تعالیم مابعدالطبیعی فارابی برای محققین امروزی دارای پیچیدگی ها و دشواری های خاصی است. این امر نه تنها به دلیل انتساب آثار فوق الاشاره به او که در حال حاضر عموماً آنها را منعکس کننده آموزه های ابن سینا...

هرچند در زبان پارسی آثاری موجودند كه به شرح زندگی و آرای حكیم و فیلسوف معروف ایرانی ابن سینا سخن پرداخته اند، اما خواندن رویكرد و نگاه غربیان به این متفكر معروف هم جالب توجه است. بدین جهت، ترجمه مدخل "ابن...

با توجه به بررسي تاريخي و تحليلي كه از دو اصل بنيادين «ماده و صورت» و وجود و ماهيت در آثار ارسطو و ابن‌سينا بعمل آمده مي‌توان وجوه اشتراك و افتراق اين دو حكيم بزرگوار را اينگونه برشمرد:

بررسي آثار فلسفي ارسطو اين مطلب را بدست مي‌دهد كه ارسطو اصول فلسفي خود را بر اصل تمايز ماده و صورت بنيان نهاده است. او در آثار فلسفي خود از وجود و ماهيت و واجب و ممكن سخني جز در حاشيه نگفته است، تنها بحثي...

پس از نگاه اجمالي به فلسفه‌هاي عصر يوناني مي‌توانيم آنها را به سه دسته تقسيم كنيم: اول؛ فلسفه طبيعي كه توسط طالس و ديگر فلاسفه نخستين مثل آناكسيمندر و آناكساگوراس و پارمنيدس بنيانگذاري شد. دوم؛ فلسفه خودشناسي...

ارسطو با تحليل ابتدايي از اشياء مادي، به اين نتيجه رسيد كه اشياء نه از يك جزء بلكه از دو جزء تشكيل شده اند، يكي ماده و دوم صورت، ماده يا هيولي واجد وصف قوه بوده و صورت واجد وصف فعليت است و از تنش و اصطكاك...

تأثيري را كه حكمت متعاليه در بحث قاعده‌الواحد و پيدايش كثرت از وحدت داشته، حداقل در سه ناحيه ميتوان عنوان نمود: الف) تلاش در حلّ مشكل مربوط به نحوه تكثر عالم و اشكال مشهور بر قاعده الواحد.

در اينجا ضمن توضيح رأي ابن سينا در مورد نحوه صدور كثرت از وحدت و قاعده الواحد به بررسي و پاسخ اشكالات و انتقادات ابن رشد توجه مي‌شود. به نظر نگارنده گوياتر از هر مطلب ديگر موجزي است كه شيخ در اشارات و...

قاعده الواحد از مواردي است كه ابن رشد آن را دستمايه حمله و نقّادي شديد به ابن سينا و فارابي قرار داده و در عين حال خودش برخوردي دوگانه با آن دارد; گاه قاعده را خرافي و مهمل دانسته[1] و آن را از بدعتهاي...

صدرالمتألهين علاوه بر پذيرش بدوي موضع رسمي مشائيان اسلامي مبني بر امكان و وقوع فاعليّت وجودي و فيض در تحليل و تعميق و تدقيق پيرامون مفهوم فيض و فاعليّت الهي و تبيين ويژگيهاي فيض و نحوه ربط حقّ با خلق كوشيده...