اصل پارتو چیست؟
ویلفردو پارتو یک اقتصاد دان ایتالیایی بود که متوجه شد تنها ۲۰ درصد خانواده های ایتالیایی صاحب ۸۰ درصد پول کشور هستند. او با الهام از این واقعیت شروع به استفاده از قانون ۲۰/۸۰ در تمام امور زندگی اش کرد. به عنوان مثال ۲۰ درصد کاشت در باغش ۸۰ درصد محصول برداشت می کند.به نظر می رسد این الگو را می توان در تمام شرایط زندگی به کار برد. شاید از خودتان بپرسید ۸۰ درصد محصول چه ارتباطی به زمان و توانایی موفقیت ما دارد؟
شاید این در ابتدا کمی گیج کننده باشد اما اگر از اصل پارتو پیروی کنیم متوجه می شویم که ۲۰ درصد تلاش ۸۰ درصد نتیجه می دهد. این یعنی از بین ۱۰ کاری که قرار است در روز انجام دهید ۸ تا از آن ها مهم نیستند. کاری که باید انجام دهید این است که آن ۲ کار مهم تر را تعیین و با آن ها شروع کنید. اگر روی ۲۰ درصد تمرکز نکنید ۸۰ درصد از زمانتان را از دست خواهید داد.1
نحوه کارکرد اصل پارتو چگونه است؟
اصل پارتو به بیان این موضوع میپردازد که معمولاً ۲ مورد از ۱۰ کاری که قصد انجام آن را داریم، ارزش بیشتری نسبت به ۸ مورد دیگر داشته و تأثیر بالاتری در دستیابی به نتایج مورد نظر را دارا هستند.با این حال، اکثر مردم معمولاً ۱۰ یا ۲۰ درصد از کارهای ارزشمند و تأثیرگذار در موفقیت شان را به تعویق انداخته و زمان خود را به انجام کارهای کماهمیت اختصاص میدهند که این کارها معمولاً ۸۰ درصد موارد را شامل میشود که در دستیابی به اهداف مورد نظر تأثیر بسیار کمی دارند.2
موارد استفاده اصل پارتو
به طور کلی، میتوان گفت که اصل پارتو در تمامی مسائل روزمره قابل اعمال است و از همین رو، دستیابی به درکی درست از این قانون میتواند به اولویتبندی کارهای افراد در طی روزها، هفتهها و ماهها کمک کرده و منجر به موفقیت و دستیابی به اهداف مد نظر شود.برای مثال، استفاده از قانون ۸۰/۲۰ مسائل مربوط به کسبوکار جهت برنامه ریزی های استراتژیک (یکی از ویژگیهای رهبری) ضروری است و توسط بزرگترین رهبران جهان مورد استفاده قرار میگیرد. 2
چگونه اصل پارتو را رسم کنیم؟
پس از اینکه مجموعه ای از اطلاعات عددی در مورد عوامل و دلایل مرتبط با کیفیت محصولات تولیدی جمع آوری شد، با پیروی از مراحل زیر می توان نمودار پارتو را رسم کرد.مرحله اول : اطلاعات جمع آوری شده را به صورت نزولی مرتب کنید.
مرحله دوم : اقلامی را که کمترین تأثیر را داشته به عنوان سایر دسته بندی کنید و اطلاعات آنها را با هم جمع کنید.
مرحله سوم : اطلاعات هر یک از اقلام را به صورت درصد محاسبه کنید و فراوانی تجمعی درصد تجمعی را به دست آورید.
مرحله چهارم : نمودار پارتو را به صورت زیر رسم کنید.
الف) محور عمودی سمت چپ نمودار برای نشان دادن اطلاعات اصلی جمع آوری شده مانند تعداد موارد ، هزینه و غیره به کار می رود.درجه بندی این ستون بر حسب مجموع اطلاعات جمع آوری شده انجام می شود.
ب) محور افقی شامل عناوین مقوله ها می باشد. این محور با توجه به تعداد مقوله ها شامل موارد اصلی و مقوله سایر به فاصله های مساوی تقسیم می شود و عناوین مربوط به موارد به ترتیب نزولی در این محور ثبت می شود به طوری که مقوله سایر در انتهای سمت راست نمودار قرار می گیرد.
ج) محور عمودی سمت راست نمودار از نقطه انتهایی محور افقی(مقوله سایر) رسم شده و بر حسب درصد درجه بندی می شود. از این ستون برای تحلیل و تفسیر اطلاعات و نقش آن ها در کل مقولات استفاده می شود.
د) نام منسبی برای نمودار انتخاب کنید. دوره زمانی داده های مورد استفاده را ذکر کنید و منابع آنها را عنوان کنید.
