چغندر گیاهی با برگ‌های درشت و پهن که مخروطی شکل هستند و این گیاه از زمان‌های قدیم تا امروز مورد مصرف است. گیاه چغندر انواع مختلفی دارد. چغندر بنفش تیره یا قرمز (لبو)، چغندر سفید (قند)، چغندر زرد که در ایران این نوع بسیار کمتر یافت می‌شود. این گیاه در صنایع غذایی به عنوان رنگ خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. موارد مصرف آن به صورت پخته که در انواع سوپ و آش، به صورت خام در انواع سالاد، رست شده، در ترشی‌های مختلف و در ماست‌ها به عنوان نوعی بورانی مورد مصرف است. این گیاه در پزشکی نیز به عنوان داروی گیاهی استفاده می‌شود.
طبع چغندر
این گیاه دارای طبع گرم و تر است.چغندر قند مملو از ویتامین های B، آهن، فیبر، اسیدفولیک، منگنز، مس، منیزیم، و پتاسیم است و فواید زیادی برای بدن دارد که در ادامه اشاره می شود.
کاهش التهاب
چغندر سفید سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. بدن بعد از هرگونه آسیبی، واکنشش را به صورت التهاب نشان می‌دهد. این گیاه با تقویت گلبول‌های سفید و حفاظت از سلول‌های پروتئین و آنزیم‌ها در مقابل این موضوع مقابله می‌کند. افزایش گلبول‌های سفید موجب می‌شود که این سلول‌ها در تشخیص و حذف سلول‌های خارجی و هر عامل بیگانه بهتر عمل کنند.
کمک به رشد جنین
خواص چغندر سفید به موارد ذکر شده در بالا محدود نمی‌شود و این گیاه پر خاصیت در دوران بارداری جز مواد بسیار مفید است. این ماده به دلیل مقدار بالای ویتامین B، برای رشد جنین و جلوگیری از هر ناهنجاری در دوران بارداری لازم است.
جلوگیری از جذام
این گیاه پر خاصیت، به دلیل حضور آرسنیک روبیدیم می‌تواند از بیماری جذام جلوگیری کند. باید از چغندر سفید به میزان لازم استفاده کرد تا بدن بتواند با این بیماری مقابله کند.
کمک به تقویت حافظه
چغندر سفید به دلیل فسفر موجود در آن، برای تقویت حافظه لازم است. مصرف آن موجب تقویت حافظه و اعصاب می‌شود.1
کاهنده فشار خون
چغندر حاوی نیترات های طبیعی است که بعد از هضم در بدن به اسیدنیتریک تبدیل می شود. اسیدنیتریک به آرام سازی و گشادشدگی عروق خونی کمک کرده و در نهایت با بهبود جریان خون موجب کاهش فشارخون می شود. یک مطالعه در سال ۲۰۱۲ نشان می دهد ساعاتی بعد از نوشیدن اب چغندر، فشار خون شرکت کنندگان ۴ تا ۵ عدد پایین آمد.
مقابله با سرطان
رنگ زیبای چغندر به خاطر وجود بتالین هاست که دارای قدرت آنتی اکسیدانی، ضدالتهابی و سم زدایی است. مطالعه منتشرشده در سال ۲۰۱۳ نشان می دهد که بتالین ها عوارض شیمی درمانی را در افراد مبتلا به سرطان های لوزالمعده، سینه، و پروستات کاهش می دهد.
دفع مسمومیت
بتالین ها تاثیر تغذیه ای موثری بر فرایند سم زدایی در بدن دارند. زمانیکه رنگدانه های چغندر در بدن تجزیه می شوند، بتالین ها هم موجب نابودی سموم شده و به دفع این ذرات از بدن کمک می کنند. و بدین ترتیب خون و کبد تصفیه می شوند. منگنز موجود در چغندرقند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و کبد و کلیه ها به خوبی عمل می کنند.2
تقویت قوای بدنی
این گیاه سرشار زا مواد معدنی است. یکی از این مواد نیترات‌های موجود در آن است. این ماده موجب افزایش استقامت و مقاومت بدن می‌شود. در یک آزمایش، به چند دوچرخه سوار قبل از مسابقه آب چغندر داده و نتیجه آن پیمودن ۱۵ درصد مسافت بیشتر بود. چند ساعت قبل از تمرین، برای افزایش مقاومت بدنی، نوشیدن ۲ لیوان آب چغندر کافی است. از سوی دیگر نوشیدن آب چغندر می‌تواند در اکسیژن گیری هنگام ورزش کمک شایانی بکند و تحمل ورزشی فرد را بالا ببرد.
