نویسنده: عارفه گودرزوند(دانشجوی دکتری مطالعات تطبیقی ادیان)
ملکوت خدا در مسیحیت
در تعالیم کلیسای کاتولیک توصیه به آرام ساختن بیماران با امید به رستاخیز و برقراری ملکوت الاهی شده است. سرانجام اشعیا اظهار می دارد که خدا برای صهیون زمانی را خواهد آورد که در آن هر جُرمی را خواهد بخشید و هر بیماری را شفا خواهد داد: «لیکن ساکن آن نخواهد گفت که بیمار هستم و گناه قومی که در آن ساکن باشند آمرزیده خواهد شد».
تصویری که مسیحیت می سازد و در آن مسیح با فدیه خود بر صلیب بر شر و گناه و مرگ غلبه میکند، با نگاه مسیحیت به بهشت، نمود بیشتری پیدا میکند. این حیاتِ سراسر کشمکش و تلاش، تنها چیز موجود نیست؛ خدا فرصت سعادت ابدی را فراهم آورده است. در ملکوت الاهی غلبه کامل بر شرور محقق میشود و امید به آن برای مسیحیان شادی آفرین و آرام بخش است. انسان با رنج، چیزهایی را یاد میگیرد از جمله اینکه یاد میگیرد که انتظار مسیح را بکشد و به او وفادار بماند. کشیدن انتظار مسیح برای فایق آمدن نهایی او بر شرور عالم است.
یورگن مولتمان با اشاره به رستاخیز می گوید خدا با رنج مسیح نه تنها به ضعیفان و مظلومان و رنج کشیدگان نشان می دهد که خودش تنها کسی است که به آنها اهمیت میدهد، بلکه با رستاخیز عیسی مسیح نیز نشان می دهد که تا چه حد دغدغه سرنوشت نهایی آنها را دارد و اراده کرده است که آنها را به پادشاهی برساند و غلبه نهایی با خیر است. این تأمل مولتمان در صلیب و رستاخیز مسیح میتواند داروی تسکین بخش معجزه آسایی برای رنج کشیدگان باشد.
پاسخ به شر با ملکوت خدا
ریک رود از الاهیدانان مسیحی حسرت و شوق ملکوت الاهی را مطرح می کند. وقتی رنج می کشیم در وجود ما نسبت به روزی که اهداف خدا از رنج و شر محقق شود حسرتی برانگیخته می شود. حسرتِ روزی که دیگر در آن درد و رنجی نیست؛ مرگ و گریه و فریادی نیست: یعنی حسرت ملکوت خدا. شر و رنجی که ما میکشیم، میتواند شوق بیشتری را در وجود ما نسبت به بهشت پدید بیاورد؛ شوق زمانی که اهداف خدا از این تجربه های رنج و الم ما به فعلیت برسد و دیگر هیچ رنج و شری نباشد: «و خدا هر اشکی را از چشمان ایشان پاک خواهد کرد. و بعد از آن موت نخواهد بود و ماتم و ناله و درد دیگر رو نخواهد نمود زیرا که چیزهای اول درگذشت.»
ریک رود ملاحظه قابل توجهی در این باره دارد. او معتقد است نه تنها ما میتوانیم با امید به بهشت بی حزن و الم تسلّی بیابیم، بلکه یکی از حکمتهای خود درد و رنج ما این است که شوق و غبطه‌ی ما را به ملکوت الاهی فراوان و فراوان تر کند. ما باید رنج بکشیم تا بتوانیم دوره‌ی فقدان رنج و درد را از ته دل آرزو کنیم و پدید آمدن آن برای ما مهم و شوق انگیز باشد. این خود یکی از رازهای رنج است.
یورگن مولتمان با اشاره به رستاخیز می گوید خدا با رنج مسیح نه تنها به ضعیفان و مظلومان و رنج کشیدگان نشان می دهد که خودش تنها کسی است که به آنها اهمیت میدهد، بلکه با رستاخیز عیسی مسیح نیز نشان می دهد که تا چه حد دغدغه سرنوشت نهایی آنها را دارد و اراده کرده است که آنها را به پادشاهی برساند و غلبه نهایی با خیر است. این تأمل مولتمان در صلیب و رستاخیز مسیح میتواند داروی تسکین بخش معجزه آسایی برای رنج کشیدگان باشد.
