فراهم کردن امکان دسترسی همیشگی کودکان به مواد مصرفی نقاشی و حجم سازی : همان طور که مواد غذایی مختلف مانند لبنیات، پروتئین ها و...، باید در اختیار کودک قرار بگیرند و برای رشد جسمی کودک لازم هستند، مواد دیگری نیز وجود دارند که موجب رشد خلاقیت می شوند، مانند خمیر بازی، کاغذ، مداد رنگی و... در واقع، این مواد، غذای ذهن کودک به حساب می آیند. با دسترس بودن این مواد، کودک می تواند در تمام لحظات، به کشف دنیای درون و بیرون خود بپردازند و شخصیت خویش را کامل کند.
ایجاد فضای مناسب برای فعالیت ذوقی کودکان، صرف نظر از محدودیتهای رایج : امر و نهی فراوان و محدودیت والدین برای کارهای کودکان، به خصوص کارهای هنری آنها باعث می شود کودکان نتوانند تمایلات درونی خود را بروز دهند. همین مساله، به مرور زمان، موجب انفعال، عدم تحرک و ضعف در قدرت بیان آنها می شود. بهتر است اجازه دهیم تا جایی که ضرر زیادی به ما وارد نمی شود، از شور و شوق آنها در کارهای هنری حمایت کنیم.
دخالت نکردن بزرگ ترها در فعالیتهای هنری کودکان : مهم نیست که نقاشی کودکان زیباست یا نه، مهم نیست آنها چه قدر از رنگ استفاده می کنند و مهم نیست که انتظارات ما در نقاشی ها و کارهای هنری کودکان برآورده شود؛ مهم آن است که کودک، از کار هنری خود لذت ببرد، به کشف دنیای درون و بیرون خود بپردازد، احساس خوبی داشته و روح خود را آزاد کند. هرگز نباید از آنها بخواهیم چیزی را که ما دوست داریم، بسازند. هم چنین دست بردن و اضافه کردن بعضی چیزها به آثار کودکان، موجب رنجش آنها می شود. ما فقط باید آنها را تشویق کنیم؛ حتی اگر کار آنها، زیبا نباشد.
تاکید نکردن بر استفاده از مواد اولیه گران قیمت و نفیس در فعالیتهای هنری کودکان : تشریفات و استفاده از وسایل گران قیمت، مورد پسند والدین است، نه کودکان. آنها دوست دارند آزادانه و با احساس راحتی، به کار هنری خود بپردازند. این راحتی، شاید به قیمت تمام کردن رنگها و کثیف کردن لباس شان تمام شود، اما در نهایت، احساس خوبی خواهند داشت. احتیاط و مواظبت از وسایل و ابزار هنری، روح آنان را درگیر مسائل حاشیه ای می کند و این مساله، مانع خلاقیت است.
اهمیت به آثار هنری کودکان با نگهداری، مراقبت و استفاده از آنها در تزیین اتاق : این کار، به معنی احترام گذاشتن و ارزش دادن والدین به کار کودکان است و تشویق خوبی برای آنهاست. آنها یاد می گیرند که ساخته دست شان، ارزشمند است و از این راه، اعتماد به نفس به دست می آورند. آنها یاد می گیرند که به فکر خلق آثار بهتری باشند و این روند مثبت، همچنان ادامه پیدا می کند.
بچه ها را در مسابقاتی که کودکی را مقابل کودک دیگر قرار میدهد، شرکت ندهید : خلاقیت، یک آفرینش منحصر به فرد است. مهم، کشف، ابداع و تولید کردن آثار هنری است. ارزش گذاری آثار هنری کودکان از طریق مقیاس های جهان بیرونی، کودک را مطیع شرایط بیرونی میکند و او، دیگر تلاش می کند که رضایت الگوهای بیرونی را به دست آورد تا عقب نماند. این مقایسه ها، بسیار مخرب خواهند بود. والدین باید یاد بگیرند که به کودکان، توجهی غیرمشروط را اهدا کنند؛ فارغ از اینکه آنها، در چه سطحی قرار دارند و تا چه حد، سلیقه های پدر و مادر را برآورده می کنند.
برای کودکان زیر ۲ سال چه بازیهایی مناسب است؟ : بازی کردن برای کودکان یک امر حیاتی به حساب می آید، آنها کاری ندارند جز بازی و شیطنت، شما می توانید از این فرصت استفاده کرده و بازی ها را در جهت رشد شخصیتی، فیزیکی، شناختی، اجتماعی و احساسی کودکان به کار بگیرید. با بازی کردن با فرزندتان نه تنها او را با محیط اطرافش آشنا می کنید و اجازه تجربه موقعیت‌های مختلف و کسب تجربه را به او می دهید، بلکه رابطه صمیمانه تری هم با او برقرار کرده و از این طریق به او نزدیک تر می شوید و می توانید ساعات خوشی را با هم بگذرانید. با بازی، قهقهه های کودک شما در خانه می پیچد. این نکته طلایی را فراموش نکنید: هرچه نوزادتان بیشتر بخندد کمتر فرصت گریه کردن دارد.
بیشتر وقت نوزاد در این ۳ ماه اول به خواب می گذرد، در زمان بیداری هم با تکان دادن چشمهایش و نگاه های کنجکاوانه دنیای اطرافش را سیر می کند، مطمئنا بیشتر وقت شما هم به نشان دادن اشیا و وسایل و لوازم خانه و هر چیزی که اطرافتان قرار دارد، خواهد گذشت؛ از دسته کلیدها گرفته تا چهره عمو و عمه و خاله. بنابراین توضیح درباره این وسایل می تواند یک بازی جالب برای ذهن کنجکاو نوزادتان باشد. نوزادان کشف دنیای اطراف را دوست دارند پس از نشان دادن هر چیز بی خطر از آنها دریغ نکنید. آنها از نگاه کردن به آلبوم عکس های خانوادگی، کتاب های رنگی، صفحات مجله، قاشق و کفگیر و حتی قوطی های شامپو و نرم کننده هم لذت می برند، اشیا مختلف را به نوزادتان نشان دهید، با او حرف بزنید و نگاه های جستجوگرش را بی پاسخ نگذارید. با این کار هم بینایی و تمرکز او را تقویت کرده اید و هم حس شنوایی اش را. از سوی دیگر با صدای شما هم بیش از پیش مانوس شده. این حرف زدنها در رشد کلامی اش در ماه های آینده هم به او کمک خواهد کرد.
منبع: کودکان نابغه و باهوش، فاطمه تقدسی‌نیا، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396
