گهرهای صادقی
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
قالَ الامامُ الصّادِقُ عليه السلام فى وَصفِ الكامِلينَ مِنَ المُؤمِنين: هُمُ البَرَرَةُ بِالاِخْوانِ فى حالِ العُسرِ وَاليُسرِ، ألمُؤثِرُونَ عَلى أَنْفُسِهِم فى حالِ العُسرِ، كَذلِكَ وَصَفَهُمُ اللّه ُ فَقالَ: «وَيُؤثِرُونَ عَلى أَنْفُسِهِم وَلَوْ كانَ بِهِم خَصاصَةٌ.» ؛
امام صادق (عليه السلام) در وصف مؤمنان كامل مى فرمايند: آنان كسانى اند كه در روزگار سختى وآسايش به برادران خود نيكى مى كنند، در تنگدستى ديگران را بر خود ترجيح مى دهند و خداوند در وصف ايشان فرموده است «و از خود گذشتگى مى كنند، در حالى كه خود بشدّت به آن نياز دارند.»
[بحارالأنوار ج 67 ص 351 ح54]
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
عَلَيْكُمْ بِالدُّعاءِ فَاِنَّكُمْ لاتَتَقَرَّبُونَ بِمِثْلِهِ وَ لاتَتْرُكُوا صَغيرَةً لِصِغَرِها أَنْ تَسأَلُوها فَإِنَّ صاحِبَ الصِّغارِ هُوَ صاحِبُ الكِبارِ؛
هيچ گاه دست از دعا بر نداريد، كه شما به هيچ وسيله اى به مانند آن به درگاه خدا نزديكى پيدا نمى كنيد، و هيچ گاه درخواست حاجتى را به خاطر كوچك بودنش رها نكنيد، چرا كه اختياردار حاجات ناچيز همان اختياردار حوائج بزرگ است.
[امالى مفيد، مجلس دوم ح 9 ص 31]
امام صادق علیه السّلام فرمودند:

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در سفرى از مركب خود پياده شدند و پنج مرتبه به سجده افتادند، چون سوار مركب شدند، يكى از يارانش عرض كرد: ما كارى از شما ديديم كه تاكنون چنان نكرده بوديد؟! فرمودند: آرى جبرئيل (عليه السلام ) نزد من آمد و مرا بشارت داد كه على (عليه السلام) اهل بهشت است. من به شكرانه اين نعمت به پيشگاه خدا سجده آوردم، چون سر برداشتم گفت فاطمه هم اهل بهشت است. من به شكرانه آن نيز سجده آوردم. چون سر برداشتم گفت: حسن و حسين دو سرور جوانان بهشتى اند. بازهم به شكرانه آن سجده كردم. چون سر برداشتم گفت هركس هم كه ايشان را دوست بدارد نيز اهل بهشت است. من به شكرانه آن سجده كردم. چون سر برداشتم، گفت هركس هم كه دوستِ دوستان ايشان باشد، اهل بهشت است و من به شكرانه آن نيز سجده كردم.
[امالى شيخ مفيد، مجلس سوم ح 2 ص 32 و 33]
امام صادق علیه السلام در پاسخ به ابوبصیر که پرسید: با توجه به آیه «قُوا اَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُم ناراً؛ خود و خانواده خود را از آتش نگه دارید»، چگونه خانواده را باید از آتش نگه داشت؟، فرمودند:
تَأْمُرُهُمْ بِما أَمَرَهُم اللّه ُ وَ تَنهاهُم عَمّا نَهاهُمُ اللّه ُ عَنْهُ فَاِنْ أَطاعُوکَ کُنْتَ قَدْ وَقَیتَهُم وَ إِنْ عَصَوکَ فَکُنتَ قَدْ قَضَیتَ ما عَلَیکَ؛
آنها رابه انجام آن چه خدا فرمان داده است فرمان دهى و از آن چه خدا منعشان فرموده است، منع کنى. اگر از تو اطاعت کردند آنان را از آتش حفظ کرده اى و اگر نافرمانیت کردند تو وظیفه ات را انجام داده اى.
[ تحف العقول ص 237]
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
يا جارِيَةُ هاتِ ذلِكَ الْكيسَ، هذِهِ أَرْبَعْمِائةَ دينارٍ وَصَلَنى بَها أَبُوجَعفَرٍ، فَخُذْها وَ تَفَرَّجْ بِها. قالَ فَقُلتُ لا وَاللّه ِ جُعِلتُ فَداكَ ما هذا دَهرى وَلكن اَحْبَبْتُ أَن تَدعُوَ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لى. قالَ فَقالَ: اى سَأَفعَلُ وَلكن اِيّاكَ أَن تُخبِرَ النّاسَ بِكُلِّ حالِكَ فَتَهُونَ عَلَيْهِمْ؛
مفضل بن قيس مشكل مالى خود را برامام صادق ( علیه السّلام )شرح داد. حضرت فرمودند: اى كنيز آن هميان را بياور. پس فرمودند: اين چهارصد دينار است كه ابوجعفر (منصور دوانيقى) به من پيش كش كرده است، بردار و با آن به زندگى خود گشايشى بده. مفضل مى گويد عرض كردم: فدايت شوم به خدا مقصودم اين نبود بلكه دوست داشتم تا به درگاه خداوند برايم دعا كنيد. مفضل مى گويد: حضرت فرمودند: اين كار را خواهم كرد. اما مبادا مشكلات و گرفتارى هاى خود را به مردم بگويى كه نزد آنها بى مقدار مى شوى.