تقویت بینایی
یکی دیگر از خواص چغندر سفید تقویت بینایی است. برگ‌های سبز چغندر سفید، حاوی مقدار بسیاری آهن است و عناصر دیگری مانند بتاکاروتن، لوتین و کاروتنوئید دارد که برای تقویت چشم بسیار لازم و مقید است. با مصرف این گیاه خوشمزه، می‌توانید هویج را کنار بگذارید.
آب چغندر
نوشیدن آب چغندر جذ ب اکسیژن را در بدن به میزان مناسبی کاهش می دهد که خیلی اکتشاف شایسته ای برای انسانهای مسن با بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی محسوب می شود. بعلاوه آزمایشات ثابت کرده که نوشید ن دو لیوان آب چغندر برای شش روز متوالی دوچرخه سواری را در جوانان به میانگین 11.25 دقیقه افزایش داده. این خاصیت مهم نیز برای نیترت خاص موجود در آب چغندر است. اگر چه مکانسیم نیترت در آب چغندر برای افزایش استقامت بدن به صورت علمی شناخته نشده اما مظنون شده که این از تبدیل نیترت به نیتریک اکسید که میزان اکسیژن را در بدن به حد طبیعی کاهش می دهد.بدین گونه این اکتشاف را می توان به صورت علمی به شرح ذیل بیان کرد که گیا هان غنی از نیترت مثل چغندر پایداری بدن را در مقابل ورزش می افزایند. این یک اکتشاف بسیار مهمی برای ورزشکاران حر فه ایی است. آب چغندر که سرشار از انرژی است بهترین نوشیدنی برای اشخاصی که از داشتن تندرستی معدود رنج می برند مطرح می شود. این اشخاص می توانند آب چغندر را به عنوان مکملی مر بوط به رژیم غذایی استفاده کنند و نیروی حیا تی خود را افزایش دهند.
نیترت موجود در آب چغندر که مربوط به رژیم غذایی محسوب می شود بسیار ماده ی موثری است چون نه تنها فشار خون را کاهش می دهد بلکه برای محتوی کردن ویتامین های و ا جب مثل یک آنتی اکسیدان مقوی برای بدن رفتار می کند. آب چغندر برای دارا بودن از رنگ پر طراوت یک نوشید نی لذیذ و نیرو دهنده به شمار می رود. آب چغندر را نیز می توان با مرکبات یا همراه با آب هویج و کرفس نوشید که یک نوشیدنی عالی برای بهبود تندرستی ثا بت شده است.3
مضرات چغندر سفید
یکی از مشکلات رایج بعد از خوردن چغندر، تغییر رنگ ادرار و مدفوع است. این امر به دلیل رنگ دانه‌های موجود در آن است. اگر بعد از چند روز ادامه داشت، بهپزشک مراجعه کنید.
کسانی که به سوء هاضمه مبتلا هستند، از خوردن آن خودداری کنند.
کسانی که دیابت دارند مجاز به مصرف چغندر سفید نیستند.
توصیه‌های مهم
خوردن آب برگ چغندر سفید، برای درد‌های معده، چاقی و سردرد مفید است.فرق چغندر با لبو در این است که به چغندر قرمز پخته شده، لبو می‌گویند.
چغندر سفید، اشتهاآور و دافع اسید اوریک موجود در بدن است.
ترکیب چغندر با آب هویج دفع کننده سنگ کیسه صفرا است.
مصرف چغندر سفید و انواع چغندر در فصول سرد و هوای خشک مؤثر‌تر است و به همه افراد به خصوص افراد مسن و سالمند بیشتر توصیه می‌شود.1
پی نوشت:
1.www.setare.com
2.www.alodoctor.com
3.www.tandorostnews.com
