ریشه‌ی [واژه‌ی] ندایی در فعل لاتینیِ vocare به معنای «صدازدن/ نامیدن» است (واژه‌نامه‌ی انگلیسی آکسفرد). در کتاب الگوی ارغنون (1934) نوشته‌ی کارل بوهلر، کلمات ندایی ابزاری برای مخاطب قراردادن شنونده و گوینده...

کلمات اشاری، اصطلاحی است که از واژه‌ای یونانی ἔνδειξις (به معنی اشاره کردن) مشتق شده و با کاربرد تعبیرات زبان‌شناسی معینی برای مشخص کردن جای چیزها در زمینه‌ی متنی مکانی - زمانی، اجتماعی و گفتمانی ارتباط...

پژوهش‌هایی که به تشریح مفهوم کانون‌شدگی اختصاص دارند با توجه به نظام‌های اطلاع‌رسانی و تأثیرات عمده‌ی آنها، نه تنها فراوان، بلکه متنوع هستند (هرمان، 2002، 2009؛ تولان، 2001؛ ون پیر، و چَتَمن، 2001). کانون‌شدگی...

قطب‌بندی اصطلاحی است که در زبان‌شناسی برای اشاره به انتخاب زبان میان مثبت و منفی به کار می‌رود مانند «هست و نیست»، «بالغ و نابالغ». قطب‌بندی مثبت و سلبی را می‌توان از لحاظ ریخت‌شناختی (دوستانه friendly،...

شمایل نشانه‌ای است که تا حدودی به واسطه‌ی شکل خود، تقلید از چیزی است که بر آن دلالت می‌کند. عموماً نشانه‌ی زبانی به طور قراردادی شکل می‌گیرد، در حالی که هیچ ارتباط موجهی میان شکل و معنا وجود ندارد، البته...

سبک ذهنی گرایش خاص اندیشمندان سبک‌شناسی است از زمانی که فاولر این اصطلاح را در «سبک‌شناسی و رمان» (1977) ابداع کرد؛ اثری که در آن فاولر اظهار می‌کند سبک ذهنی به تمام نمودهایِ زبانیِ متمایزِ ذهنی خاص، اشاره...

اگر سبک را «تنوّع در کاربرد زبان» تعریف کنیم، آن گاه تعریفی به دست داده‌ایم که هم درکش دشوار است و هم دفاع از آن، زیرا پرسش‌های زیادی را بر می‌انگیزد؛ برای نمونه، این تنوّع سبکی با چه چیزی مقایسه شده است؟...

در این مورد نیز ماند کانونی‌سازی، مطالب بسیاری درباره‌ی مفهوم زاویه دید نوشته شده است. این دو مفهوم با شیوه‌های موازی به ترتیب در روایت‌شناسی و سبک‌شناسی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند (بنگرید به کانونی...

تشخیص اینکه یک روایت دقیقاً از چه تشکیل شده، کار آسانی نیست. تعاریف زیر را در نظر بگیرید:

راوی نوعاً موجود یا عاملی است که داستان را بازگو می‌کند. برخی اندیشمندان (تولان، 2001) معتقدند که این دقیقاً نقش برجسته‌ی صدای گویندگی است که روایت‌ها ‌را به عنوان گونه‌ای متفاوت از رخداد ارتباطی به شکل...