[اصول كافى ج 4 ص 21 ح 7]
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
مَنْ تَوَلّى أمْراً مِن اُمُورِالنّاسِ فَعَدَلَ وَ فَتَحَ بابَهُ وَ رَفَعَ شَرَّهُ وَ َنَظَرَ فى اُمُورِ النّاسِ كانَ حَقّاً عَلَى اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ أَن يُؤَمِّنَ رَوْعَتَهُ يَومَ القِيامَةِ وَ يُدْخِلَهُ الجَنَّةَ؛
هركس زمام امرى از امور مردم را به دست گيرد و عدالت پيشه كند و درِ خانه خود را به روى مردم بگشايد وشرنرساند وبه امور مردم رسيدگى كند، برخداى عزّوجل است كه در روز قيامت او را از ترس وهراس ايمن گرداند و به بهشتش برد.
[ بحارالانوار ج 75 ص 340]
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
اِتَّقُوا عَلى دينِكُم فَاحْجُبُوهُ بِالتَّقِيَّةِ؛ فَاِنَّهُ لا ايمانَ لِمَن لا تَقِيَّةَ لَهُ، اِنَّما اَنتُم فِى النّاسِ كَالنَّحْلِ فِى الطَّيرِ، لَو اَنَّ الطَّيرَ تَعلَمُ ما فى أجْوافِ النَّحلِ، ما بَقِىَ مِنها شَىْ ءٌ اِلا أَكَلَتْهُ؛
نگران دين خود باشيد و آن را با تقيه پوشيده نگهداريد، زيرا كسى كه تقيه ندارد، ايمان ندارد. شما در ميان مردم مانند زنبوران عسل در ميان پرندگان هستيد. اگر پرندگان بدانند كه درون زنبور عسل چيست، همه آنها را مى خورند و چيزى باقى نمى گذارند.
[اصول كافى ج 2 ص 218]
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
مَنْ طَلَبَ ثَلاثَةً بِغَيْرِحَقٍّ حَرُمَ ثَلاثَةً بِحَقٍّ: مَنْ طَلَبَ الدُّنيا بِغَيْرِحَقٍّ حَرُمَ الاخِرَةَ بِحَقٍّ؛ وَمَنْ طَلَبَ الرِّآسَةَ بِغَيْرِحَقٍّ حَرُمَ الطّاعَهَ لَهُ بِحَقٍّ؛ وَ مَنْ طَلَبَ المال بِغَيْرِحَقٍّ حَرُمَ بَقاؤُهُ لَهُ بِحَقٍّ؛
هر كه سه چيز را بناحقّ بخواهد، از سه چيز ديگر بحقّ محروم مى گردد: هر كه دنيا را به بناحق بخواهد از آخرت حقيقتاً محروم مى گردد؛ و هر كه بناحقّ رياست طلبى كند از اطاعت زيردستان بحقّ محروم مى شود؛ و هر كه بناحقّ مالى را بخواهد، از ماندگار بودن آن مال بحقّ محروم مى شود.
[تحف العقول، ص 335.]
عبدالمؤمن انصارى مى گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم گروهى از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل مى کنند که آن حضرت فرموده اند: اختلاف امت من رحمت است. امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

راست گفته اند. انصارى مى گوید، عرض کردم: اگر اختلافشان رحمت است پس با هم بودنشان عذاب است؟ امام صادق (علیه السلام) فرمودند: نه چنین است که تو مى پندارى وآنان پنداشته اند. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) این آیه را در نظر داشته است که «چرا از هر گروهى عده اى نمى کوچند تا داناى در دین شوند و سپس به سوى قوم خود بازگشته وآنها را [از آتش] بیم دهند.» پس پیامبر اکرم(صلى الله علیه و آله) مسلمانان را امر کرد که براى یادگیرى دین به سویش بیایند وسپس به سوى قوم خود رهسپار شوند وآنان را آموزش دهند؛ پس پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) رفت و آمد در شهرها را اراده کرده نه اختلاف در دین خدا را ؛ دین خدا یکى بیش نیست.
[موسوعة الامام الصادقع، ج 4، ص 66، به نقل ازالاحتجاج ص355.]
هنگامى كه مردى نزد امام صادق عليه السلام از ثروتمندان بدگويى كرد، حضرت فرمودند:
اُسكُتْ فَإنَّ الغَنِىَّ إذا كانَ وَصُولاً لِرَحِمِهِ بارّاً بِإخْوانِهِ، اَضْعَفَ اللّه ُ لَهُ الأجرَ ضِعفَينِ لِأَنَ اللّه َ يَقُولُ: « وَمَا أَمْوَالُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُم بِالَّتِي تُقَرِّبُكُمْ عِندَنَا زُلْفَى إِلَّا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَأُوْلَئِكَ لَهُمْ جَزَاءُ الضِّعْفِ بِمَا عَمِلُوا وَهُمْ فِي الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ »؛
ساكت باش! ثروتمند اگر هميشه صله رحم كند و نسبت به برادرانش نيكى كند، خداوند دوبرابر به او پاداش خواهد داد، زيرا خداوند مى گويد: هرگز اموال واولادتان چيزى نيست كه شما را به درگاه ما نزديك سازد، مگر آنكه با ايمان و عمل صالح، كسى مقرّب شود وآنانند كه پاداش اعمال صالحشان دوچندان است و در غرفه هاى بهشت ايمن و آسوده خاطرند.(سوره سبأ، آيه 37)
[علل الشرايع، 604 ـ 73.]