بايدها و نبايدها در اصلاح الگوى مصرف (3)

اين بار مسئولان از مردم جلو مى زنند؟

رهبر معظم انقلاب با نامگذاری سال 1388 به سال اصلاح الگوی مصرف به نوعی بر اصلاح ساختارهای غلط مصرفی که سال های سال است در بدنأ جامعأ ایران اسلامی رخنه کرده تأکید فرمودند، که بدون شک برای دستیابی به الگویی مناسب و معیاری مشخص نیازمند ارائأ راهکارهای کارشناسانه و مدبرانه هستیم.
با این حال دولت و مجلس به عنوان قوای اجرایی و قانونگذاری لازم است در سال جدید پا را از شعارها، بیانیه ها و جلسات تئوری فراتر گذارند و عملا وارد میدان کارزار اصلاح الگوهای مصرفی در میان مردم و مسئولان شوند، چرا که اگر به چارچوب های واحدی در این زمینه دست یابیم قطعا می توانیم در راستای تحقق بیانات و رفع دغدغه های مقام معظم رهبری مبنی بر درست مصرف کردن و پرهیز از اسراف قدم برداریم.
یکی از نیازهای اساسی اجتماع امروز ما وجود برنامه های مدون و کارشناسی شده برای نحوأ مصرف است که باید مسئولان در این زمینه چاره اندیشی کنند.
در قسمت اول این گزارش بر تشکیل ستادی واحد جهت عملی نمودن شعار امسال تاکید کردیم و کارشناسان و برخی از نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی دیدگاه های خود را بیان کردند. در این بخش نیز بر ضرورت تحقق همه جانبه پیام نوروزی رهبری و باید ها و نباید های آن اشاره خواهیم کرد.

