امام سجاد علیه‌السلام
امام صادق علیه السلام فرمودند:
کانَ عَلِیُّ بنُ الحُسَینِ علیهماالسلام إذا کانَ الیَومُ الَّذی یَصومُ فیهِ أمَرَ بِشاةٍ فَتُذبَحُ وتُقطَعُ أعضاءً وتُطبَخُ، فَإِذا کانَ عِندَ المَساءِ أکَبَّ عَلَى القُدورِ حَتّى یَجِدَ ریحَ المَرَقِ وهُوَ صائِمٌ، ثُمَّ یَقولُ: «هاتُوا القِصاعَ ، اِغرِفوا لاِلِ فُلانٍ وَاغرِفوا لاِلِ فُلانٍ»، ثُمَّ یُؤتى بِخُبزٍ وتَمرٍ فَیَکونُ ذلِکَ عَشاءَهُ، صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وعَلى آبائِهِ.
امام سجّاد علیه السلام هر روز که روزه مى‌گرفت، دستور مى‌داد که گوسفندى ذبح شود و قطعه قطعه و پخته گردد. عصر که مى‌شد‌، بر روى دیگ‌ها خم مى‌شدند تا بوى آب گوشت را در حال روزه احساس کند. سپس مى‌فرمود: «ظرف‌ها را بیاورید. براى فلان خانواده بریزید. براى فلان خانواده بریزید...». سپس نان و خرماى خشک مى‌آوردند و غذایش همان بود. درود خدا بر او و پدرانش باد!
بحار الانوار: ج ۹۶ ص ۳۱۷
امام باقر علیه السلام درباره عبادت پدرشان امام سجاد علیه السلام فرمودند:
... بَلَغَ مِنَ الْعِبَادَةِ مَا لَمْ یَبْلُغْهُ أَحَدٌ فَرَآهُ قَدِ اصْفَرَّ لَوْنُهُ مِنَ السَّهَرِ وَ رَمِصَتْ عَیْنَاهُ مِنَ الْبُکَاءِ وَ دَبِرَتْ جَبْهَتُهُ وَ انْخَرَمَ أَنْفُهُ مِنَ السُّجُودِ وَ وَرِمَتْ سَاقَاهُ وَ قَدَمَاهُ مِنَ الْقِیَامِ فِی الصَّلَاةِ.
... به حدی عبادت کرده بود که دیگران به آن حد عبادت نمی‌کنند و از شب زنده داری رنگش زرد گشته بود و از گریه چشمانش سرخ شده بود و از سجده پیشانی‌اش برجسته شده بود و از ایستادن برای نماز، پاهایش ورم کرده بود.
مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 148 ؛ ارشاد مفید، ص 255
امام سجاد علیه السلام در دعاى خویش درباره طلب خیر از خدا به خدا عرضه می‌داشتند:
اللّهُمَّ إنّی أسْتَخیرُکَ بعِلْمِکَ، فصَلِّ على محمّدٍ و آلهِ، و اقْضِ لی بالخِیَرَةِ، و ألْهِمْنا مَعرِفَةَ الاخْتِیارِ، و اجْعَلْ ذلکَ ذَریعةً إلى الرِّضا بما قَضَیْتَ لَنا، و التَّسْلیمِ لِما حَکَمْتَ، فأزِحْ عنّا رَیْبَ الارْتِیابِ، و أیِّدْنا بیَقینِ المُخْلصینَ.
بار خدایا! من به سبب دانایى تو [به خیر و شر] از تو خیر و نیکى درخواست مى‌کنم. پس بر محمّد و خاندان او درود فرست و خیر و نیکى را برایم مقدّر فرما و شناختِ انتخاب کردن را به ما الهام فرما و آن را وسیله خشنودى به آنچه براى ما مقدّر کرده‌اى و سر فرود آوردن به آنچه حکم نموده‌اى، قرار ده و نگرانى شکّ و دو دلى را از ما دور کن و ما را با یقین مخلصان تأیید و یارى فرما.
صحیفه سجادیه، دعای 33
درباره سیره امام سجاد علیه السلام در روایت آمده:
إذَا بُشِّرَ [علی بن الحسین علیهماالسلام ] بِوَلَدٍ لا یَسْأَلْ أَذَکَرٌ هُوَ أَمْ أُنْثَی حَتَّی یَقُولُ : أَسَوِیٌّ؟ فَإِذَا کَانَ سَوِیّاً قَالَ اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی لَمْ یَخْلُقْ مِنِّی شَیْئاً مُشَوَّهاً؛
هنگامی که حضرت سجاد علیه السلام را به ولادت مولودی بشارت می دادند، پیش از آن که از پسر یا دختر بودن او سؤال کند از سالم بودن او جویا می شد ، پس اگر فرزند، سالم بود، می گفت: خدای را شکر که از من، فرزندی زشت و ناسالم نیافرید.
مکارم الاخلاق، ص 228؛ عده الداعی، ص 88.
