عضویت
العربیة
English
پنجشنبه، 8 آذر 1403
( جهش تولید با مشارکت مردم )
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها: هرکه عبادتهاى خالصانهاش را نزد خداوند بفرستد، خداوند بهترین مصلحتها را بر او فرو فرستد. مجموعه ورّام ج 2 ص 108
مجموعه برنامه ها و مسابقات ماه مبارک رمضان (99)
اعمال روزانه ماه مبارک رمضان
اوقات شرعی مراکز استانها در سال 1399
ویژه نامه پرسمان کرونا
تولیدات صوت و فیلم پرتال فرهنگی راسخون
آینده اینجاست
عدالت برای همه
پرسش و پاسخ های موضوعی
سوالات خود را از مشاوران ما بپرسید
کلیپ تصویری | سرود ملی جمهوری اسلامی ایران با کیفیت بسیار بالا
مقالات
چندرسانهای
گالری تصاویر
مشاوره
پرسش و پاسخ
انجمنها
اخبار و تحلیل
احادیث
سبک زندگی
نرم افزار
موبایل
مشاهیر
پیامک
ویژه نامه
تولیدات فرهنگی
ادامه...
مسیر جاری
صفحه اصلی
موضوعات
احادیث
چهل حدیث
عقل و عاقل
عقل و عاقل
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اَرْبَعَةٌ تَلْزَمُ كُلَّ ذى حِجىً وَ عَقْلٍ مِنْ اُمَّتى، قيلَ: يا رَسولَ اللّه ِ، ما هُنَّ؟ قالَ: اِسْتِماعُ الْعِلْمِ، وَ حِفْظُهُ، وَ نَشْرُهُ وَ الْعَمَلُ بِهِ؛
چهار چيز بر هر عاقل و خردمندى از امّت من واجب است. گفته شد: «اى پيامبر خدا! آن چهار چيز كدام اند؟». فرمودند: «گوش فرادادن به دانش، نگهدارى، نشر و عمل به آن».
تحف العقول، ص 57.
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اَلطّابَعُ مُعَلَّقٌ بِقائِمَةِ الْعَرْشِ، فَاِذَا انْتُهِكَتِ الْحُرْمَةُ وَ عُمِلَ بِالْمَعاصى وَ اجْتُرئَ عَلَى اللّه ِ بَعَثَ اللّه ُ الطّابَعَ فَيَطْبَعُ اللّه ُ عَلى قَلْبِهِ فَلا يَعْقِلُ بَعْدَ ذلِكَ شَيْئا؛
مُهر بر پايه عرش آويزان است. هنگامى كه حريم ها شكسته و گناه شود و بى پروايى نسبت به خداوند انجام گيرد، خداوند مُهر را مى فرستد و بر قلب تبهكار مى زند و از آن پس، ديگر عقل او چيزى درك نمى كند.
كنزالعمّال، ح 10213.
گروهى در حضور پیامبر اسلام، مردى را ستایش کردند و همه ویژگى هاى خوب را برایش بر شمردند. رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمودند:
«عقل او چگونه است؟». گفتند: اى رسول خدا! ما از جدیت او در عبادت و دیگر خوبى ها سخن مى گوییم و شما از عقل او مى پرسید؟ حضرت فرمودند: نادان از روى نادانى به زشتى هایى بزرگ تر از زشتى هاى انسان گنهکار دست مى زند. همانا بندگان به میزان عقلشان در روز قیامت به درجه بالاتر نائل و به پروردگارشان نزدیک مى شوند.
تحف العقول، ص 54.
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
سُئِلَ النَّبىُّ صلى الله علیه و آله عَنْ قَوْلِهِ: «اَ یُّـکُمْ اَحْسَنُ عَمَلاً» فَقالَ: اَیُّـکُمْ اَحْسَنُ عَقْلاً، ثُمَّ قالَ (صلى الله علیه و آله) اَتَمُّکُمْ عَقْلاً وَ اَشَدُّکُمْ لِلّهِ خَوْفا وَ اَحْسَنُکُمْ فیما اَمَرَ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ وَ نَهى عَنْهُ نَظَرا وَ اِنْ کانَ اَقَلَّکُمْ تَطَوُّعا؛
از پیامبر صلى الله علیه و آله از معنى آیه «[تا بیازماید] کدامیک عملتان بهتر است» پرسیدند. فرمودند: یعنى کدامیک عاقل ترید. سپس فرمودند: مقصود، کسى است که عقلش کامل تر، از خدا بیمناک تر و در امر و نهى خداوند دقیق تر است؛ هر چند مستحبّاتش کمتر باشد.
بحارالأنوار، ج 70، ص 233.
اَنس گوید: سؤال شد: «اى رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم)! ممکن است کسى از عقل نیکو برخوردار باشد و گناهان بسیار داشته باشد؟». پیامبراکرم (صلى الله علیه و آله و سلم)فرمودند:
هیچ انسانى نیست، مگر این که گناهان و خطاهایى مرتکب مى شود، ولى هر کس سرشتش عقل و نهادش یقین باشد، گناهانش به او آسیب نمى رساند». گفته شد: «اى رسول خدا! چگونه است این؟». فرمودند: «زیرا عاقل هرگاه مرتکب خطایى گردد، بى درنگ آن را با توبه و پشیمانى جبران کند و با این کار، گناهانش را پاک مى گرداند و خوبى هایى برایش باقى مى ماند که با آن، وارد بهشت مى گردد».
ربیع الأبرار، ج 3، ص 137.
