اهمیت معرفت در زیارت امام حسین(ع)
مقداد بن مالک نیز از امام صادق(ع) نقل می‌کند که حضرت فرمود: «کسی که حسین(ع) را برای رضای خدا زیارت کند نه برای خوش‌گذرانی و تفریح و نه به جهت کسب شهرت و فخر فروشی، گناهانش فرو می‌ریزد، همان‌طور که لباس در آب شسته شده و پاک می‌شود و در نتیجه هیچ آلودگی‌ای بر او باقی نمی‌ماند و با هر گامی که برمی‌دارد حجی برایش نوشته می‌شود و با هر قدمی که برمی‌دارد عمره‌ای برایش ثبت می‌گردد.»[1]برجسته‌ترین مصداق اکرام الهی به زائر سیدالشهدا(ع)
مهم‌ترین مصداق اکرام الهی به زائر سیدالشهدا(ع) بهره‌مندی از وصال حضرت جانان است. امام صادق(ع) در همین زمینه می‌فرمایند: «همانا خداوند تبارک و تعالی برای زائرین قبر حسین(ع) پیش از عرفات تجلی می‌کند.»[2]و به راستی برای یک بنده‌ی عاشق چه پاداش و صِله‌ای بهتر از دیدار معشوق، که امام رضا(ع) در بیانی می‌فرمایند: «هر کس اباعبدالله(ع) را کنار شط فرات زیارت کند مانند کسی است که خداوند را در بالای عرش زیارت کرده است.»[3]
در بیان دیگری امام صادق(ع) به صفوان بن جمال می‌فرمایند: «آیا قبر حسین (ع) را زیارت می‌کنی؟ صفوان عرض کرد: فدایت شوم! آیا شما هم آن مزار را زیارت می‌کنید؟ حضرت فرمود: چگونه آن را زیارت نکنم و حال آنکه خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و انبیا و اوصیا به زمین هبوط کرده و او را زیارت می‌کنند. البته حضرت محمد(ص) افضل انبیا و ما نیز افضل اوصیا می‌باشیم. سپس صفوان عرض کرد: فدایت شوم! پس در هر شب جمعه قبر آن حضرت را زیارت کرده تا بدین وسیله زیارت پروردگار را نیز کرده باشی؟ حضرت فرمود: بله ای صفوان! پای‌بند به زیارت آن حضرت باش تا برای تو زیارت مزار حسین(ع) نوشته شود.»[4]
همان‌طور که در این روایت اشاره شد زیارت حسین بن علی(ع) نه تنها برابر است با زیارت خدا، بلکه زیارت پیامبر(ص) و انبیا و اوصیا را نیز شامل می‌شود تا جایی که در روایت آمده است: «هر که می‌خواهد در جوار پیامبرش(ص) و جوار امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) باشد زیارت امام حسین(ع) را رها نکند.»[5]
نتایج دنیوی زیارت امام حسین(ع)
برای توصیف پاداش و فضیلت زیارت سیدالشهدا روایات و احادیت بسیاری نقل شده است اما شاید بتوان گفت که این روایت که محمد بن مسلم از امام باقر(ع) نقل کرده است، توصیفی جامع و کامل از ثواب زیارت را ارائه می‌دهد. تا جایی که دانستن این همه فضیلت را چنان می‌داند که اگر زائر به آن پی ببرد از شدت شوق جان به جان آفرین تسلیم می‌کند.امام(ع) می‌فرمایند: «اگر مردم می‌دانستند زیارت امام حسین(ع) چقدر فضیلت و پاداش دارد به درستی که از شوق می‌مردند و نفس‌هایشان از روی حسرت بند می‌آمد. راوی می‌گوید عرض کردم: چقدر فضیلت دارد؟ حضرت فرمودند: هر کس امام حسین(ع) را زیارت کند از روی اشتیاقی که به او دارد، خدا برایش هزار حج مقبول و هزار عمره مبرور و اجر هزار شهید از شهدای بدر و اجر هزار روزه‌دار و ثواب هزار صدقه قبول شده و ثواب هزار بنده آزاد کردن که مراد از آن رضای خدا باشد می‌نویسد و در طول یک سال از هر آفتی که آسانترین آنها شیطان است محفوظ می‌ماند و ملک بزرگواری برای او گمارده می‌شود تا او را از جلو و عقب و راست و چپ و بالای سر و زیر پا حفظ نماید و اگر در آن سال بمیرد ملائکه رحمت حاضر شده، در غسل و کفن کردن و استغفار بر او حاضر می‌شوند و او را تا قبرش همراه با طلب مغفرت برای او بدرقه می‌نمایند و تا افق دیدش قبرش گشوده می‌شود و خداوند او را از فشار قبر و از ترس منکر و نکیر در امان قرار می‌دهد و برای او دری به بهشت گشوده می‌شود.»[6]
