یک فصل دایناسوری از زمین

کره زمین بیش از میلیاردها داستان زندگی موجودات مختلف با فصل‌هایی از دوره‌های زندگی آن ها را در خود جای داده است. در ادامه این مطلب با سیده فاطمه ارزه‌گر همراه شوید تا شما را با تعدای از این موجودات و دوره های زندگی آن ها آشنا کند.
پنجشنبه، 5 دی 1398
تخمین زمان مطالعه:
تصویر گر : محمدصادق کرایی
موارد بیشتر برای شما
یک فصل دایناسوری از زمین
کره‌ی زمین کتاب گسترده و بزرگی از هزاران که نه، میلیاردها و حتی بیش تر از این حرف‌ها، داستان زندگی موجودات مختلف با فصل‌هایی از دوره‌های زندگی آن‌هاست. همه‌ی داستان برمی‌گردد به ۴۶۰۰ میلیون سال پیش. شما را نمی دانم؛ ولی حتی تصور کردن چنین زمانی برای من سخت است.

داستان ما از جایی شروع شد که برخوردهای ابری صفحه‌ای شکل از موادی که منشأ خورشید هم بوده اند، باعث متولد شدن زمین شدند و این تنها مقدمه‌ای برای کتاب بزرگ ما بود.

حدود ۱۱۰۰ میلیون سال بعد از تولد زمین، آغاز ظهور حیات در کره‌ی زمین است. اولین نشانه‌ها از این ظهور در دل صخره‌هایی است که برمی‌گردند به ۳۵۰۰ میلیون سال پیش که در استرالیا کشف شد. آن‌ها بازمانده‌های فسیل شده‌ی «استروماتولیت‌ها» بودند. پس اولین داستان کتاب کره‌ی زمین، متعلق به این موجودات است که از تجمع نوعی باکتری تک سلولی ساخته شده بودند.

بعد از باکتری‌ها، که اولین هنرنمایی زمین برای نشان دادن وجود حیات در آن بودند، نوبت می‌رسد به چندسلولی‌هایی پیچیده که درون اقیانوس‌ها تکامل پیدا کردند و بی‌مهرگانی مثل آب دزدک باعث پیدایش ماهی‌‌های اولیه شدند؛ یعنی جده جده جده جده...ماهی‌های امروزی.

دوره‌ی «دوونیان پسین»، یکی از فصل‌های خیلی کهن کتاب زمین است؛ یعنی تقریبا ۳۷۰سال پیش، در این دوره بعضی از ماهی‌ها صاحب شش و باله‌هایی شبیه به دست شدن که کمک‌شان می کرد سر از آب دربیاورند و قدم به خشکی بگذارند و این طور شد که کم کم دوزیستان به وجود آمدند. می‌توان از بین آن همه دوزیست «آکان توستگا» را مثال زد. دوزیستی به طول ۶۰سانتی متر که از ماهی تغذیه می‌کرد و گفته شده مثل کروکودیل‌های امروزی زندگی می‌کرده؛ با این فرق که بین هیکل‌های این دو جانور، زمین تا آسمان فرق است!

از آن دوران که بگذریم و نگاهی به دوره «پالیوزوییک» بیندازیم، می بینیم انقراض زیادی دست وپاگیر زمین شده بوده. هرچند این فصل با ۷۰ درصد از نابود شدن حیات در کره‌ی زمین همراه بود، بعد از آن در عصر تریاسه، بالاخره بعد از ده میلیون سال خزندگان به جامانده تکامل پیدا کردند و به جانداران دیگری تبدیل شدند که می شود «تراپسایدها» که در اواخر دوران تریاسه جزو پستان‌داران شدند یا اولین «پتروسار»های پرنده و دایناسورهای اولیه را مثال زد. به نظرم ده میلیون سال تنهایی حتماً باید برای آن خزندگان به جامونده خیلی سخت بوده باشه!

بعد از اون همه‌ اتفاق و تکامل رسیدیم به عصر ژوراسیک. عصر ژوراسیک به دلیل نبودن پوشش یخی توی قطب، نسبت به دوره‌های قبل گرم‌تر بود و بارش بارانی بیش تری داشت. این آب و هوا حسابی به دایناسورها ساخت! طوری که تنوع گونه‌های آن‌ها بیش تر شد؛ ولی برعکس نسل دایناسورها، خزندگان شبیه به پستان‌دار، به کلی منقرض شده، دار فانی را وداع گفتند؛ ولی پستاندارانی که از آن‌ها به وجود آمده بودند، خوش شانس‌تر بودند و تا ۱۴۰ میلیون سال بعد، به صورت کم شمار و اندک این جا و آن جا به چشم می‌خوردند.

وقتی فصل‌های بعدی را ورق بزنیم، به عصر «کرتاسه» می‌رسیم که آب و هوایی مثل ژوراسیک داشت؛ ولی در گیاهان تغییرات زیادی به وجود آمد. از نمونه جانوران آن دوران «کوئتزال کواتلوس» است. کوئتزال کواتلوس بال‌‌هایی داشت که به چهارده متر می رسید؛ اما برعکس بال‌های بزرگش، دم کوچکی داشت. با وجود این بال‌های چهارده متری عجیب نیست اگر بگویم بزرگ‌ترین پرنده در کره‌ی زمین شناخته شد.

همه‌ی این‌‌ها گذشت و همه‌‌‌ی دایناسورها رفتنی شدند. دایناسور‌‌ها بعد از ۱۶۵ میلیون سال عمر با عزت روی کره‌ی زمین با برخورد شهاب سنگی با سطح زمین به رحمت خدا رفتند و همانا که بازگشت همه به سوی اوست! این اتفاق ۶۵ میلیون سال پیش رخ داد. گفته شده همه‌ی آن‌ها یک شبه مرده‌اند؛ ولی درواقع این انقراض احتمالاً چندهزار سال طول کشیده که اگر آن را در مقایسه با تاریخ زمین شناسی بگذاریم یک لحظه به حساب می‌آید.

منبع: مجله باران


مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.