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
ويژگى عاقل، آن است كه در برابر نادان بردبارى كند، از آن كس كه به او ظلم كرده بگذرد، نسبت به زيردستان متواضع باشد، با بالادستان در خوبى ها رقابت كند، هرگاه خواست سخن بگويد، بينديشد، اگر خوب بود بگويد و بهره ببرد و اگر بد بود، سكوت كند و سالم بماند، اگر بلا و امتحانى برايش پيش آمد به خدا پناه ببرد و دست و زبان خود را نگه دارد، اگر فضيلتى ديد، به سرعت از آن بهره گيرد، حيا از او جدا نگردد و حرص از او سر نزند، اينها خصلت هاى دهگانه اى است كه عاقل با آنها شناخته مى شود.
تحف العقول، ص 28.
پيامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اَلا وَ اِنَّ اَعْقَلَ النّاسِ عَبْدٌ عَرَفَ رَبَّهُ فَاَطاعَهُ وَ عَرَفَ عَدُوَّهُ فَعَصاهُ وَ عَرَفَ دارَ اِقامَتِهِ فَاَصْلَحَها وَ عَرَفَ سُرْعَةَ رَحيلِهِ فَتَزَوَّدَ لَها؛
بدانيد كه عاقل ترين مردم كسى است كه پروردگارش را بشناسد و از او پيروى كند، دشمنان خدا را بشناسد و از آنان نافرمانى كند، جايگاه ابدى خود را بشناسد و آن را آباد كند و بداند به زودى به آنجا سفر خواهد كرد و براى آن، توشه بردارد.
اعلام الدين، ص 337، ح 15.
پيامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اِنَّما يُدْرَكُ الْخَيْرُ كُلُّهُ بِالْعَقْلِ، وَ لا دينَ لِمَنْ لا عَقْلَ لَهُ؛
همه خوبى ها با عقل شناخته مى شوند و كسى كه عقل ندارد، دين ندارد.
تحف العقول، ص 54
امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلعاقِلُ مَن صانَ لِسانَهُ عَنِ الغيبَةِ؛
عاقل كسى است كه زبانش را از بدگويى پشت سر ديگران، نگه دارد.
غررالحكم، ح 1955
امام على علیه السّلام فرمودند:
اَلظَّنُّ الصَّوابُ مِن شيَمِ اُولِى الاَلباب؛
خوش گمانى، از اخلاق عاقلان است.
غررالحكم، ح 1386
امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلْعاقِلُ مَنْ اَحْسَنَ صَنائِعَهُ وَ وَضَعَ سَعْيَهُ فى مَواضِعِهِ؛
عاقل كسى است كه كارهايش را خوب انجام دهد و تلاشى كه مى كند، به جا باشد.
غررالحكم، ح 1798
امام حسين علیه السّلام فرمودند:
لا يَكمُلُ العَقلُ اِلاّ بِاتِّباعِ الحَقِّ؛
عقل، جز با پيروى از حق، كامل نمى شود.
اعلام الدين، ص 298
امام علی علیه السّلام فرمودند:
جاهِد شَهوَتَكَ وَ غالِب غَضَبَكَ وَ خالِف سوءَ عادَتِكَ، تَزكُ نَفسُكَ وَ يَكمُل عَقْلُكَ وَ تَستَـكمِل ثَوابَ رَبِّكَ؛
با هوا و هوست مبارزه كن، بر خشمت مسلّط شو و با عادت هاى بدت مخالفت كن، تا روحت پاك و عقلت كامل گردد و پاداش پروردگارت را به تمامى دريافت نمايى.
غررالحكم، ح 4760
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
يا عَلىُّ اَلعَقلُ مَا اكتُسِبَت بِهِ الجَنَّةُ وَ طُلِبَ بِهِ رِضَى الرَّحمنِ؛
اى على! عقل چيزى است كه با آن، بهشت و خشنودى خداوند مهربان به دست مى آيد.
من لايحضره الفقيه، ج 4، ص 369
امام علی علیه السّلام فرمودند:
يَنبَغى لِلعاقِلِ اَن يُخاطِبَ الجاهِلَ مُخاطَبَةَ الطَّبيبِ المَريضَ؛
شايسته است كه برخورد عاقل با نادان، مانند برخورد طبيب با بيمار باشد.
غررالحكم، ح 10944
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مَثَلُ العَقلِ فِى القَلبِ كَمَثَلِ السِّراجِ فى وَسَطِ البَيتِ؛
عقل در دل، همانند چراغ در ميان خانه است.
علل الشرايع، ص 98
امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَلعَقلُ حَيثُ كانَ آلِفٌ مَالوفٌ؛
عقل هر كجا باشد، انس گيرنده و الفت پذير است.
غررالحكم، ح 1251
امام علی علیه السّلام فرمودند:
اِتَّهِمُوا عُقُولَكُم فَإنَّهُ مِنَ الثِّقَةِ بِها یكُونُ الخَطاءُ؛
خِردهاى خود را خطاپذیر بدانید، كه بسا اعتماد كردن به آن ، خطا باشد
میزان الحكمة، ح 6842
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
رَاسُ العَقل بَعدَ الایمانِ باللّه ِ مُداراةُ النّاس فى غَیر تَرک حَقٍّ؛
کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است به شرط آن که حق، ترک نشود.
تحف العقول، ص 42
امام علی علیه السّلام فرمودند:
اَفضَلُ النّاسِ عَقلاً اَحسَنُهُم تَقدیرا لِمَعاشِهِ وَ اَشَدُّهُمُ اهتِماما بِاِصلاحِ مَعادِهِ؛
عاقل ترین مردم کسى است که بهتر بتواند امور زندگى اش را برنامه ریزى کند و براى اصلاح آخرتش بیشتر همت نماید.
غررالحکم، ح 3340.
<
1
2
3
>