کرفس گیاهی تُرد است که به‌علت کالری پایینش بسیار معروف است. اما علاوه‌بر اینکه یک ماده‌‌ی غذایی رژیمی است، مزایای بسیار دیگری نیز دارد. کرفس حاوی فیتونوترینت‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید است و میان‌وعده‌ای راحت برای وقت‌هایی است که عجله دارید. همچنین کرفس گیاهی است که می‌توان آن را به انواع غذاهای پخته، سرخ‌شده و سالادها اضافه کرد. در مطالب زیر شما را با خواص کرفس آشنا می‌کنیم. پس از خواندن موارد زیر، به احتمال زیاد آن را به جزءِ ثابت رژیم غذایی‌تان تبدیل خواهید کرد.برخلاف سایر سبزیجات، کرفس حتی درهنگام بخارپز شدن نیز بیشتر مواد مغذی‌ خود را حفظ می‌کند. پژوهشگران طی مطالعه‌ای که در «مجله‌ی علوم و تکنولوژی مواد غذایی» منتشر شد، کرفس بخارپز، آب‌پز و بلانچ‌شده را با هم مقایسه کردند و دریافتند که ۱۰ دقیقه بخارپز کردن کرفس باعث حفظ ۸۳ تا ۹۹ درصد از آنتی‌اکسیدان‌ آن می‌شود. از سوی دیگر آب‌پز و بلانچ کردن کرفس، منجربه از دست دادن ۳۸ تا ۴۱ درصد از آنتی‌اکسیدان‌های این گیاه می‌شود.با توجه به «سالم‌ترین موادغذایی جهان» کرفس باید حداکثر تا ۷ روز پس از خرید مصرف شود. پس از ۵ تا ۷ روز، مقدار قابل‌توجهی از آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کرفس از بین می‌روند. به‌علاوه در کرفسی که تازه خرد شده‌ است، فلاونوئیدهای سالم بیشتری نسبت به کرفس‌های خرده‌شده و فریز‌شده، یافت می‌شود.

مشخصات تغذیه‌ای

به گفته‌ی مگان وار (Megan Ware)، متخصص تغذیه و رژیم غذایی در اورلاندوی فلوریدا: «از آنجا که بخش عمده‌ی کرفس (تقریبا ۹۵ درصد) از آب تشکیل شده است، مقدار هیچ‌یک از ویتامین‌ها و مواد معدنی آن چندان بالا نیست.» با وجود این، کرفس منبع خوبی از ویتامین K به حساب می‌آید و یک فنجان از آن حاوی حدود ۳۰ درصد از مقدار توصیه‌شده‌ی روزانه توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) است. کرفس همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا فولات، پتاسیم، فیبر و مولیبدن کافی دریافت کنید. این گیاه حاوی مقدار کمی ویتامین C، ویتامین A و برخی از ویتامین‌های گروه B است. با توجه به مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، دانه‌های کرفس، دیورتیک طبیعی هستند. وار می‌افزاید: «کرفس به‌طورطبیعی کالری، کربوهیدرات، چربی و کلسترول پایینی دارد.»

در ادامه این مطلب با برخی از خواص کرفس آشنا میشویم.

کاهش وزن

یک ساقه‌ی کرفس فقط حدود ۱۰ کالری دارد، درحالی که یک فنجان کرفس خردشده حاوی حدود ۱۶ کالری است. این گیاه همچنین دارای فیبر رژیمی است (۱٫۶ گرم در هر فنجان). فیبر رژیمی به کاهش هوس‌های غذایی کمک می‌کند، چون آب را در دستگاه گوارش جذب می‌کند و باعث می‌شود تا به‌مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید. مطالعه‌ای جدید که در «سالنامه‌ی طب داخلی» منتشر شد، نشان می‌دهد که اضافه کردن فیبر بیشتر به رژیم غذایی افراد، یکی از مؤلفه‌های مهم کاهش وزن است.

شاید شنیده باشید که کرفس، کالری منفی دارد؛ متأسفانه این اصلا درست نیست. درواقع وار توضیح می‌دهد که «اگرچه کرفس دارای کالری پایینی است اما تعداد کالری‌هایی که برای هضم آن مصرف می‌شود، بسیار ناچیز است.»1

جنین و زنان باردار

مقادیر بالای فیبر موجود در کرفس برای پیشگیری و درمان هموروئید و یبوست در دوران بارداری مفید می باشد.

کرفس حاوی مقادیر بالای ویتامین C، پتاسیم و اسید فولیک است که باعث تقویت سیستم ایمنی زنان باردار شده و به رشد بهتر جنین کمک می کنند.

نوزادان و کودکان

کرفس به عنوان یک میان وعده ی مفید برای کودکان 10 ماه به بالا محسوب می شود.

کرفس ویتامین ها و مواد معدنی بالایی دارد که برای رشد نوزادان و کودکان مفید می باشد.

