MEMRI ، ماشين تبليغاتي اسرائيل

موسسه‌ي تحقيقات رسانه‌اي خاورميانه (MEMRI) روزانه ترجمه‌ انگليسي همه فيلم‌ها و رسانه‌هاي عربي، ايراني و تركي را فراهم مي‌آورد. اين موسسه همچنين تحليل‌هاي دست اول فرهنگي، سياسي و مذهبي خاورميانه را تهيه مي‌نمايد. MEMRI روزانه اخبار خود را، همراه با مديران سياسي و فرهنگي‌اش، به خروجي‌هاي خبري ايالات متحده و اروپا ارسال مي‌كند.
لازم به اشاره است كه همه‌ي اينها رايگان هستند. از اين‌رو روزنامه‌نگاران، سردبيران و تحليل‌گران بسياري آن را تحفه‌ي الهي مي‌پندارند. اما به گفته كارشناسان، MEMRI عمليات تبليغاتي خطرناك و بسيار پيچيده‌اي است كه نفرت و اطلاعات غلط را بطور گسترده منتشر مي‌كند.
به نوشته موعود به نقل از اين‌فوكس پروفسور نورمن جي. فينكلشتاين، محققي معروف در زمينه مطالعات اسرائيل - فلسطين در گفت گو با روزنامه اين فوكس گفت "آنها از همان تكنيك تبليغاتي استفاده مي‌كنند كه نازي‌ها بكار مي‌بردند. آنها اطلاعات سليقه‌اي را از متن بيرون مي‌كشند تا به كساني كه علاقه‌اي به آنها ندارند آسيب شخصي يا سياسي برسانند".
به عنوان مثال مسئله‌ي پروفسور حليم بركة، رمان نويس و محقق مرتبط با مركز مطالعات معاصر عرب در دانشگاه جرج تاون را در نظر بگيريد. وي در سال 2002 مقاله‌اي را با موضوع صهيونيسم در روزنامه الحيات لندن منتشر نمود، اما گفت MEMRI آنچه را كه نوشته بود در موارد خاص، بصورت انتخابي منتشر كرد.
بركة اظهار داشت "من مي‌دانم چطور ميان يهوديت و صهيونيسم تفاوت قائل شوم، اما آنها مقاله‌ام را تحريف كردند. بخش‌هاي خاص را باقي گذاشتند و سعي كردند آن را ضد يهود جلوه دهند".
اندكي بعد، كمپس واچ (Campus Watch)، ابتكار ضد اسلام بدنام به نام دنيل پايپس، با ترجمه‌ي آن‌ براي لكه‌دار كردن اعتبار دانشگاه جرج تاون بهره‌برداري كرد.
فينكلشتاين، منتقد صريح سياست‌هاي اسرائيل و لابي آمريكايي طرفدار اسرائيل، نيز با MEMRI مسئله داشت. او در سال 2006 مصاحبه‌اي در تلويزيون لبنان درباره اينكه هلوكاستِ نازي چطور جهت ساكت كردن منتقدان اسرائيل بكار گرفته مي‌شود، انجام داد. فينكلشتاين پس از آن در وبسايت خود نوشت: "اخيرا MEMRI مصاحبه‌ام را با تلويزيون لبناني درباره هلوكاست منتشر كرد. خبر MEMRI طوري طراحي شد كه من را منكر هلوكاست نشان دهد".
فينكلشتاين فراتر از آنكه منكر هلوكاست باشد، صاحب پدر و مادري است كه هردو بازمانده اين واقعه هستند و درواقع او معمولا از آن سخن گفته است. اما MEMRI قادر است با ويرايش بخش عمده‌ي مصاحبه، مخالف ماوقع را نشان دهد. با اضافه شدن برخي نظرات مدير برنامه به نظر مي‌رسد مصاحبه درباره دست كم گرفتن تعداد يهوديان واقعه‌ي هلوكاست است، نه درباره مسئله‌ي اسرائيل _ فلسطين.
ميل قوي MEMRI به صيانت از اسرائيل از افراد و علايقي نشات مي‌گيرد كه هزينه‌ي فعاليت‌هاي بين‌المللي آن را تامين و مديريت مي‌كنند.
