تب اسکارلت یا مخملک چیست؟
تب اسکارلت (مخملک) نوعی عفونت است که توسط باکتری استرپتوکوک گروهA ایجاد میشود. اگر فرزندتان به مخملک مبتلا شده، باید التهاب گلو، گلودرد و تب داشته باشد. مخملک یک بیماری نادر است، اما شیوع آن رو به افزایش است.در سال2014 بیش از 14هزار کودک در انگلستان به این بیماری مبتلا شدند. تعداد موارد ابتلا به این بیماری در سال2015 دوبرابر بیش از موارد مشابه در سال2014 بوده است.
احتمال ابتلا به مخملک در سنین 2 تا 8سالگی بیشتر است. از آنجا که این بیماری بیشتر بر کودکان اثر می‌گذارد، آشنایی با علائم مربوطه اهمیت بیشتری یافته است.1
چه عواملی باعث بروز تب اسکارلت در نوزادان و کودکان میشود؟
لازم است بدانید که تب اسکارلت یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است. باکتری موسوم به استرپتوکوک گروه A یا باکتری Streptococcus pyogenes باعث ایجاد این بیماری در بدن نوزادان میشود. در واقع، باکتری‌های استرپتوکوکی سمومی را آزاد می‌کنند که از طریق گلوی آلوده وارد جریان خون کودک می‌شوند؛ در نتیجه، این روند باعث ایجاد بثورات قرمز در بدن بیمار خواهد شد.هنگام لمس بثورات ناشی از تب اسکارلت در بدن فرزند خود، احساسی مانند لمس کاغذ سنباده را خواهید داشت. با این حال، برخی از نوزادان ممکن است با دریافت عفونت‌های استرپتوکوکی هم دچار بثورات پوستی نشوند، زیرا بدن برخی از کودکان به سم این نوع باکتری‌ها حساس نیست.
همچنین، در برخی موارد نادر، ممکن است فرزند شما دچار یک نوع عفونت پوستی مانند تب برفکی شود؛ اما در چنین حالتی، کودک نوپا گلودردی را تجربه نخواهد کرد.2
تب اسکارلت چگونه انتقال می شود ؟
تب اسکارلت از طریق مایعhj دهان و بینی منتقل می شود. هنگامی که شخص مبتلا سرفه یا عطسه می کند، باکتری ها در قطرات آب وارد هوا می شوند. شخص دیگری می تواند با استنشاق این قطرات یا با لمس کردن چیزی که قطرات روی آن قرار دارند مانند دستگیره درب و سپس لمس کردن بینی و دهان، مبتلا شود.لمس پوست فرد مبتلا به عفونت پوستی استرپتوکوکی نیز می تواند عفونت را گسترش دهد. استفاده مشترک از حوله، لباس یا ملافه تخت خواب با فرد آلوده این خطر را افزایش می دهد.
فرد مبتلا به تب اسکارلت که تحت درمان قرار نمی گیرد ممکن است برای چندین هفته حتی بعد از اینکه علائم از بین رفته باشند بتواند عامل انتقال این بیماری باشد.
برخی از افراد نسبت به سم واکنش نشان نمی دهند. آنها می توانند بدون نشان دادن علائم، حامل عفونت باشند. فقط در افرادی که به سم واکنش نشان می دهند علائم ایجاد می شود. این مسئله باعث می شود که فرد منتقل کننده مشخص نباشد.
به ندرت، عفونت از طریق لمس یا مصرف غذای آلوده به ویژه شیر ممکن است انتقال یابد.
این باکتری ها می توانند به راحتی در تماس با افراد نزدیک، به عنوان مثال در مدرسه و خانه یا محل کار، گسترش یابند.4
علائم و نشانه‌های مخملک چیست؟
گلودرد، سردرد، تب، خستگی شدید، تهوع و استفراغ از‌جمله علائمی هستند که اگر در فرزندتان مشاهده کردید باید نسبت به ابتلا به مخملک هوشیار باشید. جوش‌های قرمز‌رنگ ناشی از مخملک معمولا پس از 12 تا 48ساعت پس از ابتلا به این عفونت بروز پیدا می‌کنند.جوش‌ها به‌طور معمول روی سینه و شکم ظاهر شده و به‌تدریج در سایر نقاط بدن گسترش می‌یابند. بعید است که جوش‌ها روی صورت ظاهر شوند، اما ممکن است گونه‌های کودک کمی برافروخته شوند، در‌حالی که پوست اطراف دهان بی‌رنگ میشود.برای اطمینان از اینکه لکه‌های سرخ‌رنگ نوظهور همان جوش‌های مخملک هستند، تست لیوان را انجام دهید.
برای این کار، یک لیوان شفاف را روی پوست کودک فشار دهید. بثورات مخملک تحت‌فشار به رنگ سفید درآمده و محو می‌شوند. اگر چنین نشد، سریعا به یک متخصص مراجعه کنید؛ زیرا احتمال ابتلا به مننژیت وجود دارد.
