آكنه؛ شناخت و شيوه هاي درمان (1)

آكنه چيست؟

آكنه يك نوع ضايعه التهابي پوست ميباشد شـيـوع ايـن بــيماري تا چه حد است: آكنه %90 جـوانـان 24-12 سال را گريبانگير خود ميكند. اما افـراد40-10 سـال را نـيـز مـمـكن اسـت شــامل گردد.
آكـنـه چـه تـاثـيـراتـي مـمـكن است بر روحيه فرد مـبـتـــلا بگذارد؟ افراد مبتلا به آكنه معمولا داراي خصوصيات زير ميباشند:
1- اعتماد بنفس پايين.
2- احساس عدم امنيت.
3- رفتارهاي خشونت آميز.
4- احساس شرمساري.
5- بسيار زود رنج.
6- مضطرب.
پيش از آنكه علل پيدايش آكنه را متذكر شويم نگاهي مي اندازيم به عواملي كه در ايجاد آكنه نقش ندارند:
1- رژيم غذايي : ثابت گرديده كه مصرف شكلات، چيپس، شكر، پيتزا، سيب زميني سرخ كرده؛ غذاهاي چرب و يا سرخ كرده و شيريني تاثيري بروي آكنه ندارند.
2- وراثت : به استثناي آكنه هاي بسيار شديد وراثت نقشي در ايجاد آكنه ندارد.
3- پوست چرب : تنها داشتن پوست چرب نميتواند ايجاد آكنه كند.

آكنه چگونه ايجاد ميگردد؟

پوست طبيعي داراي منافذ ريزي مي بـاشـد كه مـنـافذ ريشه مو-غده چربي و يا فوليكول ناميده ميـگـردد. ايـنها همان منافذي ميباشند كه موهااز آنـها خـارج ميـگردند. در انتهاي اين منافذ غددچـربـي قـرار دارنـد كـه بـا تـرشـح مـواد روغني وچرب ( SEBUM ) موجب نرم شدن، لطيف گشتن و مـرطوب شدن پوست شما ميگردند. سلولهاي سـطـحي پـوسـت نيز همانطور كه ميدانيد بطور مرتب درحال ريزش وجايگزيني توسط سلولهاي جـديـد مـيـباشند. در روي پوست انسان باكتري بي هوازي و بي خطري بنام PROPIONIBACTERUM ACNES بـطــور طــبيعي زنـدگي مـيكــند. حال ببينيم چگونه شرايط فوق از حالت طبيعي خارج گشته و آكنه ايجاد مي گردد. در ايجاد آكنه 3 عامل سلولهاي مرده پوست ، غدد چربي و باكتريهاي سطح پوست نقش كليدي خواهند داشت:
1- افزايش ترشح غدد چربي :
در دوران بلوغ ترشح هورمون تستوسترون ( TESTOSTRONE ) يا همان هورمون مردانه افزايش مي يابد. تستوسترون هم در بدن مردان و هم در بدن زنان موجود ميباشد اما ميزان آن در بدن مردان 4 برابر زنان ميباشد. هنگامي كه ترشح تستوسترون افزايش مي يابد، تستوسترون توسط پوست بهدي هيدروتستوسترون مبدل گشته و سبب تحريك غدد چربي ميگردند. بنابراين حجم و ميزان ترشح غدد چربي افزايش مي يابد.
2- عدم ريزش طبيعي سلولهاي مرده سطح پوست :
برخي اوقات ريزش سلولهاي مرده پوست از حال طبيعي خارج ميگردد. ريزش نامناسب سبب ميگردد كه سلولهاي مرده پوست به يكديگر چسبيده و بروي هم انباشته گردند.
3- افزايش سرعت تكثير سلولهاي پوست :
برخي اوقات سرعت تكثير سلولهاي پوست از حالت طبيعي خارج گشته و با سرعت بيشتري تكثير مي يابند (5 برابر حالت طبيعي). همين امر سبب ميگردد تا سلولهاي پوستي بموقع ريزش نيابند.
4- هنگامي كه سلولهاي مرده پوست بموقع نميريزند و يا سرعت تكثيرشان افزايش مي يابد، سبب انسداد روزنه هاي فوليكول ميگردند. بنابراين ترشحات مترشحه از غدد چربي نميتوانند مانند قبل بسهولت از كانال فوليكول جريان يافته و به سطح پوست بريزند. از طرفي هنگامي كه ترشحات غدد چربي از ميزان طبيعي خود افزايش مي يابد دو عامل فوق دست بدست هم داده و سبب احتباس و تجمع مواد چرب ( SEBUM ) در پشت محل انسداد ميگردند. تجمع ترشحات چربي به همراه سلولهاي مرده پوست به زير روزنه هاي مسدود يك محيط ايده آل براي رشد و تكثير باكتريهاي بي هوازي پوست فراهم مي آورند. بنابراين جوش هاي موسوم به آكنه تجمع باكتريها، سلولهاي مرده پوست و چربي ميباشند. هرگاه محتويات جمع شده در اين كانالهاي مسدود به داخل پوست اطراف نفوذ كند يك واكنش التهابي روي ميدهد. تجزيه سبوم به اسيدهاي چرب و ترشح آنزيم توسط باكتريها نيز مسبب التهاب ميباشند. التهاب جوشها به علت هجوم گلبولهاي سفيد به سمت جوشها ميباشد كه براي از ميان بردن عامل متجاوز و از ميان بردن آنها صورت مي پذيرد.

نكته:

همانطور كه هورمون تستوسترون ايجاد آكنه ميكند، استروژن يا همان هورمون زنانه در خشك كردن و كاهش ترشحات غدد چربي موثر بوده و ميتواند سبب درمان آكنه گردد.

در كدام نواحي بدن بيشتر آكنه ديده ميگردد؟

هر كجا كه مو وجود داشته باشد جوش هم ممكن است ايجاد گردد. اما در برخي نواحي بدن كه غدد چربي تراكم بيشتري داشته و ميزان ترشح چربي بيشتر ميباشد آكنه نيز بيشتر مشاهده ميگردد اين نواحي شامل: صورت، قفسه سينه، پشت، شانه ها و بخش فوقاني بازوها ميباشند.
نكته: يكي ديگر از عواملي كه ميتواند در ايجاد آكنه موثر باشد خود مو ميباشد. موهاي ضخيم و بزرگ مجراي عبور چربي را باز نگاه ميدارند اما موهاي ريز و ضعيف فاقد چنين خاصيتي ميباشند.
منبع: www.khanevadeyema.com