راسخون - یار همیشه همراه : حکمت‌های نهج البلاغه

امام علی علیه السّلام فرمودند:
الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ
ناداري بزرگترين مرگ است.
نهج البلاغه، حکمت 154

امام علی علیه السّلام فرمودند:
مَنْ كَتَمَ سِرَّهُ كَانَتِ الْخِيَرَةُ بِيَدِهِ
آن كه سرّ خويش بپوشاند اختيارش به دستش باشد.
نهج البلاغه، حکمت 153

امام علی علیه السّلام فرمودند:
مَنْ وَضَعَ نَفْسَهُ مَوَاضِعَ التُّهْمَةِ فَلَا يَلُومَنَّ مَنْ أَسَاءَ بِهِ الظَّنَّ
آن كه به جاهاي تهمت خيز رود اگر كسي بدو گمان بد برَد او را سرزنش نكند.
نهج البلاغه، حکمت 151

امام علی علیه السّلام فرمودند:
عَاتِبْ أَخَاكَ بِالْإِحْسَانِ إِلَيْهِ وَ ارْدُدْ شَرَّهُ بِالْإِنْعَامِ عَلَيْهِ
آنجا كه خواهي برادرت را سرزنش كني به نيكويي خدمت نما و آزارش را با بخشش به او برطرف ساز.
نهج البلاغه، حکمت 150

امام علی علیه السّلام فرمودند:
قَدْ بُصِّرْتُمْ إِنْ أَبْصَرْتُمْ وَ قَدْ هُدِيتُمْ إِنِ اهْتَدَيْتُمْ (وَ أُسْمِعْتُمْ إِنِ اسْتَمَعْتُمْ)
اگر ديدگانتان را بگشاييد مي بينيد، و اگر راه پذير باشيد راه نشان داده شده است، و اگر گوشهاتان را باز كنيد پيامها را خواهيد شنيد.
نهج البلاغه، حکمت 149

امام علی علیه السّلام فرمودند:
عَلَيْكُمْ بِطَاعَةِ مَنْ لَا تُعْذَرُونَ بِجَهَالَتِه
بر شماست اطاعت از آن كه در نشناختنش عذري نداريد.
نهج البلاغه، حکمت 148

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اعْتَصِمُوا بِالذِّمَمِ فِي أَوْتَادِهَا
با كساني پيمان بنديد كه وفادار باشند.
نهج البلاغه، حکمت 147

امام علی علیه السّلام فرمودند:
الرَّاضِي بِفِعْلِ قَوْمٍ كَالدَّاخِلِ فِيهِ مَعَهُمْ وَ عَلَى كُلِّ دَاخِلٍ فِي بَاطِلٍ إِثْمَانِ إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَى بِهِ
هر كس از هر كار خشنود باشد و بدان رضايت دهد چون كسي است كه آن را انجام داده، و هر كس دست به كار باطلي زند مرتكب دو گناه شده است: گناه انجام آن، و گناه رضايت بدان.
نهج البلاغه، حکمت 146

امام علی علیه السّلام فرمودند:
لِكُلِّ مُقْبِلٍ إِدْبَارٌ وَ مَا أَدْبَرَ كَأَنْ لَمْ يَكُنْ
خوشي يا ناخوشي دنيا ماندگار نباشد، و آنچه درگذرد گويي اصلًا نبوده است.
نهج البلاغه، حکمت 144

امام علی علیه السّلام فرمودند:
لِكُلِّ امْرِئٍ عَاقِبَةٌ حُلْوَةٌ أَوْ مُرَّةٌ
هر كس را سرانجامي است شيرين يا تلخ.
نهج البلاغه، حکمت 143

امام علی علیه السّلام فرمودند:
هَلَكَ امْرُؤٌ لَمْ يَعْرِفْ قَدْ
آن كس كه منزلت خويش نشناسد به هلاكت رسد.
نهج البلاغه، حکمت 141

امام علی علیه السّلام فرمودند:
كَمْ مِنْ صَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ صِيَامِهِ إِلَّا الْجُوعُ وَ الظَّمَاءُ وَ كَمْ مِنْ قَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ قِيَامِهِ إِلَّا السَّهَرُ وَ الْعَنَاءُ حَبَّذَا نَوْمُ الْأَكْيَاسِ وَ إِفْطَارُهُمْ؛
چه بسيار روزه داري كه از روزه اش جز گرسنگي و تشنگي سودي نبرد، و چه بسيار نمازگزاري كه از بپا خاستنش جز رنج و بيداري او را حاصلي نباشد. آفرين بر خواب و خوراك زيركان.
نهج البلاغه، حکمت 137

