راسخون - یار همیشه همراه : گهرهای نبوی

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
ثَلاثٌ مَنْ لَمْ يَكُنْ فَيهِ لَمْ يَقُمْ لَهُ عَمَلٌ: وَرَعٌ يَحْجُزُهُ عَنْ مَعاصِى اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ، وَ عِلمٌ يَرُدُّ بِهِ جَهْلَ السَّفيهِ، وَ عَقلٌ يُدارى بِهِ النّاسَ؛
سه چيز است كه در هركس نباشد، هيچ كار او استوارى و قوام نيابد: 1 ـ پرهيزكارى و ورعى كه او را از معصيتهاى خداى متعال نگه دارد، 2 ـ دانشى كه به وسيله آن، نادانىِ سفيه را برگرداند، 3 ـ و عقل و خردى كه به وسيله آن با مردم مدارا كند.
[تحف العقول، ص 7]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اُوصیکَ بِتَقْوَى اللّه ِ وَصِدْقِ الْحَدیثِ وَالْوَفاءِ بالْعَهْدِ وَاَداءِ الأمانَةِ وَتَرْکِ الخِیانَةِ وَ لینِ الْکَلامِ وَ بَذْلِ السَّلامِ وَ حِفْظِ الجارِ وَرَحْمَةِ الْیَتیمِ وَحُسْنِ الْعَمَلِ وَقَصْرِ الأَمَلِ؛
تو را سفارش مى کنم به تقواى خدا، راستگویى، وفاى به عهد، امانت دارى، ترک خیانت، نرمش در گفتار، بذل سلام، حفظ همسایه، مهربانى با یتیم، نیکوکارى و کوتاه ساختن آرزو.
[تحف العقول، ص 26]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اَحْسَنُ الهَدْىِ هَدْىُ الأنْبياءِ، وَ اَشْرَفُ الْقَتْلِ قَتْلُ الشُّهَداء. وَ اَعْمَى الْعَمى الضَّلالَةُ بَعْدَ الْهُدى، وَ خَيْرُ الأَعْمالِ ما نَفَعَ، وَ خَيْرُالْهُدى مَااتُّبِعَ، وَ شَرُّ الْعَمى عَمَى القَلْبِ؛
بهترين روش و سلوك، راه و روش پيامبران است، برترين مرگ، كشته شدنِ شهيدانِ است، بدترين و كورترين كورى، گمراهى پس از هدايت است، بهترين كارها آن است كه سودمند باشد، بهترين هدايت، آن است كه مورد پيروى قرار گيرد و بدترين كورى، كورىِ دل است.
[الاختصاص، ص 342]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اِنَّ الرّياسَةَ لا تَصْلَحُ اِلاّ لِأهْلِها، فَمَنْ دَعاالنّاسَ اِلى نَفْسِهِ وَفيهِمْ مَنْ هُوَ اَعْلَمُ مِنْهُ لَمْ يَنْظُرِاللّه ُ اِلَيْهِ يَوْمَ القيامَةِ؛
رياست، جز براى اهلش، شايسته و روا نيست. پس هركس مردم را به سوى خود بخواند، در حالى كه ميان مردم داناتر از او هست، خداوند در روز قيامت به او نگاه نخواهد كرد.
[الاختصاص، ص 251]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
مَنْ ماتَ وَ لَيْسَ لَهُ اِمامٌ يَسْمَعُ لَهُ وَ يُطيعُ، ماتَ مِيتَةً جاهِلِيَّةً؛
هر كس از دنيا برود، در حاكى كه او را امام و پيشوايى نباشد كه مطيع و گوش به فرمان او باشد، به مرگ جاهليّت مرده است. نكته: در عصر غيبت هم تبعيت از «ولايت و رهبرى»، نشانه زندگى مكتبى است.
[الاختصاص، ص 269]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اَلْجَليسُ الصّالِحُ خَيرٌ مِنَ الوَحْدَةِ وَ الْوَحْدَةُ خَيرٌ مِنْ جَليسِ السُّوءِ وَ اِمْلاءُ الْخَيْرِ خَيْرٌ مِنَ السُّكُوتِ وَ السُّكُوتُ خيرٌ مِنْ اِمْلاءِ الشَّرِّ؛
همنشين شايسته و خوب، بهتر از تنهايى است و تنهايـى بهتر از همنشين بد است. ياد دادن نيكى بهتر از سكوت است و سكوت، بهتر از ياد دادن بدى است.
[بحارالانوار، ج 74 ص 84]

