اختلال اسکیزوافکتیو چیست؟
در اختلال اسکیزوافکتیو فرد در کنار علائم اختلال اسکیزوفرنی علائمی از اختلالات خلقی مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی را تجربه خواهد کرد. این اختلال اساساً جزء اختلالات سایکوتیک یا روان پریشی است. در واقع بنیاد اصلی آن را علائم روان پریشی نظیر هذیان و توهم تشکیل می‌دهند. با توجه به اینکه فرد در کنار علائم روان پریشی چه اختلال خلقی را تجربه می‌کند؛ اسکیزوافکتیو به دو طبقه تقسیم می‌شود.نوع اول نوع بایپولار یا دوقطبی است که در این حالت فرد در کنار علائم اسکیزوفرنیا دوره‌هایی از افسردگی و مانیا را تجربه خواهد کرد. نوع دوم افسردگی می‌باشد که در این حالت در کنار علائم اسکیزوفرنی فرد تنها دوره‌هایی از افسردگی را تجربه می‌کند و دوره‌های مانیا یا همان خلق بالا در او دیده نمی‌شود.1
انواع اختلال اسکیزوفراکتیو
به طور کلی دو نوع اصلی برای اختلال اسکیزوفراکتیو وجود دارد که هرکدام از این دو نوع شامل عوارض و نشانه های مخصوص خود می باشند. این دو نوع شامل موارد زیر می باشد:اختلال دو قطبی
این نوع اختلال گاهی شامل افسردگی عمده، و گاها شامل بخش هایی از اختلال شیدایی یا مانیا می باشد.افسردگی
این بخش از بیماری اسکیزوفراکتیو تنها شامل بخش هایی از اختلال افسردگی عمده می باشد.2علائم اسکیزوافکتیو (عاطفه گسیختگی)
علائم اختلال اسکیزوافکتیو ممکن است در افراد مختلف، متفاوت باشد. افراد مبتلا به این بیماری علائم روانی مانند توهم یا هذیان و نیز علائم اختلال خُلقی، نوع اختلال دوقطبی مثل شیدایی افسردگی و گاهی نوع افسردگی را تجربه می‌کنند. دوره اختلال اسکیزوافکتیو معمولاً به این شکل است که در یک دوره علائم شدید بروز می‌کند و پس از آن دوره بهبودی با علائمی که شدت کمتری دارند ظاهر می‌شود. علائم و نشانه‌های اختلال اسکیزوافکتیو بستگی به نوع اختلال دوقطبی یا نوع افسردگی دارد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:هذیان: داشتن باورهای ثابت و غلط، علی‌رغم شواهدی که برخلاف آن وجود دارند.
توهم: مانند شنیدن صدا و یا دیدن چیزهایی که وجود ندارد.
علائم افسردگی، مانند احساس پوچی، غم یا بی‌ارزش بودن.
دوره‌های حالت افزایش ناگهانی انرژی با بروز رفتارهایی که با شخصیت بیمار منافات دارند.
اختلال در ایجاد ارتباط، مثلاً بیمار فقط به بخشی از سؤالات از پاسخ می‌دهد یا پاسخ او ارتباطی به سؤال ندارد.
اختلال عملکرد کاری، علمی و اجتماعی
مشکل در مدیریت مراقبت شخصی، ازجمله پاکیزگی و ظاهر فیزیکی
اگر فرد بیمار نمی‌تواند کارهای مربوط به تغذیه، لباس یا خانه را انجام دهد، ممکن است نیاز باشد که فرد توسط متخصص سلامت روان ارزیابی شود.3
علل ابتلا به اختلال اسکیزوافکتیو
ابتلا به اختلال اسکیزوافکتیو دلیل مشخص و واحدی ندارد. در واقع قرار گرفتن ترکیبی از عوامل مختلف در کنار هم می‌توانند به بروز اسکیزوافکتیو بیانجامند. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین عواملی که در این زمینه وجود دارند اشاره کرده‌ایم.عوامل ژنتیکی
اختلال اسکیزوافکتیو در خانواده‌ها جریان دارد. البته این مسئله به این معنا نیست که اگر این بیماری در یکی از اعضای خانواده شما وجود داشته باشد حتماً شما نیز به آن مبتلا می‌شوید. بلکه به این معناست که در این شرایط احتمال ابتلا نسبت به دیگران بیشتر است.ساختار و شیمی مغز
عملکرد و ساختار مغز در مبتلایان به اختلال اسکیزوافکتیو نسبت به سایر افراد متفاوت است. با این حال هنوز اطلاعات کاملاً دقیق در این باره در دست نیست و پژوهشگران از طریق اسکن مغزی همچنان در حال تحقیق هستند.مواجهه با استرس
رویدادهای استرس‌زا نظیر مرگ یکی از اعضای خانواده، طلاق، از دست دادن شغل و ... در کنار سایر عوامل ذکر شده نظیر آسیب پذیری ژنتیکی می‌تواند عامل محرکی برای شروع اختلال اسکیزوافکتیو باشد.مصرف مواد
مصرف مواد روانگردان نظیر ال اس دی می‌تواند تأثیرات بسیار مخربی روی ذهن افراد داشته باشد و به مرور زمان آن‌ها را به سمت اختلالات روان پریشی هدایت کند.1تشخیص
تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو شامل ابتلا به سایر اختلالات روانی است که نشانه‌هایش به علت مصرف مواد، دارو یا بیماری نیست. تعیین تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو ممکن است شامل موارد زیر باشد:معاینه بدنی
این معاینه برای رد کردن احتمال ابتلا به بیماری‌های دیگری است که می‌تواند علائم و نشانه‌های مشابه با اسکیزوافکتیو داشته باشد.آزمایش‌ها و غربالگری
