ارتباط با تاریخ باید به صورتی واقعی و در جهت امر مورد مطالعه برقرار شود و استفاده صرف از برخی اسناد، بدون بیان جهت ارتباط آنها‌‌ با موضوع و تحلیل سند کافی نیست.

تأکید سازه گرایان بر داستانسرایی به عنوان وظیفه مورخ، نیاز به تخیل قوی برای پردازش روایت تاریخی را بارز می کند.

اثبات گرایان همواره در تلاش برای منحصر ساختن علم در علوم طبیعی و عینی بوده اند‌ و همین امر باعث شده است تا بسیاری از صورت‌های دانش بشری را نادیده انگاشته و از صحنه بیرون برانند.

به اعتقاد کالینگوود، اطلاع از نظرات شاهدان عینی یک واقعه منجر به کسب دانش راجع به گذشته نمی شود و فقط عقیده ای را به ما انتقال می دهد

تاریخی جدید می تواند از لابه لای صفحاتی که مورخ مینگارد، سر بر آورد، درحالی که مورخ از چنین خلاقیتی برخوردار نیست.

در این مقاله رویکردهای مختلف به ماهیت معرفت شناختی تاریخ مورد بحث قرار خواهد گرفت

بر اساس رویکردهای جدید، بررسی منابع و مدارک کمتر در کانون توجه قرار دارد و بر ‌جنبه‌های ذهنی تاریخ نگاری از قبیل به کارگیری قدرت تخیل تأکید می شود.

راجرز در برنامه درسی خویش در تاریخ سعی دارد تا با ترکیب شواهد، دو نوع رویکرد سنتی ذهن گرایانه و واقع گرایانه به تاریخ را در هم تند و از یک جانبه نگری هر یک پرهیز کند.

شناخت تاریخ از نظر هگل، درنهایت، باید به درک منطق حوادث رخداده و دلایل وقایع ظاهری اتفاق افتاده منجر شود.

مومیلیانو، در آغاز پیام تسلیت موقری که به مناسبت مرگ میخاییل روستووزف منتشر نمود، با یادآوری «تأثیر فراموش ناشدنی‌ای» که این مرد با انتشار کتاب تاریخ اجتماعی و اقتصادی