آشنايي با واقفان بزرگ

بنياد فرهنگي البرز

«وقف» تجلّي حيات جاويد است. بويژه در عرصه فرهنگ و دانش که حيات اجتماع را پاسدار است.
«وقف» تجلي عشق است و تعلق خاطر به «او»، وقف يکي از ارزشهاي آرماني انسان است، ارزشي که استمرار و دوام خود را ضمانت مي‏کند. ارزشهاي آرماني در شرايط و وضعيتهاي متفاوت، به صور و انحاء مختلف ظهور مي‏يابند.
جوهره اجتماعي حرکت انسان را مي‏توان در «آرمانهاي» او جستجو کرد.
به ديگر سخن خميره آفرينش انسان با آرمانها و آرزوهاي بزرگ عجين شده است. واقفين کساني هستند که جوهره خود را يافته‏اند و با عمل خود به نداي روح بلند خويش پاسخ داده‏اند.
فصلنامه «ميراث جاويدان» هر از گاهي «راهنماي وقف» را به خوانندگان عزيز تقديم مي‏کند و آنان را نيز براي همکاري با اين بخش به ياري مي‏طلبد.
بنياد فرهنگي البرز در 27 اسفندماه 1342 با سرمايه آقاي حسينعلي البرز در تهران تشکيل شد. هدف اين بنياد خيريه اشاعه فرهنگ اسلامي، از طريق اعطاي وام و کمک‏هزينه دانشجويي و اهداء جوايزي با عنوان «جوايز حسن تحصيل» به دانش‏آموزان و دانشجويان ممتاز بود.
در سال 1358 آقاي حسينعلي البرز طي نامه‏اي از کانادا به حضرت امام خميني (ره)، از ايشان استدعا کرد که توليت موقوفات بنياد را قبول فرمايند.
حسب دستور حضرت امام ذيل نامه مذکور به سازمان اوقاف و امور خيريه، گزارشي از فعاليتهاي بنياد از بدو تأسيس، اهداف و احراز عمل به نيت واقف تهيه و تقديم شد.
از سال 1359 بنياد فرهنگي البرز تحت نظارت هيأت امناي منتخب سازمان اوقاف، فعاليتهاي خود را پي گرفت.
بنياد فرهنگي البرز، قبل از انقلاب اسلامي، داراي 4 باب ساختمان بود که 2 باب آن نيمه‏ويران بود و به کار نمي‏آمد.
سارمان اوقاف از سال 1360 به احيا و بازسازي موقوفات بنياد پرداخت و آقاي حسينعلي البرز پس از آنکه از احيا و بازسازي موقوفات و تعيين هيأت امنا و اقداماتي که برابر اساسنامه بايد به عمل مي‏آمد واقف و آگاه گرديد طي نامه‏اي به هيئت امناي بنياد با ذکر انگيزه و هدف از تأسيس و علاقمندي ايشان در ابقاء و پايداري بنياد، يک دستگاه ساختمان ملک شخصي خود واقع در خيابان فلسطين تهران را که زميني به مساحت 800 متر مربع بود به بنياد فرهنگي البرز اهداء نمود که با توجه به کلنگي بودن ساختمان نسبت به بازسازي آن اقدام و هم‏اکنون داراي 6 دستگاه آپارتمان 6 باب مغازه و زيرزمين در 4 طبقه مي‏باشد.