این مورد احتمالاً شامل تست‌هایی است که بیماری‌ها با علائم مشابه را رد می‌کند و به تشخیص مصرف الکل و مواد مخدر کمک می‌کند. پزشک همچنین ممکن است بررسی‌های عکس‌برداری مانند ام آر آی یا سی تی را تجویز کند.ارزیابی وضعیت روحی
پزشک یا متخصص روانشناس وضعیت روحی را با مشاهده ظاهر و رفتار و بررسی افکار، احساسات، توهمات، مصرف مواد و احتمال خودکشی بیمار بررسی می‌کند. این ارزیابی همچنین شامل صحبت در مورد سابقه خانوادگی و شخصی است.معیارهای تشخیصی برای اختلال اسکیزوافکتیو
پزشک یا متخصص می‌تواند از معیارهای تشخیصی و آماری روان‌شناختی اختلالات ذهنی استفاده کند.3چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
اگر شخصی که می شناسید ممکن است علائم بیماری اختلال اسکیزوافکتیو را داشته باشد، در مورد نگرانی های خود با آن شخص صحبت کنید. اگرچه شما نمی توانید کسی را وادار کنید که به دنبال کمک باشد، اما می توانید به فرد بیمار امید دهید و از او پشتیبانی کنید تا تمایل پیدا کند که به نزد پزشک و روانشناس برود.اگر فرد بیمار نمی تواند غذا، لباس یا پناهگاه خود را تأمین کند هر چه سریع تر برای ارزیابی به متخصص بهداشت و روان شناس مراجعه کنید و به دنبال یک سرپناه و مراقبت مناسب برای او باشید.2
درمان اختلال اسکیزوافکتیو
افراد مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو معمولاً به ترکیبی از داروها، روان‌درمانی و آموزش مهارت‌های زندگی بهترین جواب را می‌دهند. درمان به نوع و شدت علائم و اینکه آیا اختلال از نوع افسردگی یا دوقطبی است یا خیر بستگی دارد. در بعضی موارد ممکن است بیمار در بیمارستان بستری شود. درمان طولانی‌مدت می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.
داروها
به‌طورکلی، پزشکان داروهایی را برای اختلال اسکیزوافکتیو تجویز می‌کنند تا علائم روان‌پریشی را کاهش دهند، حالت روحی را تثبیت و افسردگی را درمان می‌کنند. این داروها عبارت‌اند از:داروهای ضد روان‌پریشی
تنها داروی تائید شده مخصوصاً برای درمان اختلال اسکیزوافکتیو، داروهای پالیپریدون است که ضدویروسی است. بااین‌حال، پزشکان ممکن است سایر داروهای ضدویروسی را تجویز کنند تا به درمان نشانه‌های روان‌پریشی مانند توهم و هذیان کمک کنند.داروهای تثبیت‌کننده خلق‌وخو
هنگامی‌که اختلال اسکیزوآفکتیو از نوع دوقطبی است، تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو می‌توانند به کاهش سطح شیدایی و افسردگی کمک کنند.داروهای ضدافسردگی
هنگامی‌که افسردگی اختلال خلقی است، داروهای ضدافسردگی می‌تواند به درمان احساس غم و اندوه، ناامیدی یا بی‌خوابی و تمرکز کمک کند.روان‌درمانی
علاوه بر دارو، روان‌درمانی نیز می‌تواند کمک کند. روان‌درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:درمان فردی
روان‌درمانی به نرمال کردن الگوهای فکری و کاهش علائم کمک کند. ایجاد رابطه بر پایه اعتماد با افراد مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو به آن‌ها کمک می‌کند تا شرایط خود را بهتر درک کنند و یاد بگیرند که چگونه علائم را کنترل کنند. جلسات مؤثر بر برنامه‌های زندگی، مشکلات و روابط تمرکز می‌کنند.خانواده‌درمانی یا گروه‌درمانی
درمان افراد مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو زمانی مؤثرتر است که بیماران قادر به صحبت در مورد مشکلات زندگی خود با دیگران باشند. نشست‌های گروهی حمایتی نیز می‌تواند به کاهش انزوای اجتماعی کمک کند و در طول دوره‌های روان‌درمانی پیشرفت بیمار را بررسی کند.آموزش مهارت‌های زندگی
یادگیری مهارت‌های اجتماعی و حرفه‌ای می‌تواند به کاهش انزوا و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.آموزش مهارت‌های اجتماعی
این آموزش بر بهبود ارتباطات و تعاملات اجتماعی و بهبود توانایی شرکت در فعالیت‌های روزانه تمرکز دارد. مهارت‌ها و رفتارهای جدید خاصی را برای موقعیت‌هایی مانند خانه یا محل کار می‌توانند تمرین کنند.توان‌بخشی حرفه‌ای و حمایت از اشتغال
این آموزش به افراد مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو برای آمادگی، پیدا کردن و حفظ شغل کمک می‌کند.بستری شدن
در طول دوره بحران یا زمان تشدید علائم، ممکن است بستری شدن برای اطمینان از ایمنی، تغذیه مناسب، خواب کافی، مراقبت‌های اولیه و پاکیزگی ضروری باشد.درمان الکتروکانوالسیو
برای بزرگسالان مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو که به روان‌درمانی یا داروها پاسخ نمی‌دهند، ممکن است درمان الکتروکانوالسیو استفاده شود.3پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.armitacilinic.com
3.www.iranschizophrenia.ir
.jpg "پیوند خوشنویسان با نام مبارک امیرالمومنین علی(ع)")
