پاداش ها و تنبیه ها
داشتن نیات خوب، به تنهایی عزم و انگیزه کودکان تان را جهت ترک عادت ناخن جویدن حفظ نخواهد کرد. این فرایند ممکن است به خاطر عود کردن عادت، کاری طولانی و دلسرد کننده به نظر برسد. بنابراین زمانی که در ابتدا، برنامه ترک عادت را طرح می کنید، یک سیستم پاداشی و تنبیهی را پی ریزی نمایید و نوعی رقابت تفریحی به آن اضافه کنید. روی نموداری که پیش تر محرکها را جست وجو می کردید، نمودار پیشرفت را شروع کنید. به کودکان تان بگویید هرگاه در زمان مقرر آنان را در حال ناخن جویدن ببینید یک علامت ضربدر روی نمودار گذاشته و هر زمانی که آنان بتوانند پانزده دقیقه در برابر این عمل مقاومت کنند، یک ستاره یا یک صورتک خندان روی نمودار خواهید گذاشت. سپس همان طور که در فصل سوم توضیح داده شد، یک سیستم پاداشی پی ریزی کنید که به کودکان تان اجازه دهد تا با رفتاری مناسب برای دریافت پاداش تلاش کنند.اگر کودکان شما این عادت را بیشتر طی زمان مدرسه انجام میدهند، نیاز خواهید داشت تا تکنیک نمودار پیشرفت را تغییر دهید. شما میتوانید از تکنیک وارسی ناخن برای نظارت بر پیشرفت استفاده کنید. هر روز به مجرد این که کودکتان را بعد از مدرسه دیدید، ناخنهایش را وارسی کنید. با این عمل شما شرایط ناخن ها را ارزیابی می کنید. اگر ناخن ها دست نخورده و مرتب بودند، یک ستاره روی نمودار بگذارید، ولی اگر جویده شده به نظر رسیدند، یک ضربدر روی نمودار بگذارید. بسته به توافق اولیه شما و کودکتان، ستاره ها ممکن است به معنی یک پاداش فوری باشند یا ممکن است برای یک جایزه مخصوص در انتهای هفته جمع‌آوری شوند.
جریمه ناخن جویدن هم باید بر اساس توافق کودکتان هنگام پی ریزی برنامه ترک عادت تعیین شود. شما نباید کودکان تان را با کارهایی نظیر سرزنش کردن یا تنبیه های بدنی مجبور به ترک عادت کنید، ولی می توانید به طور مؤثر از تنبیه هایی استفاده کنید که مورد توافق کودک است. نظر کودکان تان را درباره این که چه تنبیهی را باید برای ناخن جویدن طی زمان تعیین شده در نظر گرفت، جویا شوید. اگر آنان در این باره نظری ندارند یا نظر نامناسبی را ارائه میدهند، شما می توانید پیشنهاد کنید که کودکتان پنج دقیقه بایستد یا زمان تماشای تلویزیون را کاهش دهید یا یک کار سخت مانند جارو کردن کف آشپزخانه به او پیشنهاد کنید. همچنین می توانید طرح یک تنبیه دراز مدت را، در زمانی که مجموع علامت های ضربدر نمودار پیشرفت به ده رسید، پی ریزی کنید. منظور از علامت ضربدر ممکن است تمیز کردن کمد، مرتب کردن محوطه بازی یا شستن ظرف ها باشد. تنبیه هر چه که باشد، مطمئن شوید که کودکان تان از قبل در مورد آن با شما توافق داشته باشند. به این ترتیب تنبیه به خاطر اعمال خود آنان صورت می گیرد، نه به خواست شما.
اگر کودکانتان لجبازی کردند، می توانید تنبیه های قوی تری اعمال کنید. درمان به وسیله یک کش لاستیکی، روشی است که در آن کودکان تان باید یک کش لاستیکی به پهنای نیم سانتی متر، روی مچهایشان ببندند؛ وقتی متوجه شدند دارند ناخنهایشان را می جوند، باید کش را ده تا پانزده سانتی متر به طرف بالا بکشند و ول کنند، به طوری که به شدت با مچ برخورد کند. این کار ممکن است در ابتدا شبیه به یک بازی مسخره به نظر آید، ولی به محض این که بچه ها یک بار آن را امتحان کنند، در خواهند یافت که این روش می تواند همانند یک یادآورنده قوی عمل کند. کش لاستیکی که به مچ بسته می شود، به عنوان یک یادآورنده به کودکان کمک میکند تا عادت شان را کنترل کنند و همچنین درد ناشی از ضربه کش لاستیکی برخی از کودکان را وامی دارد تا تعداد دفعات این عادت را کاهش دهند.
تنبیه دیگری که ممکن است منجر به ترک عادت شود، انجام یک واکنش ناخوشایند است. شما می توانید از هر داروخانه ای یک مایع تلخ را خریداری و نوک انگشتهای کودکتان را آغشته کنید. زمانی که آنان به طور ناخود آگاه شروع به جویدن ناخن میکنند، طعم تلخ مایع، آنان را از انجام این عمل آگاه می سازد و منجر به قطع آن عادت میشود.
درمان با کش لاستیکی و استفاده از مایعات تلخ ممکن است روشهای افراطی به نظر آیند، ولی اگر کودکان تان به واسطه شکست های مکرر در برنامه ترک عادت سرخورده و مأیوس شده اند، ممکن است تمایل خود را در امتحان کردن این تنبیه های نسبتا سخت ولی اکثر موفق نشان دهند.
از هر نوع پاداش و تنبیهی در برنامه ترک عادت استفاده کنید، از قدرت تمجید غافل نشوید. سعی کنید کودکان تان را هر لحظه ای از روز که مشغول ناخن جویدن نیستند، تمجید و ستایش کنید.
ترک ناخن جویدن سخت است، ولی ترک این عادت در زمان کودکی بهتر است؛ زیرا در آینده این عمل به طور قطعی در ذهن جای می گیرد و همواره باعث خجالت و سرافکندگی شخصی، شغلی و اجتماعی او می شود. بنابراین اگر کودکان شما مصمم به انجام این کار هستند، برنامه ای بر اساس کلیه روشهای ترک عادت که در این فصل شرح داده شد، پی ریزی و با جدیت آن را دنبال کنید. بعد از حدود شش تا هشت هفته احتمالا این عادت فراموش خواهد شد.
منبع: بچه‌های خوب، عادت‌های بد، دکتر چارلز شافر، ترزافوی دیگرونیمو، مترجم: میر محی‌الدین گلبار، صص 60-58، انتشارات همشهری، چاپ چهارم، 1391.
