سلطنت مشروعه

پس از تأسیس سلسله ی صفویه در ایران جریانهای فکری و فقهی در شیعه در حدود مقدور خود را با واقعیات موجود وفق دادند. از جمله اینکه جریانهای اصلی...

دوشنبه، 23 دی 1392

حکمت و اندیشه ی سیاسی عصر صفوی

تشکیل سلسله ی صفوی در ایران از جهات گوناگون فصل تازه ای در تاریخ ایران محسوب می شود. در این دوره ی نخستین حکومت شیعی در سرزمین ایران ظهور و تکامل...

دوشنبه، 23 دی 1392

تحول اندیشه ی سیاسی شیعه در حوزه ی فقه

از فرقه های کوچکتر شیعه و فرقه ی اسماعیلیه که بگذریم، فقیهان شیعه تا دوره ای طولانی نسبت به امر سیاسی عنایت چندانی نداشته اند و در این حیطه کمتر...

دوشنبه، 23 دی 1392

ابن خلدون و نهادهای سنتی

ابن خلدون نظامهای سیاسی را به دو دسته شرعی و عقلی تقسیم می کند. رژیم شرعی به دستور خداوند و توسط پیامبرش بنا گذاشته شده است. اصول آن بر مبنای...

دوشنبه، 23 دی 1392

آمیزش اندیشه ی شیعه و عرفان

یکی از خصوصیات شایان توجه اندیشه ی شیعه که به طور غیرمستقیم برای اندیشه ی سیاسی حائز پیامد مهمی است آمیزش کلام شیعه با عرفان است. از جمله پیامدهای...

دوشنبه، 23 دی 1392

نخستین جوانه های فقه سیاسی

برخی نهادها که به وسیله ی پیامبر و از خلال وحی بنا نهاده شده نخستین انگیزه های اندیشه ورزی در زمینه ی توجیه آنها را پدید آورد. از جمله اینها...

يکشنبه، 22 دی 1392

علم عمران ابن خلدون

نظر ابن خلدون درباره ی تاریخ بیشتر با نظر متکلمان معتزلی نزدیکی دارد. معتزله نخستین کسانی بودند که اصول مکتب نقلی تاریخ را که طبری نماینده ی...

يکشنبه، 22 دی 1392

ابن خلدون و سنت اندیشه ی سیاسی

ابن خلدون (808-732) یکی از بزرگترین اندیشمندان اسلامی است که صاحب نوآوری مهمی در عرصه ی اندیشه است. ابن خلدون با تمام اندیشمندان اسلامی و ایرانی...

يکشنبه، 22 دی 1392

نخستین جوانه های فقه سیاسی

برخی نهادها که به وسیله ی پیامبر و از خلال وحی بنا نهاده شده نخستین انگیزه های اندیشه ورزی در زمینه ی توجیه آنها را پدید آورد. از جمله اینها...

يکشنبه، 22 دی 1392

جلال الدین دوانی: رویکرد اشراقی به نظریه شاهی

همراه با ضعف و بعداً برافتادن دستگاه خلافت عباسی اندیشه ی سیاسی به صورت های مختلف به نظریه های شاهی سوق پیدا کرد. هر سه جریان عمده ای که اندیشه...

يکشنبه، 22 دی 1392

روزبهان اصفهانی: شاه در هیأت امام

فضل الله روزبهان خنُجی معروف به اصفهانی در قرن دهم هجری به هنگامی زندگی می کرد که بعد از مرگ تیمور (920هـ) امپراتوری او دچار تجزیه شده بود و...

يکشنبه، 22 دی 1392

خواجه نظام الملک و شاهی ایرانی

سیاست نامه نویسی یکی دیگر از شاخه های اندیشه ی سیاسی است که اندیشه ی سیاسی ایرانی و اسلامی در آن به شیوه های خاص خود جلوه پیدا کرده است. سیاست...

يکشنبه، 22 دی 1392

فخر رازی: جدایی اقتدار دینی و اقتدار حکومتی

فخرالدین رازی (606-543) معروف به امام فخر از جمله اندیشمندانی است که از پایگاه کلام به فلسفه نیز روی آورد و از اندیشه های فیلسوفان یونان باستان...

يکشنبه، 22 دی 1392

خواجه نصیرالدین طوسی: برتری شرع بر عقل

خواجه نصیر طوسی که در دوره تسلط مغولها بر سرزمینهای اسلامی زنگی می کرد از جهتی ادامه دهنده سنت فلسفه سیاسی یعنی سنتی است که فارابی آن را بنیاد...

يکشنبه، 22 دی 1392

مسکویه رازی: پیوند عقلانی دین و شهریاری

مسکویه رازی یکی از اندیشمندان مرتبط با فلسفه ی سیاسی و از شاگردان فکری فارابی است. او کار اندیشه ورزی را با گفتمانی که فارابی پدید آورده بود...

يکشنبه، 22 دی 1392

ابن سینا: پیامبر به عنوان فیلسوف شاه

ابن سینا (428-370) از بزرگترین اندیشمندان و دانشمندان اسلامی به حساب می آید. کتابهای زیادی در فلسفه، الهیات و طب دارد. اما کتاب مستقل در سیاست...

يکشنبه، 22 دی 1392

فارابی و دولت آرمانی

ابونصر فارابی(م 339) بنیان گذار فلسفه و فلسفه ی سیاسی در جهان اسلام است. همان طور که افلاطون در زمان خود فلسفه را در رابطه با یک پرسش سیاسی بنا...

يکشنبه، 22 دی 1392

امامت نزد اسماعیلیان

اسماعیلیه شاخه ای از جریان سیاسی- کلامی شیعه هستند که پس از درگذشت امام جعفر صادق فرزند دیگر او به نام اسماعیل را به جای امام موسی کاظم به امامت...

يکشنبه، 22 دی 1392

امامت نزد اهل سنّت

با گسترش سرزمینهای اسلامی دیگر یکپارچگی این سرزمین ها تحت یک حکومت واحد امکان پذیر نبود. نیروهای گریز از مرکز رشد کردند و دولت اسلامی به سمت...

يکشنبه، 22 دی 1392

نهادهای اقتدار و مشروعیت سیاسی در اسلام

همراه با شکل گیری نظم جدید سیاسی و اجتماعی در عرصه ی واقعیات تاریخی اندیشه هایی نیز در توجیه آنها، یا نقد آنها و یا طرح الگوهای آرمانی در نفی...

يکشنبه، 22 دی 1392