دیوید درونن میگوید تأمل بر چهار حقیقت هبوط، صلیب، رستاخیز و ملکوت الاهی، آرامش کافی را برای انسان بوجود می آورد. در کتاب مقدس همه این حقایق یک جا در کنار هم آمده است تا به ما آرامش بدهد: «و به سوی پیشوا و کامل کننده‌ی ایمان یعنی عیسی نگران باشیم که بجهت آن خوشی که پیش او موضوع بود، بیحرمتی را ناچیز شمرده، متحمل صلیب گردید و به دست راست تخت خدا نشسته است.»
نقش صلیب در تحقق ملکوت خدا
ما از صلیب می فهمیم که رنج و شر، از نظر متافیزیکی به انسان تعلق ندارد و خدا به تاریخ انسان واکنش نشان میدهد. ما از صلیب می فهمیم که چگونه ملکوت خدا به وجود میآید. ملکوت خدا آن سر دیگر برنامه صلیب است برای رفع شر. ملکوت خدا با روح نجات بخش به وجود میآید نه با قدرت مسلحانه. ملکوت خدا با خدمت پسر آدم به و جود میآید نه با حاکمان بزرگ این عالم: «عیسی جواب داد که پادشاهی این جهان از من نیست اگر پادشاهی من از این جهان می بود، خدّام من جنگ می کردند تا به یهود تسلیم نشوم لیکن اکنون پادشاهی من از این جهان نیست.» «عیسی ایشان را پیش طلبیده، گفت: آگاه هستید که حکام امتها بر ایشان سروری می کنند و رؤسا بر ایشان مسّلطند. لیکن در میان شما چنین نخواهد بود، بلکه هر که در میان شما میخواهد بزرگ گردد، خادم شما باشد و هر که میخواهد در میان شما مقدم بود، غلام شما باشد. چنانکه پسر انسان نیامد تا مخدوم شود بلکه تا خدمت کند و جان خود را در راه بسیاری فدا سازد.» «او در جواب من گفت: این است کلامی که خداوند به زرباِبل میگوید: «نه به قدرت و نه به قوت، بلکه به روح من. قول یهوه صبایوت این است.»
"بلاکر" از این آیات نتیجه میگیرد که ملکوت خدا با تأثیرات روحانی به وجود می آید. ملکوت خدا قلبهای مردم را به تسخیر در میآورد؛ ملکوت خدا با رنج و صبر و پایداری عیسی مسیح برپا میشود: «من یوحّنا که برادر شما و شریک در مصیبت و ملکوت و صبر در عیسی مسیح هستم، و بجهت کلام خدا و شهادت عیسی مسیح در جزیره ای مسمی به پطمس شدم.»
جان مطلب "بلاکر" که گفت با ترکیب شر و صلیب به راز آنها پی میبریم، اینجاست که او میگوید در این قصه باید شری وجود داشته باشد که مغلوب شود و در پی آن ملکوت خدا برپا شود. بنابراین عظمت صلیب و ملکوت جواز شری را که به این صورت خاتمه پیدا کند، میدهد. در اینجا ما موضع دیگری غیر از اینکه پای صلیب عیسی مسیح بایستیم، نداریم. پاسخ خدا به شر این است که شر باید باشد تا نهاییترین درجه عشق خدا در تحقق عدالت با ملکوت او امکان پیدا کند. این پاسخ، ما را تسلّی میدهد و ماه‌یه آرامش ماست. این پاسخ، ما را روا میدارد تا منتظر فتح و پیروزی صلیب باشیم: «مسیح اشک ها را از تمامی چهره ها پاک خواهد کرد خیلی زود».
"جان کارید" در کتاب خود برای تشویق و کسب انرژی باورمندان از ملکوت الاهی که با حضور عیسی مسیح انجام می شود و او در آن تاجگذاری میکند، سخن می گوید. به نظر او تصویر خوش این روز تاجگذاری به ما انرژی مثبت می دهد و ما را در راه مسیح تشویق می کند.
