رذایل اخلاقی
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
مَن ذَهَبَ يَرى أنَّ لَهُ علَى الآخَرِ فَضلاً فهُو مِن المُستَكبِرِينَ [قالَ حَفصُ بنُ غِياثٍ: ]فقلتُ لَهُ: إنّما يَرى أنَّ لَهُ علَيهِ فَضلاً بالعافيَةِ إذا رَآهُ مُرتَكِبا لِلمَعاصِي ، فقالَ: هَيهاتَ هَيهاتَ ! فَلَعَلَّهُ أن يكونَ قد غُفِرَ لَهُ ما أتى وأنتَ مَوقوفٌ مُحاسَبٌ ،أما تَلَوتَ قِصَّةَ سَحَرَةِ موسى عليه السلام .
هر كه بر اين باور باشد كه از ديگران برتر است ، او در شمار مستكبران است . حفص بن غياث مى گويد: عرض كردم: اگر گنهكارى را ببيند و به سبب بى گناهى و پاكدامنى خود ، خويشتن را از او برتر بداند چه ؟ فرمود: هيهات هيهات ! چه بسا كه او آمرزيده شود امّا تو را براى حسابرسى نگه دارند ؛ مگر داستان جادوگران (زمان) موسى عليه السلام را نخوانده اى ؟.
الكافي: 8 / 128 / 98
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
قالَ رسولُ اللّه صلى الله عليه و آله و سلّم: إنَّ أعظَمَ الكِبرِ غَمصُ الخَلقِ وسَفَهُ الحَقِّ ، قالَ [ عبدُ الأعلى بنُ أعيَنَ ]: قلتُ: وما غَمْصُ الخَلقِ وسَفَهُ الحَقِّ ؟ قالَ: يَجهَلُ الحَقَّ ويَطعَنُ على أهلِهِ ، فَمَن فَعَلَ ذلكَ فقد نازَعَ اللّه َ عز و جل رِداءَهُ .
رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلّم فــرمـود: بزرگترين تكبّر ، پَست شمردن مردم است و استخفاف نسبت به حقّ . عبدالاعلى بن اعين مى گويد: عرض كردم: پست شمردن مردم و استخفاف حقّ چيست ؟ فرمود: در برابر حقّ ، نادانى كند و از اهل حقّ بد گويد . پس هر كه چنين كند ، با خداوند بر سر آنچه برازنده خداست با او به ستيز برخاسته است .
الكافي: 2 / 310 / 9
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إنّ في جَهنَّمَ لَوادِيا لِلمُتَكبِّرِينَ يقالُ لَهُ سَقَرُ ، شَكا إلَى اللّه عز و جل شِدَّةَ حَرِّهِ وسَألَهُ أن يَأذَنَ لَهُ أن يَتَنَفَّسَ ، فَتَنَفَّسَ فَأحرَقَ جَهَنَّم .
در دوزخ درّه اى است براى متكبّران به نام «سَقَر» . اين درّه از شدّت گرماى خود به خداوند عز و جل شكايت كرد و خواهش نمود كه به وى اجازه دهد ، تا نفسى بكشد . پس نفس كشيد و (از گرماى نفس خود) دوزخ را سوزاند .
الكافي: 2 / 310 / 10 منتخب ميزان الحكمه: 482