زیارت امام حسین(ع) برتر از حج
هر چند روایاتی که در باب فضیلت زیارت سیدالشهدا(ع) بیان شده است در توصیف پاداش این عمل نیکو با هم تفاوت دارند اما نقطه‌ی اشتراک تمام آنها در این است که زیارت سیدالشهدا(ع) را برتر از حج و یا عمره دانسته‌اند.امام صادق(ع) زیارت امام حسین(ع) را برابر با یک حج و بلکه برابر با حج و عمره‌ای دانسته‌اند که پس از حجه الوداع به جا آورده می‌شود.[7] همچنین ایشان می‌فرمایند: «هر کس با شناختِ حق حسین(ع) به زیارت قبرش بیاید مانند کسی است که سه بار همراه پیامبر خدا(ص) حج گزارده باشد.»[8]
در جای دیگری آمده است که راوی می‌گوید: «به بنده صالح خدا (امام جواد یا امام هادی علیهم السلام) نوشتم: اگر سرور ما صلاح می‌داند مرا از برترین چیزی که درباره زیارت حسین(ع) روایت شده خبر دهد و آیا زیارت کسی که به حج نرسیده برابر با حج پاداش دارد یا خیر؟ امام(ع) در پاسخ نوشت: زیارت حسین(ع) برای کسی که حج را از دست داده است برابر با حج است.»[9]
شاید بتوان گفت که این برتر دانستن زیارت امام حسین(ع) از حج، ناظر به این معناست که ارزشهای توحیدی تنها در سایه‌ی نظامی میتنی بر رهبری عادل در جامعه محقق می‌شود. از همین روی امام صادق(ع) می‌فرمایند: «هر یک از شما که حج گزارد آن را با زیارت ما پایان دهد. چون این کار لازمه کامل شدن حج است.»[10]
پیاده‌روی در مسیر زیارت امام حسین(ع)
در پاداش زیارت اباعبدالله الحسین(ع) همین بس که اگر کسی به زیارت او برود، برای هر قدمی که خود یا مرکبش برمی‌دارد خداوند عالم هزار حسنه برایش می‌نویسد و هزار گناه او را می‌بخشد و هزاران درجه برای او می‌نویسد.[11]راوی می‌گوید: «نزد امام باقر(ع) بودیم که جوانی اسم قبر امام حسین(ع) را به زبان آورد. حضرت فرمودند: هیچ بنده‌ای نیست که به زیارت امام حسین(ع) برود و قدمی بردارد الا اینکه خداوند متعال به او حسنه بدهد و گناهان او را پاک کند»[12].
علت فضیلت زیارت امام حسین(ع)
در پایان لازم است به این نکته مهم اشاره شود که سیر اجمالی در روایات وارده پیرامون فضیلت زیارت اباعبدالله(ع) نشان می‌دهد که مقصود اصلی تمام آنها مساله مهم تولی و تبری است. البته این بدان معنا نیست که خدای ناکرده تمام این تشویق‌ها و ترغیب‌ها گفتار صِرف باشد بلکه مقصود این است که تمام این نتایج بر تولی و تبری مترتب است و هر کس بهتر و بااستقامت‌تر آن را انجام دهد و در جهت زنده نگاه داشتن مکتب حسینی تلاش نماید از نتایج بیشتری بهره‌مند خواهد شد.پی‌نوشت:
[1]. بحارالانوار، ج98، ص19
[2]. کامل الزیارات، ص165
[3]. تهذیب الاحکام، ج6، ص46
[4]. کامل الزیارات، ص113
[5]. وسایل الشیعه، ج14،ص425
[6]. کامل الزیارات، ص142
[7]. همان، ص298
[8].همان، ص297
[9]. همان، ص296
[10].علل الشرایع، ص459
[11]. کامل الزیارات، ص134
[12]. همان، ص134