راوی: رسول خدا صلى الله عليه و آله گروهى را در پى يك مأموريت نظامى (سَريّه) فرستاد. چون بازگشتند، فرمودند:
مَرْحَبا بِقَوْمٍ قَضَوْا الجِهادَ الأصْغَرَ وَ بَقِىَ لَهُمُ الْجِهادُ الأكْبَرُ. قيلَ: يا رَسُولَ اللّه ! وَ مَا الجِهادُ الأكْبَرُ؟ قالَ: جِهادُ النَّفْسِ؛
درود بر گروهى كه «جهاد كوچك» را انجام دادند و جهاد بزرگتر براى آنان باقى مانده است. گفتند: اى رسول خدا، جهاد بزرگتر چيست؟ فرمودند: جهاد با نفس.
[الاختصاص، ص 240]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اَلْمُؤْمِنُ مَنْ اَمِنَهُ المُسلِمونَ عَلى اَمْوالِهِمْ وَدِمائِهِمْ وَالْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ يَدِهِ وَ لِسانِهِ، وَ الْمُهاجِرُ مَنْ هَجَرَ السَّيّئاتِ؛
مؤمن كسى است كه مسلمانان او را بر مال و جان خويش، امين بدانند، مسلمان كسى است كه مسلمانان از دست و زبانش در امان باشند. مهاجر كسى است كه از بدى ها هجرت كند و گناهان را واگذارد.
[من لايحضره الفقيه، ج 4 ص 362]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
اَيُّهَا النّاسُ! اِنَّ رَبَّكُمْ واحِدٌ و اِنَّ اَباكُمْ واحِدٌ كُلُّكُمْ لأَِمَ وَ آدَمُ مِنْ تُرابٍ «اِنَّ اَكرَمَكُمِْ عِنْدَ اللّه ِ اَتْقيكُمْ» وَ لَيْسَ لِعَرَبىٍّ عَلى عَجَمِىٍّ فَضْلٌ اِلاّ بِالتَّقْوى؛
اى مردم! پروردگارتان يكى است، پدرتان هم يكى است، همه شما از آدميد و آدم از خاك است. «گرامى ترين شما نزدخداوند، پرهيزكارترين شماست» عرب را بر عجم هيچ برترى نيست، مگر به تقوا.
[تحف العقول، ص 34]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
حُبّى و حُبُّ اَهْلِ بَيْتى نافِعٌ فى سَبْعَةِ مَواطِنَ اَهْوالُهُنَّ عَظيمَةٌ: عِنْدَ الوَفاةِ و فِى الْقَبْرِ وَ عِنْدَالنُّشُورِ وَ عِنْدَالِكتابِ وَ عِنْدَ الحِسابِ وَ عِنْدَ الميزانِ وَ عِنْدَ الصِّراطِ؛
محبّت من و محبّت اهل بيت من در هفت جا كه هراس آنها بسيار بزرگ است، سودمند است: 1 ـ هنگام مرگ، 2 ـ در قبر، 3 ـ هنگام برانگيخته شدن، 4 ـ هنگام دريافت نامه اعمال، 5 ـ هنگام حسابرسى، 6 ـ هنگام سنجش اعمال، 7 ـ هنگام عبور از صراط.
[امالى صدوق، ص 18]

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله به یکى از اصحاب خویش فرمودند:
اَحْبِبْ فِى اللّه ِ وَ ابْغِضْ فِى اللّه ِ وَ والِ فِى اللّه ِ وَ عادِ فِى اللّه ِ فَاِنَّهُ لَنْ تُنالَ وُلاِیَةُ اللّه ِ اِلاّ بِذلِک، وَ لایَجِدُ رَجُلٌ طَعْمَ الإیمانِ وَاِنْ کَثُرَتْ صَلاتُهُ وَ صِیامُهُ حَتّى یَکُونَ کَذلِک؛
در راه خدا دوست بدار و براى خدا دشمن بدار، براى خدا موالات و دوستى کن و براى خدا دشمنى کن، یقینا جز با این، به ولایت خدا نخواهى رسید. و هرگز کسى طعم ایمان را نمى یابد، هر چند نماز و روزه اش فراوان باشد، مگر آن که چنین باشد.
[وسائل الشیعه، ج 11 ص 440]

پیامبر اکرم صلّی الله عليه و آله فرمودند:
طُوبى لِمَنْ طابَ خُلْقُهُ وَطَهُرَتْ سَجِيَّتُهُ وَصَلُحَتْ سَريرَتُهُ وَحَسُنَتْ عَلانَيِتُهُ وَاَنْفَقَ الْفَضْلَ مِنْ مالِهِ وَاَمْسَكَ الْفَضْلَ مِنْ قَوْلِهِ وَاَنْصَفَ النّاسَ مِنْ نَفْسِهِ؛
خوشا به حال كسى كه اخلاقش پاكيزه باشد و خصلت و رفتارش پاك، باطن و درونش اصلاح شود، و ظاهرش نيكو بـاشد، اضافه مالش را انفاق كند، و حرف اضافه اش را نگه دارد و نگويد، و با مردم با انصاف رفتار كند.
[اصول كافى، ج 2، ص 144]