کرفس دارای فیبر بالایی است که مشکلات گوارشی و یبوست نوزادان و کودکان را درمان می کند.

کرفس منبع خوبی از ویتامین C است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد و کودک می شود.

دیابت و قند خون

برگ های کرفس حاوی مقادیر بالایی فیبر و ویتامین K هستند که برای کاهش قند خون و درمان دیابت مفید می باشند.

سنگ کلیه

از آنجا که کرفس به کاهش اسید اوریک کمک می کند و باعث تولید ادرار می شود، برای مبارزه با عفونت های اداری مفید بوده و به درمان سنگ کلیه و سنگ مثانه کمک می کند.

کبد و کبد چرب

کرفس عملکرد آنزیم های کبدی را بهبود می بخشد و برای پیشگیری و درمان کبد چرب نیز مفید می باشد.

کلسترول و سلامت قلب

فتالید های موجود در کرفس کلسترول بالای خون می دهند. همچنین مقادیر بالای ویتامین C، فیبر و سایر مواد شیمیایی موجود در برگ ها و ساقه های کرفس باعث کاهش فشار خون و کلسترول بالای خون شده و به افزایش سلامت قلب و عروق کمک می کند.

معده و دستگاه گوارش

کرفس حاوی مقادیر بالایی آب و فیبر غذایی می باشد که به بهبود هضم غذا و درمان معده درد و زخم معده کمک می کند و همچنین با افزایش حرکات روده یبوست را هم درمان می کند.

سرماخوردگی

دانه های کرفس در گذشته به عنوان یک داروی گیاهی برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می شد، کرفس حاوی مقادیر بالای ویتامین C بوده و دارای خواص ضد میکروبی قوی است که به درمان سرماخوردگی و برونشیت کمک می کند.2

بهبود هضم غذا

محتوای آب موجود در کرفس سطح مایع بدن را افزایش میدهد که برای جذب مواد مغذی کمک میکند. همچنین مواد غذایی به راحتی از طریق دستگاه گوارش دفع می شودکرفس دارای ترکیبات فوق العاده ای است که شامل الیاف محلول و نامحلول است. بخاطر همین برای رفع یبوست کمک میکند. ، از سوی دیگر، فیبر محلول غذا را به راحتی در دستگاه گوارش هضم میدهدتحقیقات سال 2014 نشان داد که غذاهای غنی از فیبر در رژیم غذایی مانند کرفس به هضم چربی در دستگاه گوارش کمک میکندعلاوه بر این، تحقیقات انجام شده در سال 2010 در موشها نشان داد که مصرف عصاره کرفس زخم معده را درمان میکند.

کاهش التهاب

حتی یک ساقه کرفس به تنهایی دارای خواص ضد التهابی باور نکردنی است. این شامل یک متابولیت گیاهی به نام apigenin است که در کاهش التهاب موثر است. تحقیقات انجام شده در سال 2007 اثرات ضد التهابی در بیماری های التهابی مانند آرتریت نشان داده است به علاوه ، کرفس حاوی ترکیبی به نام COX-2 است که هورمون کورتیزون تولید کرده و التهاب دردناک در بدن کاهش می دهد. دیورتیک موجود در کرفس نیز بلورهای اسید اوریک را در اطراف مفاصل، از بین می برد.

از این رو، مصرف کرفس می تواند مشکلاتی مانند آرتریت درد التهابی، درد عضلانی، بیماری التهابی روده، و درد مفاصل را از بین ببرد. خواص ضد التهابی آن نیز به کاهش آکنه کمک میکند.

کاهش فشار خون بالا

مصرف منظم پتاسیم به کاهش فشار خون با متعادل کردن سطح سدیم در بدن کمک می کند. کرفس یک منبع خوبی از پتاسیم است.مطالعه منتشر شده در سال 2013 نشان داد که افزایش مصرف پتاسیم در افراد مبتلا به فشار خون بالا را کاهش می دهد و هیچ تاثیری بر غلظت چربی خون در بزرگسالان ندارد.به علاوه ، کرفس حاوی یک ترکیب شیمیایی به نام Phthalein که در شل شدن عضلات تاثیر دارد خون را از شریان به قلب می برد، این به طور قابل توجهی فشار خون را کاهش می دهد.

