علم دینی و چالش های عملیاتی آن

سالهاست که بحث علم دینی در کشور ما مطرح شده است. این بحث مانند تمام بحثها مخالفان و موافقانی دارد. در این مقاله نگاهی اجمالی خواهیم داشت به نظرات...

سه‌شنبه، 14 اسفند 1397

درس‌های علم (قسمت اول)

جیکوب برونوفسکی دانشمند لهستانی، این سخنرانی را در باره‌ی قدرت علم و جایگاه آن در جامعه، در نوامبر 1950 ایراد کرده است. او به این پرسش می‌پردازد...

سه‌شنبه، 6 آذر 1397

درس‌های علم (قسمت سوم)

اکنون احتیاجی نیست بگویم که در زیر هرآنچه گفته‌ام یک احساس عمیق از ارزش‌ها جریان دارد. شما همین طوری نمی‌توانید بگویید "این چیز خوبی است که هر...

سه‌شنبه، 6 آذر 1397

درس‌های علم (قسمت دوم)

هیچ گاه یک نفر را چه سفید پوست، رنگین پوست یا سیاهپوست در سرتاسر جهان متقاعد نخواهیم کرد که ایمان بسیار مهم‌تر است، مگر این که علم و تکنولوژی...

سه‌شنبه، 6 آذر 1397

اسلام و علم (قسمت سوم)

پاسخ سید جمال به حمله‌ی تند رنان به اسلام بسیار جالب و در خور تأمل است. او می‌توانست همانند بسیاری از معاصرانش یا اندیشمندان مسلمان معاصر با...

يکشنبه، 4 آذر 1397

اسلام و علم (قسمت دوم)

محتوای کتب فلاسفه اسلامی آن چنان که برای یونانیان واضح و روشن بود برای ما نیست. زیرا این فلاسفه‌ی مسلمان افکار آن‌ها را کامل و خطاناپذیر به ما...

يکشنبه، 4 آذر 1397

اسلام و علم (قسمت اول)

یکی از کسانی که در مورد رابطه‌ی علم و مذهب اسلام سخن گفته و مسلمانان را تشویق و ترغیب به آموختن علوم جدید کرده است، سید جمال‌الدّین اسدآبادی...

يکشنبه، 4 آذر 1397

ضد علم چیست؟ (قسمت اول)

ضد علم عبارت است از مجموعه نظریه‌ها و روش‌هایی که برای توصیف موضوعات و پدیده‌های طبیعی به کار می‌رود، اما از روش علمی استفاده نمی‌کند. ضد علم...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

ضد علم چیست؟ (قسمت دوم)

ضد علم عبارت است از مجموعه نظریه‌ها و روش‌هایی که برای توصیف موضوعات و پدیده‌های طبیعی به کار می‌رود، اما از روش علمی استفاده نمی‌کند. ضد علم...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

ارکان علم

در دانش‌ورزی نیز همانند رشته‌های دیگر معارف بشری تعاریف، مقررات و اصول مشخصی وجود دارد که ارکان و چارچوب آن را تشکیل می‌دهد. فرضیه‌ها (hypothesis)،...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

دو سوی علم نظریه و قانون

نظریه‌ها حاوی مفاهیمی هستند که به قضایا و خواص غیرقابل مشاهده اشاره دارند. احکام و گزاره‌های نظریه‌ها به هم وابسته هستند، این معنا که دارای جامعیت...

چهارشنبه، 30 آبان 1397

شبه‌علم چیست؟ (قسمت اول)

شبه‌علم عبارت است از مجموعه‌ی نظریه‌ها و روش‌هایی که برای توصیف موضوعات و پدیده‌های طبیعی به کار می‌رود، اما از روش علمی استفاده نمی‌کند. شبه‌علم...

دوشنبه، 28 آبان 1397

شبه‌علم چیست؟ (قسمت سوم)

گاهی شبه‌دانشمند برای تحقیر شیوه‌های دانش‌ورزی و اثبات مدعاهای خودش می‌گوید علم اشتباهات بسیاری داشته و در موارد بسیاری فلان نظریه‌ی علمی رد...

دوشنبه، 28 آبان 1397

شبه‌علم چیست؟ (قسمت دوم)

شبه دانش‌ورزان کشفیات، اختراعات و ابداعات خود را در انزوا و دور از دید همکاران خود در جامعه‌ی علمی فنی انجام می‌دهند. آن‌ها هیچ برخورد و تماسی...

دوشنبه، 28 آبان 1397

روش علمی چیست؟ (قسمت اول)

روش علمی شیوه‌ی کسب معرفت در علوم تجربی و شیوه‌ای دقیق و جدی برای آزمایش فرضیه‌ها و نظریات جدید در مورد کارکردهای طبیعت است. روش علمی به شیوه‌ی...

يکشنبه، 27 آبان 1397

روش علمی چیست؟ (قسمت دوم)

مشاهده‌ی غیرفعال و اتفاقی که آزمایشگر در انتظار آن نیست و به دنبال آزمایش پدیده‌ای متفاوت و به طور غیرمنتظره پیش می‌آید مشاهده‌ی فعال که آزمایشگر...

يکشنبه، 27 آبان 1397

پسامدرنیست‌ها و علم

پسامدرنیست‌ها سعی دارند دانش را در حد یک «گفتمان» دیگر پایین بیاورند که از فنون نقد ادبی و تحلیل‌های جامعه شناختی تبعیت می‌کند. در حالی که دانش‌ورزان...

يکشنبه، 27 آبان 1397

عامل عقب ماندگی مسلمانان

نویسنده در این مقاله، به ارزیابی دیدگاه‌های مرتضی مظهری درباره‌ی علم می‌پردازد. مطهری معتقد است که علم با دین مخالفت و تضادی ندارد، اگر چه گروهی...

يکشنبه، 27 آبان 1397

تقسیم‌بندی علم (قسمت دوم)

معرفت را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: معارف اعتقادی که بر مبنای باور فرد قرار دارد؛ معارف پژوهشی که بر شک علمی استوار است. علوم محض به دو شاخه‌ی...

يکشنبه، 27 آبان 1397

تقسیم‌بندی علم (قسمت اول)

معرفت را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: معارف اعتقادی که بر مبنای باور فرد قرار دارد؛ معارف پژوهشی که بر شک علمی استوار است. علوم محض به دو شاخه‌ی...

يکشنبه، 27 آبان 1397