أبی هریره گوید: پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله فرمودند:
إذا مَرَرتُم بِرِیاضِ الجَنَّةِ فَارتَعوا. قُلتُ: یا رَسولَ اللّه ِ، وما رِیاضُ الجَنَّةِ؟ قالَ: المَساجِدُ. قُلتُ: ومَا الرَّتعُ یا رَسولَ اللّه ِ؟ قالَ: سُبحانَ اللّه ِ وَالحَمدُ للّه ِِ ولا إلهَ إلَا اللّه ُ وَاللّه ُ أکبَرُ.
هرگاه از باغ هاى بهشت گذر کردید، [در آن] گردش کنید. گفتم: اى پیامبر خدا! باغ هاى بهشت چیستند؟ پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله فرمودند: مسجدها. گفتم: اى پیامبر خدا! گردش کردن چیست؟ پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله فرمودند: گفتن سبحان اللّه (پاک است خدا)، الحمد للّه (ستایش، از آن خداست)، لا إله إلّا اللّه (معبودى جز خدا نیست) و اللّه أکبر (خدا، بزرگ ترین است).
سنن الترمذى: ج 5 ص 532 ح 3509 ؛ کنز العمّال: ج 7 ص 651 ح 20739 .

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
العِلمُ خَزائنُ ومَفاتِيحُهُ السُّؤالُ ، فَاسألُوا رَحِمَكُمُ اللّه ُ فإنّهُ يُؤجَرُ أربَعةٌ : السائلُ ، والمُتَكلِّمُ ، والمُستَمِعُ ، والُمحِبُّ لَهُم؛
دانش گنجينه هايى اسـت و كـلـيدهاى آن پرسش است ؛ پس ، خدايتان رحمت كند ، بپرسيد ، كه با اين كار چهار نفر اجر مى يابند : پرسشگر ، پاسخگو ، شنونده و دوستدار آنان .
تحف العقول : 41 منتخب ميزان الحكمه : 260

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
من عمل على غیر علم کان ما یفسد أکثر ممّا یصلح؛
هر که بى علم عمل کند بیش از آنچه اصلاح می کند، افساد خواهد کرد.
نهج الفصاحه

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اغتنم خمسا قبل خمس شبابک قبل هرمک و صحّتک قبل سقمک و غناک قبل فقرک و فراغک قبل شغلک و حیاتک قبل موتک؛
پنج چیز را پیش از پنچ چیز غنیمت شمار جوانى پیش از پیرى، صحت پیش از بیمارى و ثروت پیش از نیازمندى و فراغت پیش از اشتغال و زندگى پیش از مرگ.
نهج الفصاحه

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
عَلَيْكُمْ بِمَكارِمِ الاْخْلاقِ، فَإنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ بَعَثَني بِها، وَ إنَّ مِنْ مَكارِمِ الاْخْلاقِ: أنْ يَعْفُوَالرَّجُلُ عَمَّنْ ظَلَمَهُ، وَ يُعْطِيَ مَنْ حَرَمَهُ، وَ يَصِلَ مَنْ قَطَعَهُ، وَ أنْ يَعُودَ مَنْ لايَعُودُهُ؛
بر شما باد رعايت مكارم اخلاق، كه خداوند مرا بر آن ها مبعوث نمود، و ـ بعضي از ـ آن ها عبارتند از: كسي كه بر تو ظلم كند ـ به جهت غرض شخصي ـ او را ببخش، كسي كه تو را نسبت به چيزي محروم گرداند كمكش نما، با شخصي كه با تو قطع دوستي كند رابطه دوستي داشته باش، شخصي كه به ديدار تو نيايد به ديدارش برو.
بحارالأنوار، ج 66، ص 375، ح 24.

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
إسمعوا و أطیعوا لمن ولاه الله الأمر، فإنه نظام الإسلام.
از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش بفرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه وحدت امت اسلام است.
امالی مفید، جلد 1 ص 14 مجلس 2 حدیث 2

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مَنْ اَصْبَحَ لا يَهْتَمُّ بِاُمورِ الْمُسْلِمينَ فَلَيْسَ مَنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلاً يُنادى يا لَلْمُسْلِمينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ؛
هر كس صبح كند و به امور مسلمانان همّت نورزد، از آنان نيست و هر كس فرياد كمك خواهى كسى را بشنود و به كمكش نشتابد، مسلمان نيست.
كافى، ج 2، ص 164، ح 5.

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
اَلا اَدُلُّكُمْ عَلى خَيْرِ اَخْلاقِ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؟ تَصِلُ مَنْ قَطَعَكَ وَ تُعْطى مَنْ حَرَمَكَ وَ تَعْفو عَمَّنْ ظَلَمَكَ؛
آيا شما را به بهترين اخلاق دنيا و آخرت راهنمايى نكنم؟ رابطه با كسى است كه با تو قطع رابطه كرده، بخشش به كسى كه از تو دريغ نموده و عفو كسى كه به تو ظلم كرده است.
كافى، ج 2، ص 107 .

حدیث

احادیث

حدیث معتبر

احادیث معتبر

بانک احادیث