نویسنده: صمصام صانعی
نام علمی:
Lens culinaris Medic.، نام فرانسه Lentille و نام انگلیسی آن Lentil می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، مرجومک، نشک، نرسک و عدس نامیده شده است.تیره گیاه:
پروانه‌واران Leguminosaeنوع گیاه:
بوتهمشخصات ظاهری:
گیاهی است علفی و یک ساله به ارتفاع حدود 20 سانتی‌متر با برگ‌هایی مرکب از تعدادی برگچه‌ی منتهی به پیچک و برگچه‌ها کوچک، سبز، باریک و به درازای حدود 2 سانتی متر می‌باشند. گل‌های گیاه کوچک، سفید رنگ و در مواردی دارای خطوط ظریفی از رنگ بنفش یا اصولاً مایل به بنفش و یا به رنگ مایل به آبی هستند. گیاه دارای میوه‌ای غلافی شکل و کوچک می‌باشد و معمولاً در آن 2 دانه تقریباً گرد و مسطح وجود دارد. دو نوع عدس در بازار موجود است یکی ریز و دیگری درشت. عدس‌ها بنا به بزرگ و کوچک بودن به رنگ‌های مایل به زرد، مایل به قرمز قهوه‌ای، مایل به خاکستری و تیره می‌باشند.بیشتر بخوانید: همه چیز درباره ی عدس
طبیعت دانه:
طبق نظر حکمای طب سنتی عدس از نظر حرارت معتدل ولی خشک است.رویش جغرافیایی:
در اغلب کشورها خصوصاً کشورهای آسیایی و در ایران کاشته می‌شود.ترکیبات شیمایی و مواد موجود در عدس:
انرژی، چربی، تام، کربوهیدرات، قند، فیبر غذایی، نیاسین، رایبوفلاوین، تیامین، ویتامین‌های B1, A، منیزیم، مس، منگنز، سدیم، کلسیم، فسفر، آهن و پتاسیم در آن مشخص شده است.بخش مورد استفاده:
دانه (عدس)نحوه مصرف:
به طور معمول عدس را به صورت پخته مصرف می‌کنند.خواص درمانی:
چاق کننده و خون‌ساز، مقوی حافظه و شیرافزا، تقویت کننده قلب و قوای مغزی و فکری، استحکام‌بخش استخوان‌ها و کاهنده میل جنسی، افزاینده رشد و نمو در کودکان و آرام‌بخش اعصاب، نیروبخش برای افراد کهنسال و مقوی عضلات، محکم کننده لثه‌ها و موجب اتساع عروق ریز و غذادهنده به قلب می‌باشد. در ضمن برای بیماری‌های روده و معده، بیماری‌های سینه و ریه، تکرر ادرار، زخم‌های گلو و دهان نیز مفید است. سوپ عدس افزاینده پلاکت و گلبول سفید برای افراد سرطانیِ تحت شیمی درمانی می‌باشد. بعد از سویا، عدس جایگزین خوبی برای گوشت است و غذایی کامل می‌باشد. هضم عدس پخته نسبت به دیگر حبوبات راحت‌تر و سرشار از ویتامین‌های گروه B، چربی، مواد معدنی، مواد نشاسته‌ای و انرژی فراوان می‌باشد. در استعمال خارجی آرد عدس به صورت ضماد از بین برنده التهاب‌های سطحی بدن است.منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.
