نبایدهای اقتصادی
امام باقر علیه السّلام فرمودند:
شَرُّ بِقاعِ الأرضِ الأسواقُ ، وهُو مَيدانُ إبليسَ ، يَغدُو بِرايَتِهِ ، ويَضَعُ كُرسِيَّهُ ، ويَبُثُّ ذُرِّيَّتَهُ ، فَبَينَ مُطَفِّفٍ في قَفيزٍ ، أو طائشٍ في ميزانٍ ، أو سارِقٍ في ذِراعٍ ، أو كاذِبٍ في سِلعَتِهِ ، فيقولُ : علَيكُم بِرَجُلٍ ماتَ أبوهُ وأبُوكُم حَيٌّ ، فلا يَزالُ مع أوَّلِ مَن يَدخُلُ وآخِرِ مَن يَرجِعُ؛
بدترين جاهاى زمين بازارهاست ؛ بازار ميدان شيطان است ، اولِ صبح پرچم خود را در آن جا نصب مى كند و تخت خود را مى گذارد و فرزندانش را همه سو مى پراكند : به سوى كسى كه پيمانه را كم مى دهد يا آن كه ترازو را سبك مى گيرد و كسى كه در گز (متر) كردن دزدى مى كند يا كسى كه براى فروش كالايش به دروغ متوسل مى شود . او به فرزندانش مى گويد : بر شما باد به (فريفتن) مردى كه پدرش (حضرت آدم) مرده در حالى كه پدر شما (ابليس) هنوز زنده است . ابليس با اولين كسى كه به بازار مى آيد وارد مى شود و با آخرين نفرى كه بازار را ترك مى كند بر مى گردد .
بحار الأنوار : 84 / 11 / 87
امام علی علیه السّلام فرمودند:
إنَّ أعْظَمَ الحَسَراتِ يَومَ القِيامَةِ ، حَسْرَةُ رجُلٍ كَسَبَ مالاً في غَيرِ طاعَةِ اللّه ، فوَرِثَةُ رجُلٌ فأنْفَقَهُ في طاعةِ اللّه سُبحانَهُ ، فدَخَلَ بهِ الجَنّةَ ، ودَخَلَ الأوَّلُ بهِ النّارَ؛
بزرگترين افسوس در روز قيامت ، افسوس مردى است كه مالى را به ناروا گرد آورده و آن را براى كسى بر جاى گذاشته و او آن را در راه طاعت خداى سبحان خرج كرده باشد و بدان سبب به بهشت رود و او به دوزخ .
نهج البلاغه: حكمت429
امام على علیه السّلام فرمودند:
فيما كَتَبَهُ للأشتَرِ حينَ وَلاّهُ مِصرَ: واعْلَمْ مَع ذلكَ أنّ في كثيرٍ مِنهُم التُجّار وذَوِي الصَناعاتِ ضِيقا فاحِشا ، وشُحّا قَبيحا ، واحْتِكارا للمَنافِعِ ، وتَحَكُّما في البِياعاتِ ، وذلكَ بابُ مَضَرَّةٍ للعامَّةِ ، وعَيْبٌ على الوُلاةِ ، فامْنَعْ مِن الاحْتِكارِ ؛ فإنَّ رسولَ اللّه صلى الله عليه و آله و سلّم مَنعَ مِنهُ؛
- در فرمان زمامدارى مصر به مالك اشتر- : با اين همه ، بدان كه بسيارى از آنان - تجّار و صاحبان صنعت - در داد و ستد بيش از اندازه سختگيرند و بخل ورزى ناپسندى دارند و به منظور سود بيشتر كالا را احتكار مى كنند و به دلخواه نرخ گران مى بندند و اين كار براى توده
نهج البلاغه: الكتاب 53 و منتخب ميزان الحكمه : 160