شكل زیر را در نظر بگیرید. از سویی شما می‌توانید با مشاهده‌ی آن یك گلدان را ببینید و از سوی دیگر دو چهره‌ی نیم رخ كه مقابل یكدیگر قرار دارند.(1) این شكل عبارت است از دو ناحیه‌ی سیاه و سفید جدا شده از هم....

از قرن چهارم پیش از میلاد، به نظر اكثر منجمان و فیلسوفان یونانی، زمین كُره‌ی كوچكی بود كه به طور ایستا در مركز هندسی كُره‌ی گردان خیلی بزرگ‌تری معلق بود كه ستارگان را حمل كرد. خورشید در فضای پهناور میان...

شكل مقابل را در نظر بگیرید. ما در آن صرفاً چهار نقطه روی صفحه‌ی كاغذ نمی‌بینیم، بلكه می‌توانیم یك مربع را تشخیص دهیم: این دقیقاً یك «تجربه‌ی گشتالتی» است. در واقع ما به جای مجموع اجزاء (‌نقاط)، یك «كل»...

به اعتقاد كوهن، نگرش رایج درباره‌ی علم از متون علمی، به ویژه متون درسی متداول، سرچشمه گرفته است؛‌ متونی كه «علم را ناظر بر محتوایی می‌دانند كه خاصه با مشاهدات، قوانین و نظریه‌هایی شرح و بسط داده شده است:...

هنگاهی كه كوهن دانشجوی سال‌های آخر رشته‌ی فیزیك در مقطع دكتری بود، جیمز بی كاننت رئیس دانشگاه هاروارد از او خواست در فراهم آوردن مجموعه كتاب‌هایی درباره‌ی تاریخ علم برای عموم، به او كمك كند. روش كاننت...

انسان از نظر مادی در حال تحول و دگرگونی است و دوران‌های مختلف، از قبیل دوران شیرخوارگی، کودکی، نوجوانی، جوانی، میان سالی، پیری، و فرتوتی را از سر می‌گذراند، ولی در کنار این تبدل‌ها و تغیرها، آدمی به یک...

علم یا شناخت انسان بر دو نوع است: علم حضوری و علم حصولی (علم فکری). بین علم حضوری و علم حصولی تفاوت‌هایی وجود دارد که برخی از آن‌ها از این قرار است

موضوع پارالوژیسم سوم این همانیِ «خود» در خلال زمان است. کانت هم چون هیوم این همانی را مستلزم عنصری دائمی و ثابت می‌داند که باقی می‌ماند و در تمام آن مدت، هرگونه تغییراتی رخ دهد باز هم استمرار می‌یابد....

بخش «پارالوژیسم‌های عقل محض» تنها بخشی از «دیالکتیک استعلایی» است که کانت در طبع (یا ویرایش) دوم آن را بازنویسی کرده است. پارالوژیسم‌ها استدلالاتی درباره‌ی نفس‌اند که کانت آن‌ها را به روان شناسانِ عقلی-...

پارالوژیسم دوم از پارالوژیسم اول ابهام کمتری دارد. دکارت و لایب نیتس می‌گویند که نفس، بسیط، غیرمرکب، تقسیم ناپذیر و بدون اجزاست. کانت «بساطت نفس» را این گونه معنا می‌کند که داخل سنت دکارتی، تصور امر مرکب...