درباره‌ی«زبان علم» همواره دو پرسش مهم برای فیلسوفان علم مطرح بوده است. اولاً، واژگان مورداستفاده‌ی دانشمندان چگونه معنای خود را به دست می‌آورند؟ ثانیاً، این واژگان چگونه با واقعیت مرتبط‌اند؟ فیلسوفان علم...

تامس كوهن در ساختار انقلاب‌های علمی، چنین تقسیم بندی از قیاس ناپذیری ارائه نمی‌دهد و همین سخنان را در مواضعی دیگر بیان می‌كند. وی در فصل «استقرار انقلاب‌ها» در صفحات 148 تا 150، كلیه بحث‌هایی را كه در...

از نظر كوهن مشاهده صرفاً ادراكی نیست كه دستگاه عصبی دانشمند آن را ثبت می‌كند، بلكه «آنچه یك شخص می‌بیند هم به چیزی كه بدان می‌نگرد و هم به تجربه‌ی مفهومی- بصری پیشین او كه دیدن را به وی آموخته، وابسته...

پارادایم همواره چنان بی كرانه است كه تعداد زیادی مسائل قابل پژوهش در آن وجود دارد. از نظر كوهن علم متعارف به منزله‌ی فعالیتی برای حل معماست كه با قواعد پارادایم هدایت و نظارت می‌شود. این معماها و مسائل...

شكل زیر را در نظر بگیرید. از سویی شما می‌توانید با مشاهده‌ی آن یك گلدان را ببینید و از سوی دیگر دو چهره‌ی نیم رخ كه مقابل یكدیگر قرار دارند.(1) این شكل عبارت است از دو ناحیه‌ی سیاه و سفید جدا شده از هم....

از قرن چهارم پیش از میلاد، به نظر اكثر منجمان و فیلسوفان یونانی، زمین كُره‌ی كوچكی بود كه به طور ایستا در مركز هندسی كُره‌ی گردان خیلی بزرگ‌تری معلق بود كه ستارگان را حمل كرد. خورشید در فضای پهناور میان...

شكل مقابل را در نظر بگیرید. ما در آن صرفاً چهار نقطه روی صفحه‌ی كاغذ نمی‌بینیم، بلكه می‌توانیم یك مربع را تشخیص دهیم: این دقیقاً یك «تجربه‌ی گشتالتی» است. در واقع ما به جای مجموع اجزاء (‌نقاط)، یك «كل»...

به اعتقاد كوهن، نگرش رایج درباره‌ی علم از متون علمی، به ویژه متون درسی متداول، سرچشمه گرفته است؛‌ متونی كه «علم را ناظر بر محتوایی می‌دانند كه خاصه با مشاهدات، قوانین و نظریه‌هایی شرح و بسط داده شده است:...

هنگاهی كه كوهن دانشجوی سال‌های آخر رشته‌ی فیزیك در مقطع دكتری بود، جیمز بی كاننت رئیس دانشگاه هاروارد از او خواست در فراهم آوردن مجموعه كتاب‌هایی درباره‌ی تاریخ علم برای عموم، به او كمك كند. روش كاننت...

در تاریخ فلسفه‌ی اسلامی از زمان فارابی تا عصر حاضر، قوه‌ی خیال و عالم صور خیالی، از مباحث بسیار مهم بوده است، تا جایی که بعضی صاحب نظران این توجه را از ممیزات فلسفه‌ی اسلامی دانسته‌اند. فارابی، نظریه‌ی...