اين مركز در سال 1998 توسط ايگال كارمون (Yigal Carmon)، سرهنگ سابق در وزارت دفاع اسرائيل (شاخه اطلاعاتي) كه پيشتر رياست يك مركز غيرنظامي در كرانه غربي را نيز برعهده داشت، و همينطور ميراو وورمسر (Meyrav Wurmser) اسرائيلي تبارو محافظه‌‌كار تندروي جناح راست پايه‌ريزي شد.
ميراو همسر ديويد وورمسر است كه زماني محقق موسسه‌ي امريكن اينترپرايز، و سپس صاحب‌ منصبي در وزارت كشور تحت نظر جان بولتون بود.
هردوي اين افراد در نوشتن كتاب "يك شكست تميز: استراتژي جديد براي امنيت منطقه" (A Clean Break: A New Strategy for Securing the Realm) ، كه سند اصلي 1996 بود و حامي قطع مذاكرات با فلسطيني‌ها و جنگ دائمي با اعراب جهان به شمار مي‌رفت، شركت داشتند.
آنها همچنين با داگلاس فيث، اليوت ابرامز، ريچارد پرل و ساير ايده ئولوگ‌هاي جناح راست كه داستان ساختگي نقش صدام در يازده سپتامبر را توليد و آرايش دادند، همكاري داشتند.
MEMRI دفاتري در قدس، برلين، لندن، واشنگتون و توكيو دارد، و در سال 2006، كارمون ادعا كرد در عراق نيز صاحب دفتر است.
اين موسسه فيلم‌ها و نوشته‌هاي رسانه‌ها را به زبان‌هاي انگليسي، آلماي، عبري، ايتاليايي، فرانسوي، اسپانيايي و ژاپني ترجمه مي‌كند.
ماليات مازاد سال 2004 حكايت از سرمايه‌گذاري دو تا سه ميليون دلاري آمريكا در اين سازمان دارد كه بيشتر آن از جانب خيرين و موسسات محافظه‌كار تامين مي‌شود. در عين حال كساني كه بيشتر تحقيق كرده‌اند به مبالغ بيشتري معتقدند.
علاوه بر كارمون، شمار بسياري از كاركنان MEMRI از متخصصان سابق وزارت اطلاعات اسرائيل هستند. احتمالا ميان اين موسسه و تشكيلات اطلاعاتي فعلي اسرائيل ارتباطي وجود دارد.
بر مبناي مقاله‌اي كه در سال 2005 در روزنامه اسرائيلي هاآرتص منتشر شد، نيروهاي دفاعي اسرائيل مسائل ساختگي را در رسانه‌هاي عربي ايجاد مي‌كنند، كه سازمان مذكور پس از ترجمه، آنها را به خورد روزنامه‌نگاران اسرائيلي مي‌‌دهد. چند درصد از فعاليت‌هاي MEMRI در امتداد اعمال وزارت دفاع اسرائيل است؟
سوالي كه درنتيجه‌ي مقاله‌ي هاآرتص بوجود آمد پروفسور جان كول را برانگيخت تا چنين بنويسد: "چه ميزان از آنچه درباره 'تروريسم حزب الله' و 'منابع خبري عربي' مي‌دانيم ساخته و پرداخته‌ي كارخانه‌ي داستان‌نويس تلاويو است؟ "
برايان ويتاكر، روزنامه‌نگار انگليسي و سردبير بخش خاورميانه روزنامه گاردين، MEMRI را "اساسا ماشين تبليغاتي" مي‌داند.
كن لوينگستون، شهردار لندن، آنها را به "تحريف آشكار" متهم مي‌نمايد، و افسر سابق سازمان اطلاعات آمريكا، وينس كانيسترارو، نوشته است "آنها مشي گزينشي دارند و بخاطر ديدگاه سياسي خود، كه راست‌گرايي افراطي ليكود است، به عنوان تبليغات‌چي فعاليت مي‌كنند".