امام سجاد علیه السلام فرمودند:
مَرِضْتُ مَرَضاً شَدِیداً فَقَالَ لِی اَبِی (ع) مَا تَشْتَهِی؟ فَقُلْتُ: اَشْتَهِی اَنْ اَکونَ مِمَّنْ لَا اقْتَرِحُ عَلَی اللهِ رَبِّی سِوَی مَا یدَبِّرُهُ لِی. فَقَالَ لِی: اَحْسَنْتَ ضَاهَیتَ اِبْرَاهِیمَ الْخَلِیلَ (ع) حَیثُ قَالَ لَهُ جَبْرَئِیلُ (ع): هَلْ مِنْ حَاجةٍ؟ فَقَالَ: لَا اقْتَرِحُ عَلَی رَبِّی بَلْ حَسبِی اللهُ وَ نِعْمَ الْوَکیلُ.
به شدت بیمار شدم. پدرم به من فرمود: «چه میل داری؟» گفتم: میل دارم از کسانی باشم که چیزی را به خداوند که پروردگارم هست پیشنهاد ندهم، جز آنچه خود برایم تدبیر می کند. پدرم به من فرمود: «آفرین! با ابراهیم خلیل، همانند شدی هنگامی که جبرئیل (ع) به او گفت: آیا حاجتی داری؟‌ گفت: من چیزی به پروردگارم پیشنهاد نمی دهم، بلکه خداوند، مرا کفایت می کند، که او بهترین وکیل است.»
بحارالانوار، ج 78، ص 208
امام صادق علیه ‏السلام فرمودند:
اَلْبَکّاؤُونَ خَمْسَةٌ: آدَمُ وَیَعْقُوبُ وَیُوسُفُ وَفاطِمَةُ بِنْتُ مُحَّمَدٍ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله وَعَلىُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهماالسلام ... فَبَکى عَلىُ‏بْنُ‏الْحُسَیْنِ علیهماالسلام عِشْرِینَ أَوْ أَرْبَعینَ سَنَةٍ؛
افراد زیاد گریه کن پنج نفر بودند: حضرت آدم، یعقوب، یوسف، فاطمه دختر رسول خدا صلى الله‏ علیه‏ و‏آله و امام سجاد علیه ‏السلام ... که امام بیست یا چهل سال گریه کرد.
بحار الانوار82 : 86 ح 33
امام باقر علیه ‏السلام فرمودند:
قالَ عَلىُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهماالسلام مَرِضْتُ مَرَضا شَدیدا فَقالَ لى أَبى علیه ‏السلام : ما تَشْتَهى؟ فَقُلْتُ: أَشْتَهى أَنْ أَکوُنَ مِمَّن لا أَقْتَرِحُ عَلَى اللّه‏ِ رَبّى ما یُدَبِّرُهُ لى، فَقالَ‏لى: أَحْسَنْتَ ضاهَیْتَ اِبراهیمَ الْخَلیلَ صَلَواتُ اللّه‏ِ عَلَیْهِ حَیْثُ قالَ جَبْرَئیلُ علیه ‏السلام : هَلْ مِن حاجَةٍ؟ فقالَ: لااَقْتَرِحُ عَلى رَبّى، بَلْ حَسْبِىَ اللّه‏ُ وَنِعْمَ الْوَکیلُ.
امام على بن الحسین علیهماالسلام فرمودند: من به بیمارى شدیدى مبتلا شدم. پدرم به من فرمودند: چه میل دارى؟ گفتم: میل دارم از کسانى باشم که در مورد چیزى که خدا برایم اندیشیده، پیشنهادى نداشته باشم. (یعنى: راضى و خشنودم به آنچه را که خدا برایم پیش آورد) پدرم فرمودند: آفرین بر تو که شبیه ابراهیم خلیل علیه ‏السلام هستى که وقتى جبرئیل به او گفت: آیا حاجتى دارى (هنگامى که مى‏خواستند او را در آتش بیندازند) فرمود: پیشنهادى به پروردگارم نمى‏کنم، او بهترین وکیل است و مرا کفایت مى‏کند.
بحارالانوار، ج 46، ص 67
امام صادق علیه ‏السلام فرمودند:
کانَ عَلىُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهماالسلام اِذا کانَ الْیَوْمُ الَّذى یَصُومُ فیهِ، یَأْمُرُ بِشاةٍ فَتُذْبَحُ وَ تُقْطَعُ أَعْضاؤُهُ وَ تُطْبَخُ، وَ اِذا کانَ عِنْدَ الْمَساءِ أَکَبَّ عَلَى الْقُدُورِ حَتّى یَجِدَ ریحَ الْمَرَقِ وَ هُوَ صائِمٌ، ثُمَّ یَقُولُ: هاتُواالْقُصاعَ اِغْرِفُوا لاِلِ فُلانٍ، وَ اغْرِفِوا لاِلِ فُلانٍ حَتّى یَأْتِىَ عَلى آخِرِ الْقُدُورِ، ثُمَّ یُـؤْتى بِخُبْزٍ وَ تَمْرٍ فَیَکُونُ ذلِکَ عِشـاءُهُ.
