ارض در مقابل هرگونه اعتلا و بلندی است؛ به همین دلیل به زمین كه در آن زندگی می‌كنیم، ارض گفته می‌شود و به قوائم و دست و پای اسب، ارض اطلاق شده است.

«اذن» اسم مصدر و در لغت به معنای آزادی در انجام دادن كار و عمل است. زمانی كه گفته می‌شود «اذنت له فی كذا» یعنی او را در انجام كار آزاد گذاشتم و به امر و فرمان، اذن گویند، چنان كه در عبارت «باذن الله» از...

«اُذُن» صفت مشبهه و جمع آن آذان است كه در لغت دارای دو معنای اصلی است: یكی گوش و دیگری علم است و از این جهت كه انسان به وسیله گوش به مسموعات آگاهی می‌یابد، این دو به یكدیگر نزدیك‌اند و نیز به

«اذان» اسم مصدر از باب تفعیل به معنای اعلام است. ابن فارس می‌نویسد: اذان دارای دو معنای اصلی است؛ یكی اُذن به معنای گوش و دیگری علم و اعلام است. «اذنت بهذا الامر» یعنی به این كار آگاه شدم و

«ادنی» برگرفته از ماده «دنو» به معنای نزدیك بودن، پست و فرومایگی است. صاحب مقاییس اللغة می‌نویسد: دنی دارای یك ریشه و اصل، یعنی قرب و نزدیك بودن است كه براساس همین اصل هر یك از معانی با

ابن فارس می‌نویسد: «خلد» در اصل به معنای ثبات و ملازمت است و «خلد» و «اخلد» یعنی اقامت گزید و زمانی برای یك فرد گفته می‌شود «اخلد الی الارض» كه به زمین چسبیده باشد، چنان كه خداوند فرموده است: «وَ

«اخذ» در اصل به معنای حیازت و جمع‌آوری و نگهداری شیء است و در مقابل عطا، به معنای گرفتن است. معنای اخذ به لحاظ نسبتی كه به آن داده می‌شود، متفاوت است: «اخذه بیده» یعنی با دست او را گرفت.

«اخ» در اصل «اخو» بوده كه لام‌الفعل آن حذف شده است. مشهورترین نظریه این است كه لام‌الفعل در تثنیه برگردانده می‌شود و گفته می‌شود «اخوان». در برخی گویش‌ها تثنیه آن «اخان» گفته شده است. جمع ان إخوه و

«حزب» جماعتی از مردم است و «حزب الرّجل» اصحاب و لشكریان شخص را گویند كه هم فكر و اندیشه اویند. هر قومی كه دل‌ها و اعمالشان همانند یكدیگر باشد، احزاب‌اند؛ اگرچه یكدیگر را ملاقات نكرده باشند،

احد برگرفته از ماده «وحد» است كه واو قلب به همزه شده است و در مذكر و مؤنث استعمال می‌شود. احد گاه در كلام منفی به كار می‌رود و گاه در كلام مثبت. آنجا كه در كلام نفی قرار می‌گیرد، به صورت استغراق