چرا زخم‌های افراد دیابتی دیر خوب می‌شوند؟

روش‌های پیشگیری و درمان زخم دیابتی
 

چکیده
یکی از مشکلاتی که افراد مبتلا به دیابت با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، مشکل‌ ترمیم زخم‌هایشان است. این مشکل به دلایل مختلفی ایجاد شده و درصورتی‌که افراد مبتلا به دیابت نسبت به زخم‌هایشان بی‌تفاوت باشند ممکن است مشکلاتی جدی برایشان ایجاد شود. در این متن به علل بهبود کُندِ زخم‌ها در افراد دیابتی پرداخته و راه‌های تسریع در فرآیند ترمیم آن‌ها را بیان می‌کنیم.

تعداد کلمات 1328/ تخمین زمان مطالعه 7 دقیقه

مترجم: سید مصطفی سید آقامیری

دیابت در نتیجه ناتوانی بدن در تولید انسولین ایجاد می‌شود. انسولین هورمونی است که به بدن این امکان را می‌دهد تا گلوکز یا قند را به انرژی تبدیل کند. اگر بدن نتواند گلوکز موجود در خون را تبدیل به انرژی کند، سطح قند خون بالا خواهد رفت. همین شرایط موجب می‌شود بدن نتواند زخم‌ها را ترمیم کند.
زخم‌های افراد مبتلا به دیابت به کندی بهبود می‌یابند، بنابراین لازم است افراد دیابتی در مورد زخم‌های خود دقت بیشتری نموده و برای درمان آن‌ها پیگیر باشند.
اگرچه بریدگی‌ها، خراش‌ها، زخم‌ها و تاول‌ها ممکن است در هر جای بدن رخ دهد، اما شایع‌ترین عضوی که در معرض چنین آسیب‌هایی است، پاست. یک زخم کوچک بر روی پا ممکن است به سرعت به زخم پای دیابتی تبدیل شود.دیابت در نتیجه ناتوانی بدن در تولید انسولین ایجاد می‌شود. انسولین هورمونی است که به بدن این امکان را می‌دهد تا گلوکز یا قند را به انرژی تبدیل کند. اگر بدن نتواند گلوکز موجود در خون را تبدیل به انرژی کند، سطح قند خون بالا خواهد رفت. همین شرایط موجب می‌شود بدن نتواند زخم‌ها را ترمیم کند.
اگر زخم پای دیابتی درمان نشود اوضاع وخیم خواهد شد. بین 14 تا 24 درصد از افراد دیابتی که مبتلا به زخم پای دیابتی می‌شوند، ممکن است در نهایت مشکل‌شان به قطع عضو بی‌انجامد.
به همین دلیل در صورتی که دیابت دارید لازم است با دقت و وسواس به تمام زخم‌های خود توجه نموده و درمانشان را پیگیری کنید. رسیدگی سریع به زخم‌ها تنها راه کاهش خطرات احتمالی ناشی از آن‌هاست.
سعی کنید با مطالعه و پرس‌و‌جو، اطلاعات لازم در مورد فرآیند ترمیم زخم‌ها و چگونگی تسریع در این فرآیند را کسب کنید.
 

سطح قند خون از اصلی‌ترین عوامل در کاهش سرعت بهبودی زخم محسوب می‌شود. بالا بودن سطح خون این مشکلات را ایجاد خواهد نمود:
    • از رسیدن اکسیژن و مواد مغذی به سلول‌ها جلوگیری می‌کند.
    • کارکرد سیستم ایمنی را مختل می‌کند.
    • التهاب را در سلول‌های بدن افزایش می‌دهد.
این موارد فرآیند بهبود زخم را کند می‌کنند.
 

اگر سیستم ایمنی بدن عملکردی مطلوب نداشته باشد، بدن تلاش می‌کند تا با باکتری‌هایی که موجب عفونت شده‌اند، مبارزه کند.
بالا بودن قند خون نیز احتمال عفونت را افزایش می‌دهد. زیرا قند اضافی موجود در خون، بستری مناسب برای رشد باکتری‌ها محسوب می‌شود. هم‌چنین سطح بالای قند خون، مانع مبارزه گلبول‌های سفید با باکتری‌های مهاجم می‌گردد.
در صورتی‌که عفونت درمان نشود ممکن است به مشکلاتی پیچیده همچون قانقاریا (فساد عضو در اثر نرسیدن خون) و یا گندیدگی عضو گرفتار شوید.
 