نورمن فينكلشتاين، با همان صراحت خاصش نوشت: "MEMRI ارتش اصلي تبليغات اسرائيلي است و با آنكه رسانه‌ي اصلي منابع خبري جهان عرب مي‌باشد، به همان اندازه قابل اعتماد است كه اطلاعات ژوليوس استرچر (سياستمدار نازي) از دنياي يهود قابل اعتماد بود".
كول در اي‌ميلي به روزنامه فوكس MEMRI را "سازمان تبليغاتي راست- صهيونيست توصيف كرد كه با مشي گزينشي خود در ترجمه، تبليغات نامعلومي انجام مي‌دهد".
درواقع MEMRI دنياي عرب را بدخواه و بي‌مغز جلوه مي‌دهد كه تقريبا بطور كامل از بنيادگرايان متعصب و دمدمي مزاج ساخته شده.
هر ماجرايي كه بتواند مردم خاورميانه را ديوانه، منفور يا اهريمني نشان دهد ترجمه مي‌شود؛ هرآنچه آنها را مطلع، با استعداد و ستودني نشان مي‌دهد مورد چشم‌پوشي قرار مي‌گيرد.
MEMRIمي‌گويد اصلاح‌طلبان ‌‌عرب زبان را تحت پوشش خبري قرار مي‌دهد، اما شاهدان ريزبين نشان مي‌دهند به ندرت كساني كه اسلام و فرهنگ عرب را جذاب نشان‌ مي‌دهند پوشش خبري داده مي‌شوند و مسائل مربوط به رنج و محنت فلسطينيان، معاندان اسرائيلي، اسلامگرايان ميانه‌رو، مسيحيان دولت‌هاي عربي يا جنبش عاري از خشونت مخالف ديوار حائل در سرزمين‌هاي اشغالي در ليست اخبار آن جاي نمي‌گيرد.
اين‌فوكس از كارمون پرسيد چرا MEMRI اخبار بيشتري درباره وقايع داخلي اسرائيل گزارش نمي‌دهد. كارمون گفت: "هشتاد درصد اين اخبار به زبان انگليسي موجودند". پرسيديم پس چرا هر از چند هفته تعدادي از آن اخبار را نمي‌خريد و منتشر نمي‌كنيد تا تصوير موزون‌تري از خاورميانه نشان دهيد. او در جواب گفت: "احتمالا اين كار قانوني نخواهد بود".
در اينجا موضوع كپي رايت، مالكيت و قدرت به ميان آمد. از او پرسيديم چرا MEMRI همه‌ي اخباري را كه ترجمه مي‌كند كپي رايت مي‌كند، درحاليكه اكثر آنها را نويسندگان عرب نوشته‌اند. كارمون جواب داد: "البته كه كپي رايت مي‌كنيم. وقتي خبري را از زباني به زبان ديگر ترجمه مي‌كنيم ديگر مال ماست، چون كار ما بوده است".
براي اطمينان از صحت اين نظريه با نيويورك تايمز ارتباط برقرار نموديم. يكي از كارمندان بخش حق تاليف كه نخواست نامش ذكر شود گفت: "اگر خبري از تايمز را ترجمه كنيد، آن خبر همچنان متعلق به ماست چون ما آن را توليد كرده‌ايم".
زماني كه بر سر ترجمه‌ي يك عبارت و حتي يك كلمه جنگ و صلح درمي‌گيرد، ريزترين نكات هم اهميت مي‌يابند.

اما آيا مي‌توان به مترجم اعتماد كرد؟

طبق اظهار نظر منتقدان تا زماني كه MEMRI ترجمه‌ي اخبار عبري مربوط به شكنجه‌ي فلسطينيان در زندان‌هاي اسرائيل، تبعيد اجباري ايلان پيپ و عزمي بشارة، و ترفيع اويگدور ليبرمن نئو‌فاشيست به سمت نخست‌وزيري اسرائيل را آغاز نكند، اخبار خاورميانه را بصورت واقعي پوشش نمي‌دهد.
فينكلشتاين گفت: "من گمان مي‌كنم بهتر است فرض كنيم هرآنچه MEMRI از اخبار خاورميانه ترجمه‌ مي‌كند غيرقابل اطمينان است".
منبع: سایت موعود
/خ