سایر علائم مخملک که ممکن است در کودکان توسعه یابد، عبارتند از: تورم غدد لنفاوی در گردن، از دست دادن اشتها، شکم‌درد، سفید شدن لایه بیرونی و پوسته‌پوسته شدن زبان که در‌نهایت باعث تورم و قرمز شدن سطح زبان می‌شوند (عارضه زبان توت‌فرنگی).1
عوامل خطر برای مخملک (تب اسکارلت)
تب اسکارلت به طور عمده کودکان ۵ تا ۱۵ ساله را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین می توانید از تماس با افراد آلوده به این بیماری مبتلا شوید.در بیشتر موارد، بثورات و سایر علائم تب اسکارلت در عرض دو هفته از بین می روند. با این وجود، در صورت عدم درمان این بیماری، تب اسکارلت می تواند عوارض جدی در پی داشته باشد. این عوارض می توانند شامل موارد زیر باشند:
تب روماتیسمی
بیماری کلیوی
عفونت گوش
عفونت های پوستی
آبسه های گلو
ذات الریه
آرتروز
معمولا اگر از داروهای مناسب برای درمان تب اسکارلت استفاده کنید، معمولا از این عوارض جلوگیری می شود.3
چگونه میتوان تب اسکارلت را در نوزادان و کودکان تشخیص داد؟
بروز تب، بثورات پوستی و گلودرد در بدن هر نوزادی حاکی از این است که او دچار یک بیماری شده است؛ بنابراین، با مشاهده این علائم در بدن فرزند خود، بلافاصله او را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید تا بثورات پوستی و گلوی او را بررسی کند.آزمایش سریع استرپ یا آزمایش خون نیز برای تشخیص تب اسکارلت در بدن نوزادان انجام میشود. اگر این آزمایش‌ها وجود تب اسکارلت را در بدن فرزند شما تأیید کند، روند درمان شروع میشود.2
درمان مخملک
معمولا تب اسکارلت با آنتی بیوتیک ها درمان می شود. آنتی بیوتیک ها باکتری ها را می کشند و به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا با باکتری هایی که باعث عفونت می شوند، مبارزه کند.باید اطمینان حاصل کنید که کودک شما کل دوره تعیین شده برای مصرف دارو را کامل میکند. مصرف کل داروها، از بازگشت عفونت جلوگیری خواهد کرد. همچنین می توانید از داروهای بدون نسخه (OTC) مانند آسپرین (Bayer) یا ایبوپروفن (ادویل، موترین) برای کنترل تب استفاده کنید.
پزشک کودک شما ممکن است دارویی برای کمک به کاهش درد گلو نیز تجویز کند. سایر درمان ها شامل خوردن تکه های یخ، بستنی یا سوپ گرم است.
غر غره کردن با آب نمک و استفاده از دستگاه رطوبت ساز نیز می توانند شدت و درد گلو را کاهش دهند. همچنین مهم است که کودک شما مقدار زیادی آب بنوشد تا از کم آبی بدن جلوگیری شود.
کودک شما می تواند پس از آن که آنتی بیوتیک ها را حداقل ۲۴ ساعت مصرف کرد و دیگر تبی نداشت، به مدرسه برود.
در حال حاضر هیچ واکسنی برای تب اسکارلت وجود ندارد، اگرچه بسیاری از واکسن های بالقوه در حال بررسی بالینی هستند.3
چگونه میتوان از انتشار تب اسکارلت پیشگیری کرد؟
از آنجایی که تب اسکارلت یک عفونت مسری است، سرپرست کودک باید برای جلوگیری از شیوع این بیماری در بین اعضای خانواده و دوستان دستورالعمل‌هایی را دنبال کند که مهم‌ترین این موارد به شرح زیر می‌باشند:لباس، اجسام، کارد و چنگال کودک را به طور جداگانه نگه دارید. همچنین، این وسایل را قبل و بعد از استفاده فرزند خود کاملاً بشویید.
اگر فرزند شما به تب اسکارلت مبتلا شده است، او را به مهد کودک یا مدرسه نفرستید.
بینی و دهان فرزندتان را در هنگام عطسه کردن با یک دستمال یا پارچه بپوشانید تا از شیوع عفونت تب اسکارلت جلوگیری شود. شستشوی مکرر دست‌های نوزاد بیمار با صابون نیز توصیه میشود.
ناخن‌های خود را کوتاه کنید تا از خراشیدن بثورات پوستی نوزاد جلوگیری شود.
برای جلوگیری از شیوع عفونت، به اندازه کافی مراقب باشید! زیرا هیچ واکسنی برای جلوگیری از بروز تب اسکارلت در دسترس نیست. خبر خوب این است که مبتلا شدن نوزادان به تب اسکارلت بیش از یک بار، متداول نیست؛ حتی اگر کودک شما چندین بار گلودرد را تجربه کند.
همچنین، روند درمان تب اسکارلت مانند گذشته نیست؛ تجویز آنتی‌بیوتیک در فروکش کردن عفونت ناشی از این بیماری کمک شایانی میکند؛ بنابراین، اگر به خفیف بودن تب فرزند خود شک دارید، برای مشاوره فوری در مورد وضعیت سلامت او به مطب پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.2
عوارض جانبی بروز تب اسکارلت در بدن نوزادان کدام‌ها هستند؟
به یاد داشته باشید که در موارد نادر، تب اسکارلت در نوزادان با عوارض جانبی مانند عفونت سینوسی، بیماری‌های گوش و گلو، ذات‌الریه، آبسه مغزی و مننژیت همراه است.سایر عوارض جدی اما نادر که ممکن است چند هفته بعد از اتمام علائم تب اسکارلت در بدن کودک رخ دهد، نیز شامل بیماری کلیه، آبله مرغان و تب روماتیسمی است.2
پینوشتها
1.www.beytoote.com
2.www.mamanam.com
3.www.bartarinha.ir
4.www.cafepezeshki.ir