زخم‌های خود را مرتب چک کنید. چک کردن منظم زخم‌ها، کلیدی‌ترین راه برای اجتناب از عفونت و مشکلاتِ پس از آن است. اطمینان یابید که هر روز بدنتان را چک می‌کنید تا مبادا زخم گسترش یافته و یا زخم‌هایی در نواحی دیگر و خصوصاً پاها ایجاد شوند. از چک کردن بین و زیر انگشتان پا غافل نشوید.
 بافت‌های مرده را بردارید. معمولاً در زخم‌های دیابتی‌ها شاهد نکروز (سلول‌های مرده) هستیم. باقی ماندن سلول‌های مرده بر روی زخم موجب تقویت باکتری‌ها و سموم شده و در نتیجه عفونت زخم را افزایش خواهند داد. همچنین وجود این بافت‌های مرده مانع بررسی و دسترسی به بافتهای زیرین می‌گردند. معمولاً پزشک یا پرستار برای از بین بردن این نکروزها به شما کمک خواهد کرد.
 مرتب پانسمان زخمتان را عوض کنید. تعویض مرتب پانسمان می‌تواند به کاهش باکتری و حفظ رطوبت زخم کمک کند. پزشکان غالباً در مورد نوع پانسمان و تعداد دفعات تعویض آن، توصیه‌هایی را به بیمار خود می‌نمایند.
 سعی کنید زخمتان تحت فشار قرار نگیرد. فشار زیاد بر روی زخم ممکن است موجب آسیب به پوست و عمیق‌تر شدن زخم گردد.
اگر دیابت دارید و با زخم پا مواجه شدید، سعی کنید تا بهبود زخم حتماً جوراب سفید بپوشید. این کار موجب می‌شود در صورت خونریزی متوجه شوید.
 

در صورتی که با موارد زیر روبرو شدید حتماً به پزشک مراجعه کنید:
    • مور مور شدن
    • احساس سوزش
    • بی حسی
    • درد دائمی
هم‌چنین اگر زخم شما به جای ترمیم بدتر شد و یا وضعیت زخمتان پس از یک هفته بهتر نشد، به پزشک مراجعه کنید.
اگر دیابت دارید، هر‌گونه خراش بر روی پوست نگران کننده خواهد بود. پزشکان نوع زخم را تشخیص داده و برای درمان و بهبودی آن توصیه‌هایی نموده و داروهایی را تجویز می‌کنند. هر چه زودتر برای درمان اقدام نمایید، احتمال پیشگیری از مشکلات آتی کاهش خواهد یافت.
 

با رعایت موارد زیر می‌توانید سیستم ایمنی خود را تقویت نموده و به درمان سریع‌تر زخمتان کمک کنید.
داشتن رژیم غذایی سالم. رژیم غذایی تأثیری مستقیم بر سطح قند خون دارد، بنابراین داشتن یک رژیم غذایی مناسب کلیدی‌ترین راه درمان زخم محسوب می‌شود. اگر بتوانید سطح قند خونتان را در محدوده نرمال نگاه دارید، بهبود زخم‌هایتان نیز با سرعت بیشتری اتفاق خواهد افتاد.
افراد مبتلا به دیابت با اجتناب از کربوهیدرات‌های فرآوری شده، قند، شکر و هم‌چنین فست فودها می‌توانند قند خون خود را کنترل نمایند. هم‌چنین مصرف فیبر، میوه، سبزیجات و حبوبات، به بهبود سریع‌تر زخم‌ها کمک می‌کند. مواد مغذی مانند میتامین C، روی و پروتئین نیز در بهبود سریع‌تر زخم نقش اساسی دارند.
 فعالیت داشته باشید. ورزش، حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد. ورزش موجب می‌شود قندِ موجود در جریان خون، جذب سلول‌ها شود، و همین امر به بهبود زخم کمک خواهد کرد.
 سیگار نکشید. سیگار موجب می‌شود سلول‌ها نتوانند به خوبی اکسیژن را به اعضا و بافت‌های بدن منتقل کنند. هم‌چنین سیگار سیستم ایمنی را تضعیف نموده و احتمال ابتلا به بیماری‌های عروقی را افزایش می‌دهد.
 از عسل استفاده کنید. برخی تحقیقات نشان داده‌اند استفاده از مرهم عسل می‌تواند در بهبود زخم در افراد دیابتی مؤثر باشد.
 
منبع: www.healthline.com