اصلاح الگوهای مصرف ابتدا از مسئولان

رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت آغاز سال 8831 فرمودند: «مسئولان باید اصلاح الگوی مصرف را از خود شروع کنند و توپ را به زمین مردم نیندازند.»
معظم له در ادامه یادآور شدند: «همه ما به خصوص مسئولان قوای سه گانه، شخصیت های اجتماعی و آحاد مردم باید در سال جدید در مسیر تحقق این شعار مهم و حیاتی و اساسی یعنی «اصلاح الگوی مصرف» در همه زمینه ها برنامه ریزی و حرکت کنیم تا با استفاده صحیح و مدبرانه از منابع کشور مصداق برجسته ای از تبدیل احوال ملت به نیکوترین حال ها ظهور و بروز یابد.»
«محمدمهدی اسکندری نیا» کارشناس علوم اجتماعی و استاد دانشگاه در تفسیر این بخش از سخنان رهبر معظم انقلاب می گوید: «رهبر انقلاب در پیام نوروزی خود به خوبی معیارها را مشخص کرد و باید مردم و مسئولان در همین چارچوب حرکت کنند، مثلا ایشان فرمودند که اصلاح الگوی مصرف را باید اول از مسئولان شروع کرد، یعنی رهبری هیچگاه مسئولان را از چنین فرآیندی مستثنی نکردند.»
این کارشناس علوم اجتماعی در ادامه می گوید: «سخنان رهبری اگرچه فصل الخطاب خوبی برای مسئولان و تصمیم گیران خرد و کلان کشور درخصوص اصلاح الگوی مصرف خواهد بود اما اطلاع از آنچه که در میان مردم و مسئولان اتفاق می افتد یا به عبارتی راهکارهای صحیح عبور از مصرف زدگی نقش مهمی را در انجام این مهم ایفا خواهد کرد.»
وی به تجمل گرایی و اسراف در برخی ادارات دولتی و در میان بعضی از مسئولان اشاره می کند و می گوید: «در برخی از ادارات دولتی آنچنان تجمل گرایی رونق دارد که بعضا فکر می کنید وارد یک قصر مجلل یا یک کاخ باشکوه شده اید! اتاق رئیس و مرئوس نیز آنچنان تزئین شده که ناخودآگاه انسان را به تأمل وا می دارد از اینکه این اداره با کدام سرمایأ ملی چنین قصر باشکوهی را فراهم کرده و آیا مدیر یا مدیرانی که در چنین اداره هایی بر مسند ریاست تکیه بزنند حاضرند از این همه جلال و جبروت بگذرند! و به راستی آیا این همه تجملات پر زرق و برق که در برخی ادارات و ارگان های دولتی ما وجود دارد در شأن نظام مقدس جمهوری اسلامی و کارگزاران آن می باشد!؟»
این استاد دانشگاه در ادامه همین بحث به یادداشتی از مدیر مسئول کیهان دربارأ کاخ نشینی برخی از مسئولان دستگاه قضایی اشاره می کند و می گوید: «روز شنبه همین هفته مدیر مسئول کیهان، جناب آقای شریعتمداری یادداشت پر سوز و گدازی را دربارأ یکی از مفسدان اقتصادی به چاپ رسانده بود که بدون شک هر ایرانی انقلابی را به تفکر
وا می دارد از اینکه چرا و به چه دلیلی باید برخی از مسئولان دستگاه قضایی ما آنچنان به خوی اشرافی گری روی آورند که مثلا ایامی مثل ایام نوروز را در باغ های رویایی و چند ده هکتاری فلان آقای خوش گذران در مناطق خوش آب و هوای شمال کشور سپری کنند!»
وی در ادامه می گوید: «درباره تجمل گرایی برخی ادارات و ارگان های دولتی گفتنی های زیادی وجود دارد که لازم است دولت نهم که شعار عدالت محوری را سرلوحه کارها و فعالیت های خود قرار داده به این مهم توجه ویژه ای اعمال کند.»
«مصطفی رستم خانی» کارشناس و صاحب نظر در علوم قضایی و استاد دانشگاه درباره تجمل گرایی و خوی اشرافی گری در میان برخی از مسئولان می گوید: «گرچه فساد اداری و مالی در دولت نهم در مقایسه با دولت های قبلی بسیار کمتر بوده است اما متأسفانه برخی از مسئولان به خوی تجمل گرایی و اشرافی گری عادت کرده اند و متأسفانه فراموش نموده اند که حضرت امام خمینی(ره) بارها بر پرهیز از کاخ نشینی تاکید فرمودند.»
این کارشناس علوم قضایی در ادامه می گوید: «باید شعار اصلاح الگوی مصرف ابتدا در دستگاه های دولتی و مسئولان قضایی عملی شود سپس وارد بدنه جامعه گردد، یعنی خود مسئولان باید به این نتیجه برسند که زندگی در سایه تجملات برخلاف دیدگاه های صریح ولی امر مسلمین می باشد و باید از آن پرهیز کرد، سپس همان مسئولی که اصلاح الگوهای مصرفی را در زندگی شخصی و مجموعه مدیریت اداری خود رعایت کرده آن وقت می تواند از مردم بخواهد که به اصلاح ساختارهای غلط مصرفی بپردازند، به تعبیر مقام معظم رهبری هیچگاه با دستمال کثیف نمی توان شیشه ای را پاک کرد.»
این استاد دانشگاه معتقد است مسئولانی که در ناز و نعمت و در اوج تجملات زندگی می کنند هیچگاه نمی توانند نظریه پرداز و تئوریسین مردم در اصلاح الگوهای مصرفی در جمعه باشند.

اصلاح زیرساخت ها

برخی از کارشناسان معتقدند که برای اصلاح الگوهای مصرفی باید اول از زیرساخت ها شروع کنیم و از کل به جزء بیاییم.
«علی رضا محمدی فرد» صاحب نظر و تحلیل گر مسایل اجتماعی می گوید: «الگوی مصرف را باید از کل به جزء اصلاح نماییم، یعنی در ابتدا باید زیرساخت ها را فراهم کنیم و به آموزش های لازم و تبلیغات صحیح بپردازیم که در این میان فرهنگسازی در اصلاح الگوی مصرف امری حیاتی و ضروری به نظر می رسد.»
این کارشناس مسایل اجتماعی در تشریح سخنان خود می گوید: «برای اجرای دقیق و همه جانبه شعار امسال به عزم ملی نیازمندیم، چرا که به عنوان مثال باید صنایع خودروسازی ما موظف به بهینه سازی شوند، وزارت نیرو ملزم به کاهش افت ناخواسته برق گردد، اداره آب ملزم به اصلاح روند انتقال آب و جلوگیری از هدر رفتن آب شود، پس از این مراحل آنگاه به مردم در صرفه جویی بنزین، برق، آب و نان و سایر مسایل دیگر تذکر داده شود.»
وی به رواج مصرف گرایی از سوی برخی تبلیغات رسانه ای اشاره می کند و می گوید: «متأسفانه در سال های اخیر روند تبلیغات کالا و خدمات در کشورمان به سوی مصرف گرایی سوق پیدا کرده و به نوعی تجمل گرایی را تبلیغ می کنند، از آگهی های رسانه ملی و مطبوعات گرفته تا پلاکاردهایی که در سطح شهر دیده می شود، همگی شهروندان را به خرید بیشتر تشویق می کند، گرچه برخی از این تبلیغات برای معرفی کالا و خدمات به مردم لازم و ضروری است اما باید اذعان داشت که نحوه تبلیغ برخی از کالاها بسیار افراطی است.»
«تورج کامیار» دانشجوی سال آخر کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات از دیگر مخاطبان گزارش ما قرار می گیرد و می گوید: «اینکه رهبر معظم انقلاب فرمودند باید برای اصلاح الگوی مصرف ابتدا از دستگاه های دولتی شروع کنیم حرف کاملا بجایی است، چون وقتی در تبلیغات بانک ها می بینیم که روحیه حرص و به دست آوردن پول بی زحمت را تبلیغ می کنند، یا برخی از مسئولان ماشین های آنچنانی سوار می شوند... دیگر چگونه می توان انتظار داشت که مردم روحیه مصرف گرایی نداشته باشند.»

