مسیر جاری :
«لأیلاف قریش» یعنی چه؟
«ایلاف» از ماده «الف» و «الفت» مصدر فعل «آلف، از باب مفاعله است (الف، یؤلف، ایلاف). اصل «آلف» از «أالف» با دو همزه و «ایلاف» نیز از «إءلاف» با دو همزه است که قاعده اعلال همزه به علت متحرک بودن اولی و ساکن...
در معنای واژه ی «کوثر»
از این واژه بر وزن «فَوعَل» از ریشه کثرت است و اسم مبالغه و بیانگر زیادی و افراط در چیزی است. عرب زبان هر چیزی که تعدادش زیاد باشد و یا اندازهاش بزرگ و یا خطرش زیاد باشد، «کوثر» مینامد.
تفاوت معنی «إیتاء» و «إعطاء»
گویا این آیه تحقق آن وعده ای است که خداوند به پیامبرش در سوره «ضحی» داده است: وَلَسَوْفَ یعْطِیكَ رَبُّكَ فَتَرْضَى خداوند در این آیه به پیامبرش وعده داده که در آینده به او عطا خواهد کرد و در این سوره...
تناسب دو سورهی ماعون و کوثر
گفته شده که علت نزول این سوره این بود که زمانی که قاسم پسر پیامبر فوت نمود و پس از او عبدالله نیز وفات نمود؛ دشمنان گفتند: نسل پیامبر منقطع شده و او دیگر دنباله ای ندارد. این یک رسم جاهلی بود که اگر پسران...
در معنای دو آیه ی آخر سوره ی توحید
این جمله به شکل اخباری مطرح شده و مثلاً گفته نشده: «الذی لم یلد و لم یولد» تا که صفت برای «الصمد» باشد و این به خاطر آن است که خداوند در این جا خواسته مردم را نسبت به این موضوع که او «نزاده و زاده نشده،...
در معنی «اَحَد» و تفاوت آن با «واحد»
یکی آن که از این واژه تمامی عقلاء و هر کسی که بتوان او را مورد خطاب قرار داد، مد نظر قرار گیرد؛ در این صورت این لفظ برای همه به صورت مفرد مذکر به کار میرود. و معمولاً در این حالت در جملات منفی و پس از...
در معنای واژههای «جن» و «انس» و مشتقات آنها
در قرآن الفاظ «جن، جنه، جان» در مقابل «انس، ناس، إنسان» استفاده شده است. «جن» در مقابل «انس» به کار رفته است و این دو، اصل و ریشه این دو جنس از مخلوقات خداوند هستند. «جنة» در مقابل «ناس» به کار میرود...
در معنای واژه ی «صدر» در سوره ی ناس
در این آیه جای وسوسه «صدر» (سینه) عنوان شده است و گفته شده: فی صُدُور النَّاس و نه: «فی قلوب الناس» و این به آن سبب است که «صدور» فضا و عرصه ای است که قلب در آن قرار دارد. و از همین جایگاه است که همه چیز...
در معنای واژههای «وسواس» و «خناس» در سوره ناس
«وسواس» بر وزن «فَعلال» با فتحه فاء، اسم است و به کسره «فِعلال» مصدر، مانند: زَلزال و زِلزال دومی مصدر فعل «زَلزَل» است و اولی اسم است برای آن حرکت معروفی که در زمین اتفاق میافتد (زِلزله)
در معنای نفاثات در سوره ی فلق
گفته شده «نفاثات» به معنی نفوس خبیثه و ارواح شرور است. عدهای گفتهاند که به معنی گروهها و یا زنان جادوگری است که در رشتهها و کارها گره می اندازند و آن را افسون می کنند و در آن می دمند تا در جانهای...