در مخالفت با اقدامات انجام شده توسّط رژیم پهلوی، حضرت امام خمینی «رحمت الله علیه» در آستانه سال نو طىّ اعلامیهاى به علماى شهرستان‌ها، عید نوروز را عزاى عمومى اعلام کرد1. رژیم دست نشانده آمریکا که از مبارزات امام و روحانیون به خشم آمده بود در دوم فروردین 1342. مصادف با 25 شوال، سالروز شهادت امام صادق علیه‌السلام، جهت ارعاب و حاکم کردن جو سکوت و خفقان بر حوزه علمیه قم، دستور داد، نیروهاى خون خوارش با لباس مبدل به مدرسه فیضیه آمده و پس از برهم زدن مجلس عزادارى، به درگیرى و ضرب و شتم طلاب و روحانیون بىدفاع بپردازند. سپس مأمورین رسمى به کمک آنان آمده با بستن گلوله به روى طلاب، ده‌ها نفر را شهید و مجروح ساخته و سرانجام با به آتش کشیدن لباس‌ها و کتاب‌های طلاب، پس از چندین ساعت درگیرى، مدرسه را ترک کردند2. فاجعه دل خراش فیضیه جوى از رعب و وحشت بر دل‌های برخی از مردم قم حاکم ساخت. اما رهبر کبیر انقلاب، بدون ذرهاى دلهره، با سخنان روحافزا و دم مسیحایى خویش، بار دیگر نور امید را در دل‌ها زنده کرد و رژیم را در این ترفند جدیدش ناکام ساخت3. فریادها و روشنگری‌های امام همچنان مشعل مبارزه را در حوزه علمیه و مراکز مهم کشور، روشن نگه داشت و رژیم را به موضع انفعالى کشاند4. حضرت امام «رحمت الله علیه» به همین مناسبت اعلامیهاى صادر کرد که در آن دو نکته مهم نهفته بود. اوّل این که شاه دوستى را مساوى غارتگرى و هتک اسلام معرّفى کرده بود. دوّم این که تقیّه را در شرایط موجود که اصل اسلام و مذهب در مخاطره مىباشد حرام اعلام کرد5. اما امام خمینی (رحمت الله علیه) در ادامه مبارزات خود، و در تاریخ 13 فروردین 1342، در واکنش به کشتار مدرسه فیضیه، پیامى براى علماى تهران فرستاد. این پیام بىدرنگ تکثیر و در اختیار عموم مردم قرار گرفت. مردم با دیدن این تلگراف تاریخى و محکم و مستدل و پر محتوا که مانند بمب در همه جاى ایران به صدا در آمد، بیش از پیش به دوام مبارزه امیدوار شدند و همه روز بیشتر از روز قبل، به خانه امام رفته و اظهار وفادارى مىکردند6. با این اعلامیه، مبارزات وارد مرحله جدیدى گشت، و ملت ایران را گامی به سوی پیروزی انقلاب نزدیک‌تر گردانید. روح روحانیون جان بر کف واقعه مدرسه فیضیه قم قرین رحمت بی منتهای خداوندی قرار گیرد.
سید احمد سجادی
پی‌نوشت‌ها:
1) بازیگران عصر پهلوی از فروغی تا فردوست، ج 1، ص 464
2) بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی در ایران، ج 1، ص 341
3) صحیفه نور، ج 1، ص 61
4) پاسداران اسلام در دوران غیبت کبری، رضا رحمتی، ج 1، ص 157
5) بازیگران عصر پهلوی از فروغی تا فردوست، ج1، ص 464
6) نقش سیاسی- اجتماعی زنان در تاریخ معاصر، ج 1، ص 70