روزى که امام سجاد علیه ‏السلام روزه مى‏گرفت دستور مى‏داد گوسفندى تهیه و ذبح شود و تکه شود و پخته شود هنگامى که شب مى‏شد سر خود را بالاى دیگها خم مى‏کرد تا بوى آبگوشت را با دهان روزه بچشد و بعد از چشیدن مى‏فرمودند: کاسه‏ها را بیاورید براى فلان خاندان و فلانى پر کنید تا اینکه به آخرین دیگها مى‏رسید، نان و خرما آورده مى‏شد، پس این شامش مى‏شد.
بحار، ج 46، ص 71؛ من لا یحضره الفقیه 90، ح 1955
امام صادق علیه ‏السلام فرمودند:
کانَ عَلىُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهماالسلام اِذا کانَ شَهْرُ رَمَضانَ لَمْ یَتَکَلَّمْ اِلاّ بِالدُّعاءِ وَالتَّسْبیحِ وَالاِْسْتِغْفارِ وَالتَّکْبیرِ فَاِذا أَفْطَرَ قالَ علیه ‏السلام: اَللّهُمَّ اِنْ شِئْتَ أَنْ تَفْعَلَ فَعَلْتَ.
امام سجاد علیه ‏السلام در ماه مبارک رمضان جز به دعا و تسبیح و استغفار و تکبیر لب نمى‏گشود و سخن نمى‏گفت، هنگامى که افطار مى‏کرد مى‏فرمودند: معبودا! هرکارى را خواسته باشى انجام دهى انجام خواهى داد.
کافى، ج 4 ، ص 88، ح 8
امام صادق علیه ‏السلام فرمودند:
اِنَّ عَلىَّ بْنَ الْحُسَیْنِ علیهماالسلام کانَ اِذا فاتَهُ شَى‏ءٌ مِنَ اللَّیْلِ قَضاهُ بِالنَّهارِ وَ اِنْ فاتَـهُ شَى‏ءٌ مِنَ الْیَومِ قَضاهُ مِنَ‏الْغَدِ أوْ فِى‏الْجُمُعَةِ أَوْ فِى‏الشَّـهْرِ، وَ کانَ اِذا اجْتَمَعَتْ عَلَیْهِ الاَْشْیاءُ قَضاها فى شَعْبانَ حَتّى یَکْمُلَ لَهُ عَمَلُ السَّنَةِ کُلُّها کامِلَةً.
امام على بن الحسین علیهماالسلام هنگامى که نمازهاى مستحب شبانه از او فوت مى‏شد آن را روز قضا مى‏کرد و اگر از نمازهاى مستحبى روز فوت مى‏شد فرداى آن روز یا جمعه آینده یا ماه بعد آن را قضا مى‏کرد و اگر نمازهاى مستحبى فوت شده جمع مى‏شد در ماه شعبان قضا مى‏کرد تا اینکه تمام نمازهاى مستحبى سال کامل شود.
وسائل الشیعة، ج 3، ص 201
امام باقر علیه ‏السلام فرمودند:
کانَ عَلىُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهماالسلام یُصَلّى فِى‏الْیَوْمِ وَاللَّیْلَةِ اَلْفَ رَکْعَةٍ وَ کانَتِ الرّیحُ تَمیلُهُ بِمَنْزِلَةِ السُّنْبُلَةِ، وَکانَتْ لَهُ خَمْسَمِأَةَ نَخْلَةٍ، فَکانَ یُصَلّى عِنْدَ کُلِّ نَخْلَةٍ رَکْعَتَیْنِ، وَ کانَ اِذا قامَ فى صَلاتِهِ غَشِىَ لَوْنَهُ لَوْنٌ آخَرٌ، و کانَ قیامُهُ فى صَلاتِهِ قِیامَ الْعَبْدِ الذَّلیلِ بَیْنَ یَدَىِ الْمَلِکِ الْجَلیلِ، کانَ أَعْضائُهُ تَرْتَعِدُ مِنْ خَشْیَةِ اللّه‏ِ وَ کانَ یُصَلّى صَلاةَ مُوَدِّعٍ یَرى أَنَّهُ لایُصَلّى بَعْدَها أَبَدا.
امام سجاد علیه ‏السلام شبانه روز هزار رکعت نماز مى‏خواند و باد همانند سنبلى او را حرکت مى‏داد و او داراى پانصد نخل بود، که کنار هر کدام دو رکعت نماز مى‏خواند، و هنگامى که به نماز مى‏ایستاد رنگ به رنگ مى‏شد و ایستادنش در نماز همانند ایستادن بنده در مقابل پادشاه بزرگ بود، بدن او از خوف خدا مى‏لرزید، و همانند کسى که با نماز وداع مى‏کند و فکر مى‏کند آخرین نماز اوست و دیگر هیچ وقت نماز نخواهد خواند نماز مى‏گزارد.
بحارالانوار، ج 46، ص 79