ماجرای مسجد ضرار

رهبر معظم انقلاب در مراسم تنفیذ حكم رئیس جمهور در بیان تجارب انتخابات ۲۲ خرداد، پس از آنكه دشمنان نظام اسلامى را به تجربه اندوزى از حوادث اخیر دعوت كردند، ایمان و هوشیارى ملت را، مانع موفقیت دشمن خواندند و با اشاره به وجود نمونه هایى از سوءاستفاده از عقاید دینى مردم در تاریخ ایران تاكید كردند: با مسجد ضرار و تقلید از امام بزرگوارى كه از عمق دل و جان غرق قرآن بود نمى توان این مردم آگاه را فریب داد چرا كه دل این ملت، به نور ایمان روشن است. براى آگاهى خوانندگان محترم روزنامه جوان از حوادث مسجد ضرار و نحوه برخورد پیامبراكرم(ص) با جریان نفاق با نگاهى گذرا به بازخوانى این حادثه تاریخى پرداختیم كه با هم مرور مى كنیم.
جریان نفاق كه در مكه شكل گرفت، پس از هجرت پیامبر(ص) به مدینه و تشكیل حكومت اسلامى، داراى تشكل و همبستگى بیشتر گردیده و در سراسر دوران رسالت پیامبر(ص) در مدینه، دست به اقدامات، فعالیت ها و عملكردهاى خطرناك و تخریبى علیه اسلام، پیامبر(ص) و مسلمانان زدند.
بى تردید جریان نفاق براى انسجام بخشیدن به فعالیت هایشان نیاز به یك پایگاه داشتند تا درآنجا گردهم آمده، دسیسه ها، توطئه ها و دیگر اقداماتشان را علیه اسلام و مسلمانان سازماندهى نمایند؛ از این رو به فكر تاسیس مركز تصمیم گیرى شان نیز از آن سود جستند. آنان این مركز را در قالب مسجد احداث نمودند تا عنوان مسجد، پوششى براى فعالیت هاى خرابكارانه آنان باشد، مسجدى كه در تاریخ اسلام به مسجد ضرار شهرت یافت.
داستان احداث این مسجد در منابع این گونه آمده است كه سه طایفه از بنى عوف بنى عمربن عوف، بنى سالم بن عوف و بنى غنم بن عوف در قبا زندگى مى كردند؛ بنى عمربن عوف با ورود اسلام به مدینه از اسلام استقبال كردند و مهاجران را در خانه هایشان جا دادند و قطعه زمینى را براى ساختن مسجد هدیه كردند كه به مسجد بنى عمربن عوف یا مسجد قبا شناخته شد. آنان پس از احداث مسجد، از رسول خدا خواستند با نماز خواندن در آنجا آن را افتتاح نماید، رسول گرامى اسلام نیز مسجد قبا را با نماز خواندن در آن افتتاح نمود. پس از این جریان پسر عموهایشان از بنى سالم و بنى غنم بن عوف كه با شك و تردید، مسلمان شده بودند و هنوز نفاق در دل هایشان وجود داشت، نسبت به پسرعموهایشان در مورد مسجد قبا حسادت ورزیدند.
ازاین رو عده اى از منافقان این دو طایفه (بنى سالم و بنى غنم)كه پانزده نفر بودند، در كنار مسجد قبا، مسجد دیگرى ساختند تا در آنجا جمع شده براى توطئه كردن علیه مسلمین مركز و پایگاهى داشته باشند؛ پس از پایان یافتن كار احداث مسجد، نزد رسول خدا(ص) آمدند و ازآن حضرت خواستند مسجدى را كه بنا نموده بودند، افتتاح نماید. حضرت كه درحال تجهیز سپاه براى رفتن به غزوه تبوك بود، اظهار داشت كه پس از برگشتن از جنگ آن را افتتاح خواهدكرد.
پس از بازگشت پیامبر اعظم(ص) ازغزوه تبوك، خداوند از طریق وحى اهداف و انگیزه هاى منافقان را از بناى مسجد به آن حضرت خبر داد، وقتى رسول خدا (ص) از سوء نیت منافقین آگاه شد، نه تنها در آن مسجد نماز نخواند، بلكه فرمان داد تا آن را از بیخ و بن بر كنند و بسوزانند. قرآن كریم اهداف و انگیزه هاى منافقان را از احداث مسجد ضرار این گونه بر مى شمارد: «والذین اتخذوا مسجداً ضراراً و كفراً و تفریقاً بین المؤمنین و ارصاداً لمن حارب الله و رسوله من قبل ولیحلفنّ اناردنا الاالحسنى والله یشهد انّهم لكاذبون» كسانى كه براى زیان رساندن به مسلمانان، تقویت كفر، تفرقه افكنى میان مؤمنان وكمین گاه ساختن براى كسى كه از پیش با خدا و پیامبرش مبارزه كرده بود، مسجدى ساختند؛ آنان سوگند یاد مى كنند كه جز نیكى و خدمت، نظرى نداشته ایم، اما خداوند گواهى مى دهد كه آنها دروغگو هستند. بنابراین قرآن كریم اهداف شوم جریان نفاق را از احداث مسجد ضرار در چهار قسمت خلاصه مى كند:
۱- ضرر رساندن به مسلمانان: آنان برخلاف ادعایشان كه هدف ازبناى مسجد را تامین منافع مسلمانان وكمك به بیماران و از كار افتادگان قلمداد مى كردند، درصدد ضرر رساندن به مسلمانان، نابودى اسلام، پیامبر(ص)ومسلمانان بودند (والذین اتخذوا مسجداً ضراراً).
۲- تقویت مبانى كفر: آنان مى خواستند مبانى كفر را تقویت نموده، مردم را به وضعیت قبل از اسلام كه همان شرك و كفر است، بازگردانند (وكفراً).
۳- ایجاد تفرقه میان مسلمانان: مى خواستند میان صفوف مسلمانان تفرقه ایجاد نمایند، زیرا با اجتماع گروهى دراین مسجد، مسجد قبا كه نزدیك آن بود یا مسجد پیامبر(ص)، ازرونق مى افتاد. (وتفریقاً بین المؤمنین).
۴- ایجاد پایگاه براى دشمنان خدا و رسول: آنان مى خواستند مركز و پایگاه و كانونى براى كسى كه با خدا وپیامبرش مبارزه كرده بود وسوابق سوءاش براى همگان روشن بود، بسازند تا از این پایگاه برنامه هاى خویش را عملى سازند. (وارصاداً لمن حارب الله و رسوله من قبل)
منبع: روزنامه جوان
/خ