در تعالیم کلیسای کاتولیک توصیه به آرام ساختن بیماران با امید به رستاخیز و برقراری ملکوت الاهی شده است. سرانجام اشعیا اظهار می دارد که خدا برای صهیون زمانی را خواهد آورد که در آن هر جُرمی را خواهد بخشید و هر بیماری را شفا خواهد داد: «لیکن ساکن آن نخواهد گفت که بیمار هستم و گناه قومی که در آن ساکن باشند آمرزیده خواهد شد».
تصویری که مسیحیت می سازد و در آن مسیح با فدیه خود بر صلیب بر شر و گناه و مرگ غلبه میکند، با نگاه مسیحیت به بهشت، نمود بیشتری پیدا میکند. این حیاتِ سراسر کشمکش و تلاش، تنها چیز موجود نیست؛ خدا فرصت سعادت ابدی را فراهم آورده است. در ملکوت الاهی غلبه کامل بر شرور محقق میشود و امید به آن برای مسیحیان شادی آفرین و آرام بخش است. انسان با رنج، چیزهایی را یاد میگیرد از جمله اینکه یاد میگیرد که انتظار مسیح را بکشد و به او وفادار بماند. کشیدن انتظار مسیح برای فایق آمدن نهایی او بر شرور عالم است.
یورگن مولتمان با اشاره به رستاخیز می گوید خدا با رنج مسیح نه تنها به ضعیفان و مظلومان و رنج کشیدگان نشان می دهد که خودش تنها کسی است که به آنها اهمیت میدهد، بلکه با رستاخیز عیسی مسیح نیز نشان می دهد که تا چه حد دغدغه سرنوشت نهایی آنها را دارد و اراده کرده است که آنها را به پادشاهی برساند و غلبه نهایی با خیر است. این تأمل مولتمان در صلیب و رستاخیز مسیح میتواند داروی تسکین بخش معجزه آسایی برای رنج کشیدگان باشد.
پاسخ به شر با ملکوت خدا
ریک رود از الاهیدانان مسیحی حسرت و شوق ملکوت الاهی را مطرح می کند. وقتی رنج می کشیم در وجود ما نسبت به روزی که اهداف خدا از رنج و شر محقق شود حسرتی برانگیخته می شود. حسرتِ روزی که دیگر در آن درد و رنجی نیست؛ مرگ و گریه و فریادی نیست: یعنی حسرت ملکوت خدا. شر و رنجی که ما میکشیم، میتواند شوق بیشتری را در وجود ما نسبت به بهشت پدید بیاورد؛ شوق زمانی که اهداف خدا از این تجربه های رنج و الم ما به فعلیت برسد و دیگر هیچ رنج و شری نباشد: «و خدا هر اشکی را از چشمان ایشان پاک خواهد کرد. و بعد از آن موت نخواهد بود و ماتم و ناله و درد دیگر رو نخواهد نمود زیرا که چیزهای اول درگذشت.»
ریک رود ملاحظه قابل توجهی در این باره دارد. او معتقد است نه تنها ما میتوانیم با امید به بهشت بی حزن و الم تسلّی بیابیم، بلکه یکی از حکمتهای خود درد و رنج ما این است که شوق و غبطه‌ی ما را به ملکوت الاهی فراوان و فراوان تر کند. ما باید رنج بکشیم تا بتوانیم دوره‌ی فقدان رنج و درد را از ته دل آرزو کنیم و پدید آمدن آن برای ما مهم و شوق انگیز باشد. این خود یکی از رازهای رنج است.
یورگن مولتمان با اشاره به رستاخیز می گوید خدا با رنج مسیح نه تنها به ضعیفان و مظلومان و رنج کشیدگان نشان می دهد که خودش تنها کسی است که به آنها اهمیت میدهد، بلکه با رستاخیز عیسی مسیح نیز نشان می دهد که تا چه حد دغدغه سرنوشت نهایی آنها را دارد و اراده کرده است که آنها را به پادشاهی برساند و غلبه نهایی با خیر است. این تأمل مولتمان در صلیب و رستاخیز مسیح میتواند داروی تسکین بخش معجزه آسایی برای رنج کشیدگان باشد.
