مسیر جاری :
تحول خوشه صامت آغازي
کسانی که با زبانهای قدیم و میانه ی ایرانی سر و کار دارند می دانند که در این زبانها بسیاری از کلمات با دو صامت آغازی ( = خوشه ی صامت آغازی ) شروع می شده اند، مانند draxt « درخت »، fradāg « فردا » spēd...
اشتقاق اسم ارتجالي است يا معنوي؟
نگارنده- در اينجا- قصد ندارد معناي مصطلح اسم را نزد علماي صرف و نحو باز گويد؛ چرا که اسم منقول در برابر اسم مرتجل است، نه اسم معنا. مقصودم از طرح اين سخن، بيانِ حالِ عرب و پذيرش اسامي زشت و مُهمَل ( بي...
ماهيت گروه واژه ها
«واحدهاي چندواژه اي»(2) حجم قابل توجهي از متون را به خود اختصاص مي دهند. يکي از انواع اين واحدها « گروه واژه(3)»ها هستند. گروه واژه ها، اگر نه به دلايل ديگر، تنها به دليل بسامد بالا، در همه زبان ها اهميت...
افعال مجهول ناپذير در زبان فارسي
اين نوشتار به بررسي افعال مجهول ناپذير در زبان فارسي مي پردازد. در اين بررسي نشان داده خواهد شد که فعل هاي مجهول ناپذير را مي توان به پنج دسته شامل: 1- فعل هاي ايستا 2- فعل هاي سببي ساختواژي 3- فعل هاي...
فرايند تبديل فعل به اسم در زبان فارسي
فرایند تبديل در زبان فارسي فرایندي زاياست. يکي از مصاديق فرايند تبديل در زبان فارسي تبديلِ ستاک فعلي به اسم است. در چهارچوب دستور شناختي فرايند تبديل فرایندي مفهومي است که از طريق گسترش مجازي و مجاز رويداد-...
بررسي نمود، تمايزات نمودي عمده و زمان در زبان فارسي
مقاله حاضر با رويکرد توصيفي به نمود و انواع مختلف آن و تمايزات نمودي عمده در زبان فارسي مي پردازد.(1) فرضيه اي که طبق آن مقاله به پيش مي رود، اين است که هر فعل مي تواند بيش از يک نمود داشته باشد.(2) به...
ملاحظاتی در کتاب نحو هندی و نحو عربی
موضوع منشأ دستور زبان عربی، آن چنان که در نخستین دستورنامه هایی که در این زمینه پدید آمده اند مشاهده می شود، از پرسش هایی است که تا امروز، پاسخ قطعی نیافته است. این مسئله از آنجا ناشی می شود که از ظهور...
پیدایش و پیشرفت دستور زبان عربی
در عالم تفکرات و اندیشه های اسلامی قلمروی موجود است که به همان اندازه که اصالت دارد نیز جالب است. قبل از هجرت، سریانیان و ایرانیان تفسیر متون ارسطو را که
يادآوري اسلوبي در تفضيل (2)
در قسمت قبل، گذشت که نحويان در تعريف اسم تفضيل، آن را دالّ بر اشتراک يک صفت در دو شيء يا شخص دانسته بودن و شايد موارد ديگر را از اين باب داخل نکرده بودند که مفاضله و برتري در آن به نظر نمي رسيد؛ اما با...
يادآوري اسلوبي در تفضيل (1)
يکي از پرکاربردترين اسلوب هاي بياني هر زبان، اسلوب تفضيل و بيان برتري ميان اشياء است. از اين روي، برآنيم تا يکي از گونه هاي اين اسلوب در زبان عربي را مطرح کرده پيرامون چگونگي ترجمه آن در فارسي و عربي بطور...