امام علی علیه السّلام فرمودند:
يَنْزِلُ الصَّبْرُ عَلَى قَدْرِ الْمُصِيبَةِ وَ مَنْ ضَرَبَ يَدَهُ عَلَى فَخِذِهِ عِنْدَ مُصِيبَتِهِ حَبِطَ أَجْرُهُ؛
صبر به اندازه مصيبت فرود آيد، و آن كه به هنگام مصيبت خود را زند اجرش ضايع گردد.
نهج البلاغه، حکمت 136

امام علی علیه السّلام فرمودند:
قِلَّةُ الْعِيَالِ أَحَدُ الْيَسَارَيْنِ وَ التَّوَدُّدُ نِصْفُ الْعَقْلِ وَ الْهَمُّ نِصْفُ الْهَرَمِ؛
كمي عائله، افزايشِ توانگري است، و اظهار دوستي، نيمي از عقل است، و اندوه پذيري نيمي از پيري است.
نهج البلاغه، حکمت 135

امام علی علیه السّلام فرمودند:
مَا عَالَ امْرُؤٌ اقْتَصَدَ؛
آن كه به اندازه خرج كند تهيدست نشود.
نهج البلاغه، حکمت 134

امام علی علیه السّلام فرمودند:
تَنْزِلُ الْمَعُونَةُ عَلَى قَدْرِ الْمَئُونَةِ؛
كمك الهي، به اندازه تلاش آدمي رسد.
نهج البلاغه، حکمت 133

امام علی علیه السّلام فرمودند:
اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَةِ وَ مَنْ أَيْقَنَ بِالْخَلَفِ جَادَ بِالْعَطِيَّةِ؛
روزي را با صدقه دادن و احسان به مستمندان فراهم آريد، و آن كس كه به پاداش يقين كند دستش به بخشش باز گردد
نهج البلاغه، حکمت 132

امام علی علیه السّلام فرمودند:
الصَّلَاةُ قُرْبَانُ كُلِّ تَقِيٍّ وَ الْحَجُّ جِهَادُ كُلِّ ضَعِيفٍ وَ لِكُلِّ شَيْ ءٍ زَكَاةٌ وَ زَكَاةُ الْبَدَنِ الصِّيَامُ وَ جِهَادُ الْمَرْأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ؛
نماز نزديك كننده پرهيزكاران به خدا، و حج، جهاد هر ناتوان است. و هر چيز را رويش و پالايشي است و رويش و پالايشِ بدن، روزه است. و جهادِ زن، گرم نگه داشتن كانون خانواده و لبخند زندگي و حُسن تدبير منزل است.
نهج البلاغه، حکمت 131

امام علی علیه السّلام فرمودند:

آن كه چهار نعمت بدو داده شود از چهار رحمت محروم نگردد: آن كه «دعا» به او داده شد از «اجابت»، و آن كه «توبه» به او داده شد از «پذيرش»، و آن كه «استغفار» به او داده شد از «مغفرت»، و آن كه «شكرگزاري» به او داده شد از «زياد شدن نعمت». و تصديق آن در كتاب خداوند است كه در باره دعا فرمود: «مرا بخوانيد تا پاسختان گويم»، و در باره استغفار فرمود: «آن كس كه دست به بدي و كار ناشايست زند يا بر خود ستم روا دارد و آنگاه از خدا آمرزش خواهد، خداي را بسيار آمرزنده مهربان يابد»، و در باره شكر فرمود: «حتماً چنين است كه اگر مرا سپاس گوييد نعمت هاتان را افزون كنم»، و در باره توبه فرمود: «جز اين نيست كه پذيرش توبه بر خداست براي آنها كه اگر از روي ناداني دست به كار ناشايست زنند، سپس بزودي توبه كنند، خداوند بر آنان ببخشايد، كه پروردگار داناي حكيم است».
نهج البلاغه، حکمت 130

امام علی علیه السّلام فرمودند:
الدُّنْيَا دَارُ مَمَرٍّ لَا دَارُ مَقَرٍّ وَ النَّاسُ فِيهَا رَجُلَانِ رَجُلٌ بَاعَ نَفْسَهُ فَأَوْبَقَهَا وَ رَجُلٌ ابْتَاعَ نَفْسَهُ فَأَعْتَقَهَا؛
دنيا خانه «گذر» است نه جاي «ماندن»، و مردم در آن دو گروهند: گروهي كه خود را بدان فروخته و هلاك گشتند، و ديگر گروهي كه خود را خريدند و آزاد ساختند.
نهج البلاغه، حکمت 128

حدیث

احادیث

حدیث معتبر

احادیث معتبر

بانک احادیث