محافظت از چشم

یک ساقه کرفس ویتامین A بدن برای حفظ بینایی را در دراز مدت تامین میکند. شبکیه چشم نیاز به پردازش تصاویر و ارسال آنها به مغز دارد
. کمبود ویتامین A می تواند باعث کاهش بینایی و یا ضعیف شدن شبکیه چشم شود.کرفس شامل لوتئین و زیگزانتین – آنتی اکسیدان ها ی موجود در سبزیجات برگ سبز است که چشم را در برابر اثرات مخرب ماوراء بنفش خورشید (UV) محافظت می کند. بهترین کار این است ساقه کرفس پخته شود .
کرفس را در رژیم غذایی خود بگنجانید تا از آب مروارید و دژنراسیون ماکولا پیشگیری کنید

جلوگیری از کاهش حافظه

تحقیقات اخیر نشان داده است که کرفس سلول های مغز را تقویت کرده و با بالا رفتن سن ظرفیت ذهنی مغز کاهش نمیابد. تحقیقات انجام شده درسال 2010 در مجله تغذیه منتشر شده نشان می دهد که یک رژیم غذایی غنی از لوتئولین شامل ترکیب گیاهی است که باعث ضعیف شدن مغز در دوران پیری نمی شود . لوتئولین یک ماده طبیعی در کرفس است.به علاوه، مواد شیمیایی موجود در کرفس به اسم Phthalein وجود دارد که باعث سلامتی روان می شود.خوردن روزانه کرفس از بیماریهای مغزی در دوران سالمندی مانند آلزایمر پیشگیری میکند.

مبارزه با سرطان

کرفس را به رژیم غذایی روزانه خود، اضافه کنید.

تحقیقات انجام شده در سال 2013 نشان داد که کرفس سلولهای سرطانی را از بین می برد.

در سال 2011، پژوهشگران دانشگاه میسوری نیز اثر apigenin موجود در کرفس در زنان مبتلا به سرطان پستان بسیار مفید است.3

از این رو، یک ساقه کرفس در روز انسان را از سرطان نجات میدهد.

خواص کرفس و فواید آب کرفس

یک راه خیلی خوب برای استفاده بیشتر از خواص کرفس این است که آب آن را بگیرید و با آب هویج مخلوط کنید. این آبمیوه بسیار مقوی است و شما را حسابی سرحال می کند. به ویزه اگر ورزش می کنید بهتر است بعد از پایان فعالیت بدنی یک لیوان آب کرفس بخورید چون آب از دست رفته بدن شما را به سرعت احیا می کند و سرشار از مواد معدنی است. از ساقه ها و برگ های کرفس برای تهیه سوپ استفاده کنید یا آنها را به سالاد اضافه کنید. ضمن اینکه آب کرفس به تناسب اندام هم کمک می کند.

خواص کرفس و آب کرفس در طب سنتی

از دیدگاه طب سنتی، نوشیدن آب کرفس شیوه مفیدی برای بهره بردن از منفعتهای کرفس است. آب کرفس هم مثل خود کرفس، فواید بسیاری برای سلامتی دارد. اکنون بیشتر در مورد فواید و عوارض جانبی آب کرفس از دیدگاه طب سنتی آگاه خواهید شد.

در طب سنتی، آب کرفس فواید بسیاری دارد زیرا همه ی مواد تشکیل دهنده ی آن طبیعی هستند.

در وهله ی اول، آب کرفس ضدسرطان است. مصرف منظم این نوشیدنی از گسترش سلول های سرطانی جلوگیری می کند. علاوه بر این، آب کرفس حاوی ترکیباتی است که از فعالیت رادیکال های آزاد وتخریب سلولی جلوگیری می کنند. این خاصیت به ویژه در مورد سرطان های روده ی بزرگ و معده مؤثر است.

آب کرفس به گوارش بهتر کمک می کند زیرا حاوی موادی است که تسهیل کننده ی اجابت مزاج هستند. به همین جهت، کرفس همچون یک ملیّن عمل می کند و از یبوست جلوگیری می نماید.

این نوشیدی ادرارآور است و تولید ادرار را افزایش می دهد. این نوشیدنی به کاهش وزن هم کمک می کند زیرا میل به خوردن شیرینی جات را کاهش می دهد.

آب کرفس به کاهس کلسترول LDL خون هم کمک می کند. این نوشیدنی ترشح صفرا را افزایش می دهد و به این ترتیب، باعث دفع کلسترول از بدن می شود.
علاوه بر این، با شل کردن عضلات اطراف رگ ها و کمک به گشاد شدن رگ های خونی، فشار خون را کاهش می دهد و به این ترتیب به بهبود جریان خون هم کمک می کند. آب کرفس میزان هورمون های استرس را هم کاهش می دهد؛ این هورمون ها اغلب باعث سفت شدن رگ های خونی و در نتیجه افزایش فشار خون می شوند.

آب کرفس به سم زدایی بدن و همچنین از بین رفتن سنگ کیسه ی صفرا کمک می کند. کرفس خواص ضدالتهابی دارد و به همین جهت، آب کرفس برای درمان آرتروز روماتیسمی، آسم، برونشیت و نقرس مفید است. این نوشیدنی خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی یا بیماری های دیورتیکولی را کاهش می دهد.

آب کرفس اثر آرام بخشی هم دارد و به کاهش اضطراب و استرس کمک می کند. این نوشیدنی برای کسانی که بی خوابی دارند هم مفید است.4

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.coca.ir
3.www.hidoctor.ir
4.www.namnak.com