دیوید درونن میگوید تأمل بر چهار حقیقت هبوط، صلیب، رستاخیز و ملکوت الاهی، آرامش کافی را برای انسان بوجود می آورد. در کتاب مقدس همه این حقایق یک جا در کنار هم آمده است تا به ما آرامش بدهد: «و به سوی پیشوا و کامل کننده‌ی ایمان یعنی عیسی نگران باشیم که بجهت آن خوشی که پیش او موضوع بود، بیحرمتی را ناچیز شمرده، متحمل صلیب گردید و به دست راست تخت خدا نشسته است.»
نقش صلیب در تحقق ملکوت خدا
ما از صلیب می فهمیم که رنج و شر، از نظر متافیزیکی به انسان تعلق ندارد و خدا به تاریخ انسان واکنش نشان میدهد. ما از صلیب می فهمیم که چگونه ملکوت خدا به وجود میآید. ملکوت خدا آن سر دیگر برنامه صلیب است برای رفع شر. ملکوت خدا با روح نجات بخش به وجود میآید نه با قدرت مسلحانه. ملکوت خدا با خدمت پسر آدم به و جود میآید نه با حاکمان بزرگ این عالم: «عیسی جواب داد که پادشاهی این جهان از من نیست اگر پادشاهی من از این جهان می بود، خدّام من جنگ می کردند تا به یهود تسلیم نشوم لیکن اکنون پادشاهی من از این جهان نیست.» «عیسی ایشان را پیش طلبیده، گفت: آگاه هستید که حکام امتها بر ایشان سروری می کنند و رؤسا بر ایشان مسّلطند. لیکن در میان شما چنین نخواهد بود، بلکه هر که در میان شما میخواهد بزرگ گردد، خادم شما باشد و هر که میخواهد در میان شما مقدم بود، غلام شما باشد. چنانکه پسر انسان نیامد تا مخدوم شود بلکه تا خدمت کند و جان خود را در راه بسیاری فدا سازد.» «او در جواب من گفت: این است کلامی که خداوند به زرباِبل میگوید: «نه به قدرت و نه به قوت، بلکه به روح من. قول یهوه صبایوت این است.»
"بلاکر" از این آیات نتیجه میگیرد که ملکوت خدا با تأثیرات روحانی به وجود می آید. ملکوت خدا قلبهای مردم را به تسخیر در میآورد؛ ملکوت خدا با رنج و صبر و پایداری عیسی مسیح برپا میشود: «من یوحّنا که برادر شما و شریک در مصیبت و ملکوت و صبر در عیسی مسیح هستم، و بجهت کلام خدا و شهادت عیسی مسیح در جزیره ای مسمی به پطمس شدم.»
جان مطلب "بلاکر" که گفت با ترکیب شر و صلیب به راز آنها پی میبریم، اینجاست که او میگوید در این قصه باید شری وجود داشته باشد که مغلوب شود و در پی آن ملکوت خدا برپا شود. بنابراین عظمت صلیب و ملکوت جواز شری را که به این صورت خاتمه پیدا کند، میدهد. در اینجا ما موضع دیگری غیر از اینکه پای صلیب عیسی مسیح بایستیم، نداریم. پاسخ خدا به شر این است که شر باید باشد تا نهاییترین درجه عشق خدا در تحقق عدالت با ملکوت او امکان پیدا کند. این پاسخ، ما را تسلّی میدهد و ماه‌یه آرامش ماست. این پاسخ، ما را روا میدارد تا منتظر فتح و پیروزی صلیب باشیم: «مسیح اشک ها را از تمامی چهره ها پاک خواهد کرد خیلی زود».
"جان کارید" در کتاب خود برای تشویق و کسب انرژی باورمندان از ملکوت الاهی که با حضور عیسی مسیح انجام می شود و او در آن تاجگذاری میکند، سخن می گوید. به نظر او تصویر خوش این روز تاجگذاری به ما انرژی مثبت می دهد و ما را در راه مسیح تشویق می کند.
منبع
.Moltmann, Jurgen, When God and Grief Meet: True Stories of Comfort and The way of Jesus Christ: Christianity in Messianic dimensions, London: scm, 1993.
