تربیت اسلامی
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله به تعدادی از کودکان نگاه کردند، سپس فرمودند:

وای بر فرزندان آخر‌الزمان از پدرانشان. عرض شد یا رسول الله از پدران مشرک آن‌ها؟ فرمودند: نه بلکه از پدران مسلمانشان که هیچ چیز از فرائض مذهبی را به آنان نمی‌آموزند و اگر خود فرزندان پاره‌ای از مسائل دینی را فرا گیرند آن‌ها را باز می‌دارند و تنها به این قانع هستند که فرزندانشان متاع ناچیزی از دنیا بدست آورند، من از این قبیل پدران بری هستم و آنان نیز از من بیزارند.
مستدرک الوسائل، ج 2، ص 625
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
رَحِمَ اللهُ مَنْ اَعانَ وَلَدَهُ عَلي بِرِّه. قالَ كَيْفَ يُعينُهُ عَلي بِرِّه؟ قالَ يَقْبَلُمَيْسُورَهُ وَ يَتَجاوَزُ عَنْ مَعْسُورِه وَ لا يُرْهِقُهُ وَ لا يَخْرُقُ بِه.
خداي رحمت كند كسي را كه فرزندش را در نيكي به خود ياري مي‌كند. راوي حديث پرسيد: چگونه فرزندمان را در نيكي به خود ياري نماييم؟ حضرت فرمودند: آنچه را كه كودك در قوه و توان داشته و انجام داده است از او قبول كند، آنچه انجام آن براي كودك سنگين و طاقت فرسا است از او نخواهد، او را به گناه و طغيان وادار نكند و به او دروغ نگويد و در برابر او مرتكب اعمال جاهلانه (و احمقانه) نشود.
الكافي، ج 6، ص 50
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مردم را به نماز دعوت کرد و حضرت حسن علیه السلام طفل خردسال حضرت فاطمه علیها السلام نیز با آن‌ حضرت بود. پیامبر طفل را کنار خود نشاند و به نماز ایستاد. یکی از سجده‌های نماز را خیلی طول داد. (راوی حدیث می‌گوید:) من سر از سجده برداشتم، دیدم حضرت حسن علیه السلام از جای خود برخاسته و روی کتف پیامبر نشسته است. وقتی نماز تمام شد مأمومین گفتند: یا رسول الله چنین سجده‌ای از شما ندیده بودیم، گمان کردیم وحی به شما رسیده است. حضرت فرمودند:

وحی نرسیده بود، فرزندم حسن در حال سجده بر دوشم سوار شد، نخواستم تعجیل کنم و کودک را به زمین بگذارم، آن قدر صبر کردم تا خودش از کتفم پائین آمد.
بحار الانوار، ج 10، ص 82
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
النَّبيِّ - صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِه - نَظَرَ اِلي رَجُلٍ لَهُ ابْنانِ فَقَبَّلَ اَحَدَهُما وَ تَرَكَ الآخَرَ. فَقالَ رسول الله - صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَآلِه - فَهَلّا ساوَيْتَ بَيْنَهُما؟
(پدري با دو فرزند خود شرفياب محضر رسول اكرم صلي الله عليه و آله بود. يكي از فرزندان خود را بوسيد و به فرزند ديگر اعتنايي نكرد.) پيامبر اکرم كه اين رفتار (نادرست) را مشاهده كرد، به او فرمودند: چرا با فرزندانت به طور مساوي رفتار نمي‌كني؟
مكارم الاخلاق، ص 113
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
الوَلَدُ سَيّدٌ سَبعَ سِنينَ ، وخادِمٌ سَبعَ سِنينَ ، ووَزيرٌ سَبعَ سِنينَ ، فإن رضِيتَ مُكانَفَتَهُ لإحدى وعِشرينَ ، وإلاّ فاضرِبْ على كَتِفِهِ ، قد أعذَرتَ إلَى اللّه فيهِ؛
فرزند هفت سال سرور است ، هفت سال خدمتكار و هفت سال وزير و دستيار . اگر تا بيست و يك سالگى از كمكى كه به او كرده اى راضى بودى (و تربيتت نتيجه داد) كه خوب ، وگرنه به شانه او بزن (و ديگر به حال خود رهايش كن) و تو درباره او نزد خداوند معذورى .
كنزالعمّال: 45338 منتخب ميزان الحكمه: 614