مسیر جاری :
استکبار در قرآن
اتکای به نفس افراطی، نخوت. در قرآن، استکبار اغلب به منزلهی یک گناه تقبیح شده است، چرا که بسان نوعی شرک است، آیا استکبار پنداشت یا اشتیاق به تشبّه جستن به کبریایی خداوند نیست؟ به نظر میرسد استکبار
استعداد در قرآن
موهبت، توانایی یا کششی که خداوند [در فرد] ایجاد میکند. هیچ واژهی خاص قرآنی برای استعداد به این معنا وجود ندارد، هرچند معانی پیوسته با این مفهوم را میتوان با مفاهیمی همچون درجات، توانایی، ظرفیت و مواهب
استعاره در قرآن
صناعتی ادبی که بدون ادات شباهت چون «شبیه» یا «مِثل» افادهی تساوی معنایی میکند. در باب استعاره در علم بلاغت عربی بحث و دستهبندیهای بسیاری صورت گرفته است (قس. Bonebakker, Istiara)؛ این
اسباب و اثاث در قرآن
اشیاء قابل انتقال و تزیینات درون خانه. در قرآن، کاربرد اسباب و اثاث («مَتاع» و «أثاث»)، به طور مجاز، برای بحث دربارهی طبیعت ناپایدار هستی در عالم مادی و لذتها و آلام زندگی در آخرت بسیار شایع است. با
اسباب نزول و کاربستِ آن در قرآن پژوهی
روایاتی که عموماً از صحابهی پیامبر نقل شدهاند و سبب، زمان و مکان نزول بخشی از قرآن (معمولاً یک آیه) را بیان میکنند. در ورای مطالبی که به عنوان «اسباب نزول» نقل شده است، فهمی خاص از فرآیند وحی
ارم ذات العماد
نام یک مکان یا احتمالاً یک قبیله. این واژه با قوم عاد و از اینرو، توسعاً با داستان هود پیامبر مرتبط است. تنها یک بار در قرآن به ارم اشاره شده است آن هم در آیات 6-7 فجر: «مگر ندانستهای که پروردگارت با...
اِرجاء در قرآن
مفهوم قرآنی تعویق یا تأخیر در عقوبت الهی. این مفهوم برگرفته از واژهای است مربوط به ساحت مشیّت خداوند که در قرآن یک بار در آیهی 106 توبه آمده است؛ همین مفهوم بود که مبنای آموزهی اصلی برخی از نخستین
ارث در قرآن
منابع سنتی اسلامی حاکی از آن است که انتقال درون نسلی اموال از طریق آخرین وصیت و وصیتنامه روندی شناخته شده قبل از ظهور اسلام و در دورهی مکه داشته است.
ارتداد
انکار یا رویگردانی از دین خویش. این معنا در قرآن عملاً با دو مفهوم اصلی کفر و ارتداد بروز مییابد، که مفهوم ارتداد بیش از کفر با مفهوم انکار یا رویگردانی از دین ارتباط دارد. تقریباً از قرن دوم به بعد،...
ادریس در قرآن
پیامبری قرآنی که از موهبتهای صبر و پارسایی برخوردار بود. بدون شک، جایگاه یگانهی ادریس به این دلیل است که خداوند او را به مقامی بلند ارتقا داده است (مریم: 56-57؛ انبیاء: 85). بنابر روایات اسلامی، ادریس