به عقیده‌ی ابن‌خلدون سقوط دولت به هرج و مرج می‌انجامد که در نتیجه، تمدن را از بین می‌برد. این جریان نتیجه‌ی انتقال از زندگی ساده بَداوَه (چادرنشینی - روستایی‌نشینی) به زندگی متمدن حَضارَه (شهرنشینی) است....

دوره‌هایی در تاریخ که «دوران انحطاط» توصیف شده‌اند در این اعتقاد سهیم‌اند که «زندگی تکرار می‌شود». نگرش چرخه‌ای به امور جهان سنگ بنای دو مجموعه بزرگ از مضامین است که اولی به «مطابقت‌های» با جهان بیرونی...

چگونگی بینش و نگرش نسبت به « علم تاریخ » در دوران حیات فکری بشر، از دوران باستان تا قرن بیستم، مطالبی ‌است که‌‌این مقاله سعی در تبیین مختصر آن کرده است. جایگاه علم تاریخ در گفتمان فلسفی‌ یونان باستان،...

از مسائل با اهمیت اما مغفولِ تاریخ، دوره سازی تاریخی و شناخت تاریخی آن است. با وجود کاربرد بسیارِ انواع و اقسامِ دوره‌های تاریخی از سوی استادان و پژوهشگرانِ تاریخی، شناخت مبانی و نحوه حادث شدن این دوره‌ها...

طی قرن‌های 16 تا 18، هم زمان با پیشرفت‌های عقلی و علمی‌ بشر، شرایط برای تبدیل تاریخ به علم فراهم آمد. مورخان خواهان تبدیل تاریخ به دانشی کاملاً دنیوی شدند. در‌ این دوره جست و جو و مطالعه‌ی آثار مورخان...

انتخاب این عنوان مبهم برگرفته شده از مقاله‌ی معروف فوکویاما آگاهانه و عمدی است. این مقاله‌ی فرانسیس فوکویاما با عنوان «پایان تاریخ؟» (1989) و کتاب بعدی او با عنوان پایان تاریخ و آخرین انسان (1992) بحث‌های...

پیوند تنگاتنگ تاریخ و روایت از این واقعیت آشکار می‌شود که در بسیاری زبان‌ها واژه‌های همسان یا تقریباً همسان برای آن دو به کار می‌رود؛ مثلاً "histoire" "Geschichte". هر چند آشکار است که داستان‌های زیادی...

در سال‌های اخیر این ادعا مطرح شده است که تاریخ را عمدتاً مردان ناهمجنس‌گرای سفید‌پوست نوشته‌اند، و در نتیجه، جایگاه مشروع و شایسته‌ی تاریخ سیاهان، زنان و همجنس‌بازان، به واسطه‌ی تبعیض‌ها و تعصبات مورخان،...

تیشان، یا یکی از پیروان مکتب او، تابلویی کشیده که نماد حقیقت و کذب است. حقیقت دوشیزه‌ای عریان و بی‌پیرایه است و کذب پوشیده از همه‌ی تجملات رایج روز. تابلو دلالت بر این دارد که اگر کذب به کمک اضافات و تزئینات...

زبان از جنبه‌های متعددی با فلسفه‌ی تاریخ ارتباط دارد. این بحث را با بررسی دو جنبه آغاز می‌کنیم. جنبه‌ی نخست به تاریخ‌نگاری یا آنچه تاریخ 2 نامیده‌ایم مربوط می‌شود و جنبه‌ی دوم هم به تاریخ 1 یا جریان بی‌پایان...