کنیست) چه گذشت؟
مجلس اسراییل (کنیست) شاهد یکی از جنجالی ترین نشست های خود بود. نهایتا نمایندگان به دنبال چهار انتخابات زودهنگام و پس از نزدیک به 3 سال بن بست سیاسی، به یک دولت ائتلافی از 8 حزب یهودی (چپ و راست) و عرب به رهبری مشترک «نفتالی بنت» و «یاییر لاپید» رای اعتماد دادند.
نقتالی بنت رهبر حزب «یمینا» پس از این رای گیری، به عنوان نخست وزیر سی وششمین دولت در تاریخ ۷۳ ساله اسرائیل سوگند یاد کرد.
وی در سخنرانی پیش از اخذ رای اعتماد و هنگام معرفی دولت ضمن اشاره به اختلافات عمیق جاری در جامعه اسرائیل گفت: رویکرد بنیامین نتانیاهو در کشاندن اسرائیل به چهار انتخابات در طول دو سال و تشویق چند دستگی در جامعه، فرمولی برای فروپاشی اسرائیل بود، اما او و رهبران احزاب ائتلافی با تشکیل پیمان سیاسی راه و روش تازه ای را پیشنهاد می کنند تا اسرائیل را از افتادن به مسیر اضمحلال بازدارد.
سخنرانی نفتالی بنت توام با اعتراض و توام با سروصدای شدید نمایندگان رقیب از حزب لیکود بود، تا حدی که رئیس پارلمان ناچار شد تعدادی از آن ها را از جلسه بیرون کند.
طبق توافق احزاب ائتلاف، بنت تا ماه اوت ۲۰۲۳ در سمت خود به عنوان نخست وزیر اسرئیل باقی خواهد ماند. سپس یائیر لاپید، رهبر حزب «یش عتید» تا پایان دوره قانونگذاری، مقام نخست وزیری اسرائیل را برعهده خواهد گرفت. در این مدت، لاپید در کابینه بنت سمت جانشینی نخست وزیر و نیز وزارت خارجه را بر عهده خواهد داشت.
عصبانیت نتانیاهو
نتانیاهو در اظهارات خود در جلسه رای اعتماد، به شدت به ائتلاف بنت - لاپید حمله کرد و مدعی شد که دوران قدرت دولت جدید که از دید وی بر اساس اتحاد خائنانه تشکیل شده، بسیار کوتاه است و حزب لیکود با قدرت باز خواهد گشت و او دوباره سکان را به دست خواهد گرفت.
او که به جای 15 دقیقه وقت قانونی خود با خشم و سراسیمگی، نزدیک به نیم ساعت سخنرانی کرد، دولت ائتلافی جدید اسراییل را یک دولت ضعیف توصیف کرد که توانایی تامین امنیت اسراییل را ندارد.
نتانیاهو گفت: نفتالی بنت جایگاه بین المللی ندارد و فاقد اعتبار و دانشی است که به وی اجازه دهد تا با توافق هسته ای ایران مخالفت کند. در میان همه اختلافات بین ما و دولت آینده این مهمترین و سرنوشت سازترین تفاوت برای آینده اسرائیل است.
وی در ادامه ادعاهای خشم آلود خود گفت: من یک خبر بد برای ایران دارم و آن اینکه اسرائیل هرگز به شما اجازه نخواهد داد برنامههای خود را عملی کنید. نتانیاهو افزود: من به «لوید آستن» وزیر دفاع آمریکا گفتم حتی اگر من مجبور باشم که میان تنش با آمریکا و حذف تهدید ایران یکی را انتخاب کنم، من دومی را انتخاب میکنم.
نتانیاهو در ادامه اظهارات تند خود مدعی شد ایران و حزب الله و حماس رفتن او را جشن گرفته اند، اما او جایی نمی رود و به زودی بازخواهد گشت.
آیا میان نتانیاهو و بنت تفاوتی هست؟
این که نتانیاهو گفته محور مقاومت از سقوط او خوشحال است و جشن برپا کرده از یک جهت درست است، اما از جهت دیگر نادرست است.
سقوط نتانیاهو و پایان یافتن دوره طولانی نخست وزیری به دنبال جنگی که خود برافروخت و با مقاومت مثال زدنی فلسطینی ها بازنده آن شد، جای خوشحالی دارد. به عبارتی اگر قرار است جشنی برپا شود، جشن پیروزی مقاومت و نزدیک شدن به تحقق آرمان فلسطین و فروپاشی محتوم رژیم غاصب است.
اما از سوی دیگر، ماهیت رژیم صهیونیستی یک ماهیت نامشروع است و در نتیجه با آمد و شد دولت ها، سیاست های حاکمیتی این رژیم از جمله توسعه طلبی، تجاوز به حقوق فلسطین ها و نیز ضدیت با ایران و محور مقاومت تغییری نمی کند.