مرحله پنجم : با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده ستون ها و منحنی نمودار را رسم کنید. برای این کار ابتدا اطلاعات ثبت شده را بر اساس مقولات مرتب شده بر روی محور افقی و درجه بندی محور عمودی سمت چپ، به صورت نمودار ستونی رسم کنید.
طول ستون ها نشان دهنده فراوانی مقوله مورد نظر می باشد. سپس بر اساس درصد تجمعی و با توجه به درجه بندی محور عمودی سمت راست منحنی مربوط به درصد اقلام را ترسیم کنید.
مرحله ششم : با توجه به نمودار رسم شده، نقش هر کدام از اقلام را در کل عیوب و اشکالات شناسایی کرده و مورد بررسی و تفسیر قرار دهید.3
بهکارگیری قانون ۸۰/۲۰ در راستای رسیدن به اهداف
در این مرحله نحوه بهکارگیری اصل پارتو را به صورت عملی تشریح میکنیم تا ببینیم که بهکارگیری درست این قانون چگونه منجر به دستیابی به اهداف مورد نظر و همچنین افزایش بهرهوری میشود. برای این منظور، ابتدا یک تکه کاغذ برداشته و ۱۰ مورد از اهداف خود را روی آن بنویسید. سپس از خود بپرسید که اگر امروز صرفاً توانایی دستیابی به یکی از اهداف نوشتهشده در لیست را داشته باشید، کدام یک از آنها بیشترین تأثیر مثبت را بر زندگیتان خواهد داشت؟در واقع، پاسخ به این سؤال به شما کمک میکند تا اولین هدفتان را شناسایی کنید. در ادامه، دومین هدف مهم خود را انتخاب کنید. پس از انتخاب این دو هدف، میتوان گفت که به ۲۰ درصد مدنظر رسیده اید و اهدافی که بیشترین تأثیر را بر زندگیتان دارند مشخص شده اند. بدین ترتیب میتوانید روی دستیابی به دو هدف مذکور تمرکز کرده و از هدر رفتن زمان خود نیز جلوگیری کنید.
بزرگترین قورباغه را در ابتدا قورت دهید!
احتمالاً در محیط کار خود با افرادی مواجه شدهاید که در تمام طول روز مشغول به کار هستند اما به نظر میرسد که بسیار کم کار میکنند. در واقع، دلیل بهرهوری پایین چنین افرادی این است که بر روی انجام کارهایی کمارزش متمرکز شده و زمان خود را از دست میدهند؛ به عبارتی، چنانچه در طول روز یک یا دو کار مهم و ارزشمند را انجام دهیم، میتوانیم تأثیر بیشتری در راستای اهداف شرکت و حرفه خود داشته و بهرهوری خود را افزایش دهیم.به طور کلی، میتوان گفت که کارهایی پراهمیت و ارزشمند اغلب سختتر و پیچیدهتر اند، اما انجام آنها در راستای دستیابی به اهداف تعیینشده از اهمیت بالاتری برخوردار خواهند بود.
بنابراین همیشه پیش از شروع هر کاری از خودتان بپرسید که آیا این کار جزو ۲۰ درصد از فعالیتهای مهم در راستای دستیابی به اهدافتان است یا در دستهبندی مربوط به ۸۰ درصد دیگر جای میگیرد؟
در واقع، قانون پارتو به شما کمک میکند تا در برابر وسوسه انجام کارهای کوچک و کمارزش در ابتدا مقاومت کنید چرا که چنانچه کار روزانه خود را با انجام وظایف کمارزش شروع کنید، به تدریج انجام کارهای کماهمیت تبدیل به عادتتان شده و از آن پس تمام زمان خود را به انجام کارهای کمارزش اختصاص میدهید!
همواره در راستای هدف اصلی خود کار کنید
بر اساس مطالعات انجامشده در رابطه با نگرش افراد ثروتمند نسبت به فقیر، مشخص شده است که ۸۵ درصد افراد ثروتمند در زندگی هدفی بزرگ دارند که همواره در راستای آن کار میکنند؛ بنابراین اگر میخواهید فردی ثروتمند شوید، باید از چنین افرادی الگو بگیرید.به عبارت بهتر، یک هدف بزرگ انتخاب کرده و تمام وقت روی آن کار کنید چرا که در چنین شرایطی احتمال موفقیتتان افزایش مییابد. همچنین برایان تریسی در رابطه با بهکارگیری اصل پارتو برای دستیابی به اهداف مورد نظر گفته است که «در صورتی که اهداف خود را مشخص کنید، دقیقاً راه درست را در زمان مناسب خواهید یافت.»2
پینوشتها
1.www.beytoote.com
2.www.setare.com
3.www.modiriran.ir