دولت پیشقدم در اصلاح الگوی مصرف

دکتر جواد آرین منش، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی و نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با سرویس گزارش روز کیهان ضمن اشاره به اینکه دولت در تحقق شعار امسال پیشقدم است، می گوید: «دولت در چند مورد مهم مثل آب، برق، گاز، بنزین، نان، دارو و... متمرکز شده و شخص رئیس جمهور نیز این مصادیق را مشخص کرده اند تا به اصلاح الگوی مصرف این موارد بپردازند، از همه مهمتر رئیس دولت نهم کاهش مصارف دولتی در ادارات و ارگان ها را مورد تأکید قرار دادند که در این باره اگر دولت موفق شود ابتدا الگوهای مصرفی را در بدنه خود اصلاح کند بدون شک می تواند به خوبی هدایت مردم در جهت سطح بهره وری و کاهش اسراف را به دست بگیرد.»
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به نقش تعیین کننده دولت اشاره می کند و می گوید: «دولت می تواند با برنامه ریزی درست در تحقق نامگذاری سال 8831 نقش محوری را ایفا کند، به عنوان مثال مراکز مهمی مثل آموزش و پرورش و آموزش عالی تحت مدیریت و نظارت دولت است و دولت می تواند با ارایه برنامه های کارشناسی شده مراکز آموزشی را در راستای آموزش اصلاح الگوهای مصرف به جامعه بسیج کند.»
حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم، نماینده مردم تهران و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در این باره می گوید: «باید فرهنگ مصرف برای جامعه امروز ایران طراحی و تعریف کنیم و آن را بر کشور حاکم نماییم، چرا که در حال حاضر فرهنگی که بر مصرف در کشور ما حاکم است فرهنگ مسابقه مصرف بی رویه است و معمولا چشم و هم چشمی ها غالب است و حتی در اداره ها و ارگان های دولتی، هر اداره ای که مصرف بیشتری داشته باشد گویا برای خود نشان افتخاری کسب کرده است.»
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بر اصلاح فرهنگ مصرف در جامعه تاکید می کند و معتقد است که اصلاح الگوهای مصرف نیازمند گذشت زمان است.
اما کمیسیون فرهنگی مجلس در هفته گذشته بیانیه ای را در این باره صادر کرد و بر تقویت فرهنگ صحیح مصرفی در جامعه تاکید نمود. بخشی از این بیانیه را بخوانید: «تکیه و تاکید بر بعد فرهنگی الگوی مصرف اگر چه لازم است اما کافی نیست و صحیح در امور کلان کشور و برنامه ریزی های درازمدت و میان مدت و تصویب قوانین مناسب و از جمله استفاده از اهرم های قیمت گذاری منطقی و عادلانه و عاقلانه قطعا ضروری است، اکنون پس از ذکر این نکات یادآور می شویم که در فرهنگسازی برای اصلاح الگوی مصرف همه دستگاه ها و مؤسسات و سازمان ها و افرادی که مسئولیت و نقش فرهنگی دارند مخاطب پیام حکیمانه و دلسوزانه رهبری هستند...»
منبع:http://www.bashgah.net