این در حالی است که نخست وزیر جدید رژیم صهیونیستی از نظر گرایش سیاسی حتی از نتانیاهو راستگراتر و افراطیتر است و مواضعش در مورد فلسطین بیش از نتانیاهو در تضاد با راهکارهای بین المللی مانند طرح «دو دولت» است.
نتانیاهو در ابتدای دولت دومش در سال ۲۰۰۹ در یک سخنرانی معروف در دانشگاه «بار ایلان» گفته بود با اصل تشکیل دولت فلسطینی موافق است. وی بارها با یاسر عرفات رئیس سابق تشکیلات خودگردان مذاکره کرده و به توافقهایی رسیده بودند.
اما نفتالی بنت اساسا با تشکیل دولت فلسطین مخالف بوده و بارها جملاتی جنجالی و خصومت آمیز نسبت به عرب ها و فلسطینی ها به زبان آورده است.
به این ترتیب تفاوت عمده ای بین نخست وزیر جدید و قدیم وجود ندارد و تکلیف مقاومت در مقابله با رژیم غاصب کاملا روشن است.
شکنندگی دولت جدید
احزاب مخالف لیکود شامل احزاب میانه، راست و چپ رژیم صهیونیستی، تحت چارچوبی با نام «ائتلاف تغییر» و با مشارکت حزب «یش عتید»، «آبی و سفید»، «یامنیا»، «کارگر»، «امید نو»، «اسرائیل خانه ما» و «میرتس» که در مجموع ۵۸ کرسی کسب کرده اند، با جلب حمایت فهرست متحد عربی موفق به تشکیل دولت شدند.
دولت جدید اسرائیل که با رای شکننده 60 رای مثبت در برابر 59 رای منفی از پارلمان اسرائیل رای اعتماد گرفت؛ کلکسیونی از احزاب مختلف چپ و راست و عربی است و با توجه به گرایش راست افراطی نخست وزیر جدید؛ امیدی به گشایش در پروندههای مختلف خصوصا در باره فلسطینی ها نیست.
در این راستا، وزارت خارجه تشکیلات خودگردان در رام الله با صدور بیانیه ای گفت انتظار ندارد کابینه هشت حزبی نفتالی بنت تغییر چندانی در سیاست خود نسبت به فلسطین بدهد. در این بیانیه آمده: درست نیست که این دولت را «دولت تغییر» بخوانیم مگر این که موضوع فقط این باشد که نتانیاهو دیگر در آن نیست. اما تخمین ما درباره سیاست های دولت جدید این است که هیچ فرقی نمی کند و شاید حتی بدتر باشد.
از سوی دیگر، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) تشکیل نشدن دولت توسط نتانیاهو را نتیجه «پیروزی مقاومت» خواند، اما تاکید کرد تغییر دولت ها در اسرائیل برای ما تفاوتی نمی کند، چون این رژیم ماهیتی اشغالگر دارد و باید از طریق تمام اشکال مقاومت، که مهمترینش مقاومت مسلحانه است، با آن مقابله کرد.
علاوه بر آن که دولت جدید تفاوت ماهوی با دولت های پیشین ندارد، مساله مهم، ناهمگونی و در نتیجه تزلزل دولت جدید می باشد. در واقع ائتلاف جدید بیش از آن که بر مبنای یک ایدئولوژی و سیاست و برنامه های مشترک ایجاد شده باشد، در ضدیت با حزب لیکود و نتانیاهو شکل گرفته است؛ لذا پس از عبور از نتانیاهو دیری نمی پاید که اختلافات درونی این ائتلاف ظهور یافته و دولت جدید را با خطر فروپاشی مواجه خواهد کرد، همان سرنوشتی که دولت تناوبی پیشین (با حضور نتانیاهو و بنی گانتس) گرفتار آن شد.
نتیجه طبیعی این وضعیت، مستعجل بودن دولت جدید و ورود اسرائیل در چرخه مکرر انتخابات زودهنگام است، اما به گفته ناظران مسایل داخلی اسرائیل، رژیم صهیونیستی گرفتار یک بحران سیاسی ساختاری شده که حتی با برگزاری مجدد انتخابات زودهنگام از آن خارج نخواهد شد.
به گفته محافل داخلی اسرائیل، این رژیم دچار تشتت بی سابقه سیاسی در درون شده و در حال اجرای پروژه خودتخریبی است. ترجمه این سخن، تسریع در فروپاشی یک رژیم پوشالی است که 73 سال پیش بر اساس نژادپرستی، غصب و ترور برپا شد و اکنون نفس های آخرش را می کشد.