موقوفات بنياد فرهنگي البرز

در حال حاضر اين بنياد داراي 12رقبه وقفي است که مشخّصات آنها عبارت‏اند از:
واحد شماره 1: واقع در خيابان لاله‏زار ـ چهارراه مهنا در پنج طبقه. دفتر مرکزي بنياد نيز در اين ساختمان واقع شده است. واحدهاي تجاري اين ساختمان در اجاره صنوف مختلف است.
واحد شماره 2: ساختمان تجاري ـ محل هتل ايرانشهر در تهران.
واحد شماره 3: مجتمع تجاري در 6 طبقه واقع در خيابان لاله‏زارنو.
واحد شماره 4: واحد تجاري واقع در خيابان قلهک.
واحد شماره 5: مدرسه راهنمايي آيت‏اللّه‏ شيخ جعفر شوشتري واقع در منطقه «کيان‏آباد» شهرستان اهواز.
واحد شماره 6: مدرسه راهنمايي حضرت سجاد (ع) واقع در منطقه «زيتون کارگري» شهرستان اهواز، اين دو مدرسه در زمان جنگ با موافقت هيأت‏امنا و نظارت فني سازمان توسعه و تجهيز مدارس ساخته شد و در اختيار اداره آموزش و پرورش شهرستان اهواز قرار گرفت.
واحد شماره 7: ساختمان مسکوني تجاري در اجاره مستأجران واقع در خيابان فلسطين.
واحد شماره 8: مدرسه راهنمايي «آيت‏اللّه‏ طالقاني». اين مدرسه مجهز به 21 باب کلاس، آزمايشگاه و چند تالار اجتماعات است و در اختيار منطقه 3 آموزش و پرورش تهران قرار گرفته است.
واحد شماره 9: يک باب دبستان واقع در روستاي «خورزن» از توابع شهرستان خمين، اين دبستان در اختيار اداره آموزش و پرورش شهرستان خمين قرار داد.
واحد شماره 10: مجتمع آموزشي شامل دبستان، مدرسه راهنمايي، دبيرستان به مساحت 31 هزار متر مربع واقع در شهرستان آشتيان. عمليات ساختماني اين واحد از سال 1371 شروع شده و شامل غذاخوري، خوابگاه دانش‏آموزان و آزمايشگاه خواهد بود.
واحد شماره 11: ساختمان تجاري واقع در خيابان منوچهري تهران مشتمل بر 8 دستگاه آپارتمان.
واحد شماره 12: واقع در اراضي «آسياب کهک» از موقوفات نوش‏آفرين خانم.
اراضي «آسياب کهک» موقوفه آموزشي است که عرصه آن در زمره موقوفه نوش‏آفرين خانم بوده و اعيان آن در اجاره بنياد البرز است. بنياد فرهنگي البرز در اين اراضي يک مدرسه راهنمايي در 4 طبقه داراي 16 باب کلاس، محل امتحانات، کارگاه و آزمايشگاه احداث کرده است. اين مدرسه در اختيار منطقه 2 آموزش و پرورش قرار گرفته است.
بنياد فرهنگي البرز از درآمدهاي حاصل از واحدهاي تجاري خود، به دانشجويان دانشگاهها نيز وام تحصيلي پرداخت مي‏کند. تا پايان خردادماه سال 1372، حدود 2658 دانشجو از وام تحصيلي بنياد استفاده کرده‏اند.
وام تحصيلي به مبلغ 200000 ريال در 20 قسط مساوي پرداخت مي‏شود.
بنياد هر ساله طي مراسم ويژه‏اي جوايزي را به دانش‏آموزان و دانشجويان ممتاز در مقاطع مختلف تحصيلي که از دانشگاهها و مراکز آموزشي معرفي مي‏شوند، اهدا مي‏کند.
همچنين بر اساس اهداف و اساسنامه اين بنياد اقداماتي در زمينه انتشار کتب علمي و ديني و تهيه کتاب براي کتابخانه‏هاي مراکز علمي و ديني صورت گرفته است. ذيلاً به برخي از خدمات فرهنگي اين بنياد اشاره مي‏کنيم:
1 ـ اعطاي جوايز برگزاري مسابقات علمي سالگرد شهادت استاد مرتضي مطهري از طريق مدرسه عالي شهيد مطهري.
2 ـ اهـداي کتاب بـه کتابخانه بنياد دائرة‏الـمعارف بزرگ اسلامي.
3 ـ اهداي قرآن مجيد و کتب مختلف مذهبي و علمي و کيف جاي نوار قرآن و کيف جاي مداد و ماشين‏حساب و ساعت روميزي و چادر نماز و جوايز ديگر به نهادها، مناطق جنگي، مدارس، مساجد، دانشگاه علم وصنعت ايران و دانشکده علوم تربيتي و دانش‏آموزان ممتاز.
4 ـ خريد 500 دوره کتاب تفسير الميزان نوشته مرحوم آيت‏اللّه‏ علامه طباطبائي جهت اهدا به کتابخانه‏هاي عمومي داخل کشور.
5 ـ چاپ تعداد 20000 جلد کتاب معاد نوشته حجت‏الاسلام آقاي محسن قرائتي با جلد زرکوب و پرداخت 50 درصد هزينه چاپ آن توسط بنياد به سود خريداران، تا کتاب مزبور به بهاي نصف قيمت در دسترس علاقمندان قرار گيرد.
6 ـ چاپ تعداد 2000 جلد کتاب ارث از نظر اسلام نوشته مرحوم حضرت آيت‏اللّه‏ محمدباقر آشتياني.
7 ـ کمک به انتشار مجله آينده‏سازان ارگان اتحاديه انجمنهاي اسلامي دانش‏آموزان و مجله پيوند ارگان انجمن اولياء و مربيان وزارت آموزش و پرورش.
8 ـ کمک به مدارس و مرکز تربيت معلم شهيد چمران.
9 ـ پرداخت بورس تحصيلي و جايزه به دانش‏آموزان برنده مسابقات رياضي و ادبيات فارسي سراسر کشور معرفي شده از سوي دفتر تحقيقات و برنامه‏ريزي وزارت آموزش و پرورش.
10 ـ پرداخت وام به فرهنگيان از طريق انجمن اسلامي معلمان و مؤلفين کتاب و دانشجويان دانشگاهها.
11 ـ پرداخت وام جهت کمک به انتشار آثار علمي و فرهنگي ومذهبي به نهادها.
12 ـ پرداخت وام به کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان جهت انتشار کتاب «حماسه ايمان» و...
ضمنا جالب است بدانيد که موقوفات گسترده البرز با 27091 مترمربع زيربناي ساختمانهاي آن و 242 نفر مستأجر، تنها توسّط سه نفر اعضاء هيئت‏امنا و 8 نفر کادر اجرائي (شامل 3 نفر کارمند اداري و 5 نفر نگهبان) اداره مي‏شود و تاکنون با حداقل نيرو، بيشترين بازدهي فرهنگي و خدماتي را داشته است.
در خاتمه با آرزوي طول عمر براي واقف محترم و توفيق خدمتگزاري براي هيأت‏امنا و دست‏اندرکاران بنياد فرهنگي البرز، اميدواريم که ساير متمکنين نيز با وقف بخشي از اموال خود و صرف عوايد آن در راه گسترش فرهنگ و دانش و بينش مردم، نام و ياد خود را جاودانه سازند.
منبع: ميراث جاويدان

---

تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله