موقوفات شيخ علي خان رشتي شفتي بر مدرسهي خان مروي
نويسنده: سيد سعيد مير محمد صادق
مقدمه
وقفنامهي حاضر که چهارمين وقفنامهي مربوط به مدرسه و مسجد است، متعلق به مرحوم شيخ علي خان رشتي شفتي از استادان قديم مدرسهي خان مروي است. از شرح حال او بجز مواردي که در خود سند ذکر شده است، اطلاع ديگري به دست نيامد. او فرزند شيخ جمال الدين خلخاليالاصل است که در شفت گيلان سکونت داشت. بر اساس اين وقفنامه شيخ علي رشتي شفتي دو قطعه از زمينهاي زراعي خود را در چوبر شفت از روستاهاي رشت، بر فرزندان و مدرسهي خان مروي وقف کرده است. طبق نظر واقف، متولي اين موقوفه هر ساله عوايد حاصل از اين زمينها را پس از وضع مخارج و مصارف محلي و رفع ماليات ديواني ميبايد به سه قسمت مساوي تقسيم کند، که دو قسمت آن متعلق به تعزيه داري حضرت سيدالشهداء(ع) و يک قسمت آن متعلق به اولاد واقف است. از دو قسمت تعزيهداري، يکي بايد در خود محل - چوبر شفت - به مصرف روضه خواني برسد و قسمت ديگر صرف مدرسهي خان مروي گردد.
توليت مدرسه بر اساس نظر واقف تا زمان حيات با خود اوست و بعد از او اين امر بر عهدهي متولي مدرسهي مروي قرار گرفته است.
متن وقف نامه
موقوفه تمامي متصرفهي ملکي اختصاصي واقف معزي اليه در قريهي چوبر شفت من قراء رشت است که
متصرفهي مزبوره عبارت است از دو قطعه زمين بزرگ توت که يکي معروف است به اتار کله و يکي در جنب باغ مرحوم کربلايي نصير و ديگر مزرعهي برنجکاري بضمائمها از دائره و بائره و خانه و صحن و سراي و سري باغ و اشجار مثمره و غيرمثمره، بعبارة اخري آنچه را که آقاي آقا شيخ علي واقف معزي اليه در قريهي چوبر شفت از رطبه و يابسه مالک و متصرف است و به دست يوسف زارع پسر مرحوم علي چوبري شفتي زراعت ميشود و در محل خود معروف است، مصب عقد وقف شد و به تصرف و قبض وقف هم داده شد و از ملکيت آقاي آقا شيخ علي خارج گرديد.
موقوف عليهم تعزيهداري حضرت خامس آل عبا و ثالث ائمةالأطهار ابيعبدالله الحسين و اولاد و احفاد و اعوان و اصحاب و ياوران آن بزرگوار، صلوات الله و سلامه عليه و عليهم اجمعين، و اولاد خود واقف خير مواقف است، ذکورا و اناثا با تقدم طبقهي سابقه بر لاحقه به طور تساوي به اين معني که متولي موقوفهي مزبوره هر ساله عوايد و منافع آن را بعد از وضع مخارج و مصارف محلي و رفع ماليات ديواني سه قسمت متساوي نموده، دو قسمت آن راجع است به تعزيهداري حضرت سيدالشهداء، ارواحنا و ارواح العالمين له الفداء، و يک قسمت راجع به اولاد واقف. و اما دو قسمت راجع به تعزيهداري، يک قسمتش بايد در خود محل به مصرف روضهخواني برسد و يک قسمتش در طهران در مدرسهي فخريهي خان مروي. و اما قسمت راجع به اولاد بايد به خود اولاد برسد که به مصرف شخصي خودشان برسانند، بالسوية من غير فرق بين الذکر و الانثي.
توليت موقوفهي مزبوره مادامالحيوة با خود واقف است و بعد از او با متولي مدرسهي خان مروي، الي أن يرث الله الأرض و من عليها. و صيغهي وقف جاري و قبض و اقباض به عمل آمد. فصار وقفا صحيحا باتا بتلا (فمن بدله بعد ما سمعه فانما اثمه علي الذين يبدلونه) (4) و عليه لعنة الله و الملائکة و الناس اجمعين. و قد وقع ذلک و حرر في منتصف محرمالحرام سنة ألف و ثلث مائة و خمسين من الهجرة المقدسة، مطابق يازدهم خوردادماه يک هزار و سيصد و ده شمسي و براي تعيين حق الثبت، قيمت موقوفهي مزبوره پنجاه تومان است. شيخ علي رشتي شفتي.
پي نوشت :
1-با تشکر از آقاي فرزاد زيباپور که نگارنده را از وجود اين سند آگاه کردند و با سپاس از خانم زهرا شفيعي جاويد، فرزند مرحوم حاج مرتضي رشتي شفيعي (رشتي شفتي) و نوهي مرحوم شيخ علي رشتي شفتي که عکسي از اين سند را در اختيار نگارنده قرار دادند.
2-براي اطلاع بيشتر راجع به شرح حال خان مروي و تاريخچهي مدرسه و مسجد مروي، رک: ميرمحمد صادق، سيد سعيد، «مسجد و مدرسهي مروي»، مجلهي مسجد، سال پنجم، شمارهي 29، ص 83 - 70.
3-وقفنامههاي مذکور را نگارنده آمادهي چاپ کرده است که ان شاء الله به زودي به صورت دو مقالهي جداگانه به چاپ خواهد رسيد.
4-بقره: 181.
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
