مسیر جاری :
تعامل میان رشتهای نقد ادبی با تاریخ
یکی از دیرینه ترین تقریرها از رابطهی ادبیات با تاریخ را میتوان در کتاب شعرشناسی ارسطو یافت که به تعبیری نخستین کتاب در حوزهی نظریه و نقد ادبی است. ارسطو در این کتاب ادلهای را در رد دیدگاه استادش افلاطون...
دورههای تاریخی و فاصله گذاری هویتی با رویکرد نشانه شناسی فرهنگی
چند گاهی است که رابطه میان دانش تاریخ با فرهنگ و زمینههای فرهنگی تاریخ نگاری مورد توجه محققان قرار گرفته است. در مقاله حاضر کوشش میشود تا با استفاده از نظریه دوره نشانهای به عنوان بسطی از سپهر نشانهای
حضور فلسفه در تاریخ
یکی از وجوه استدلالی فلسفهی کلاسیک، در مقام بزرگداشت و استمرار هویت معرفتی خود، تأکید مداوم آن بر این نکته است که «نام گذاری» شأنی فلسفی است. به نحوی که افلاطون صراحتاً بیان میکند که حتی پزشکان نیز
پیش نیازهای یک مطالعهی تاریخی
همان طور که سیستم عامل در رایانه، فضا را برای کاربر تعریف کند، یک مورخ هم باید مبانی نظری پیدا کند که همان فلسفهی تاریخ نام دارد. کسی که مبانی نظری ندارد، تاریخ خوان است نه تاریخ دان. مانند کسی که فقه...
دغدغهی کتابت/ نگارش در سدههای نخست اسلامی
در تحلیل این ویژگی یعنی تمرکز بر مسئلهی نگارش، لازم است به دو متغیر مهم توجه ویژه شود؛ یکی «زبان نگارش» و دیگری «ماندگاری» آن.
ابن حزم اندلسی و نقد تاریخی
علم در تمدن اسلامی در چهارچوبهای خاص نظری مربوط به حوزه علم قرار داشته است. آنچه مسلم است این كه علم در این دوره، بر پایه دو چیز، نخست آموزههای جدید دین و دوم میراثی كه از یونان و ایران و هند و مصر...
اندیشه و تفكر مقدسی دربارهی علم و نظر
بحث علم در تمدن اسلامی یكی از بحثهای كلیدی است، از آن روی كه علم دریچه شناخت جهان است و این شناخت مقدم بر عمل است و در نهایت در تعامل با عمل به دست میآید و راه آینده را باز میكند.
نخستين انسان در ايران
اين مقاله به زبان ساده و بطور مختصر، به موضوع حضور نخستين انسان در ايران ميپردازد. پژوهشگران، تاريخچه و روند پيدايش و زندگي انسان را از ابتدا تاکنون، «تطور انسان» نام نهادهاند که بيش از همه، شاخهي...
تپهی باستانی
نام تپهای است که بر فراز تپهای باستانیتر که نام آن مشخص نیست، قرار دارد. آلتین تپه (Altin-Teppe) دارای دو برج و دیوارهای خشتی قدیمی به ضخامت شش متر بوده که در عصر برنز، صنایع مختلفی در این محل
تاريخ نگاري شيعيان
تاريخ نويسي و به طور کلي تأليف کتاب در اسلام به وسيلهي شيعيان آغاز گرديد. صحابه و تابعين از صدر اسلام، اخبار مربوط به سنت و سيره و اقوال و افعال و معجزات رسول اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و شرح