3 فروردين 1388 / 7 ربيع الثاني 1431 / 23 مارس 2010
1) تاجگذاري "آغا محمد خان قاجار" در تهران و آغاز پايتختي اين شهر (1175 ش): پس از لشكركشي آغامحمدخان قاجار به قفقاز و تسلط بر آن نواحي، مخالفان وي همگي يا به اطاعت از خان قاجار گردن نهادند يا سركوب شدند. در اين موقع، وي زمينه را براي اعلام مقصود اصلياش مناسب ديد و در نوروز سال 1175 ش برابر با دوازدهم رمضان 1210 ق، در تهران، به نام پادشاه ايران و سرسلسله پادشاهي قاجار تاجگذاري كرد. از همان روز، شهر نوپاي تهران، كه در
3 فروردين 1388 / 7 ربيع الثاني 1431 / 23 مارس 2010
1) تاجگذاري "آغا محمد خان قاجار" در تهران و آغاز پايتختي اين شهر (1175 ش):پس از لشكركشي آغامحمدخان قاجار به قفقاز و تسلط بر آن نواحي، مخالفان وي همگي يا به اطاعت از خان قاجار گردن نهادند يا سركوب شدند. در اين موقع، وي زمينه را براي اعلام مقصود اصلياش مناسب ديد و در نوروز سال 1175 ش برابر با دوازدهم رمضان 1210 ق، در تهران، به نام پادشاه ايران و سرسلسله پادشاهي قاجار تاجگذاري كرد. از همان روز، شهر نوپاي تهران، كه در حدود 25 الي سي هزار نفر جمعيت داشت و بيش از نيمي از آنان سربازان آغامحمدخان قاجار بودند، به عنوان مركز كشور و پايتخت رسمي دودمان قاجار اعلام شد. آغامحمدخان، با آرزوهاي دور و دراز خود و جويندگي مقام خلافت اسلامي، تهران را دارالخلافه ناميد. نزديك بودن به محل ايل قاجار در استرآباد مازندران، موقعيت جغرافيايي شهر به لحاظ قرار گرفتن در مركز ايران و محدود شدن كوه در سه طرف، از جمله دلايل اصلي انتخاب تهران براي پايتختي قاجار بود. آغامحمدخان در طول ساليان فرمانروايي خود، قبل و بعد از تاجگذاري، جنايات متعددي مرتكب شد و انسانهاي بيشماري را به كام مرگ فرستاد. تا اين كه دو سال بعد در يكي از لشكركشيهايش به گرجستان توسط دو تن از خدمتكارانش كشته شد.
2) تأسيس حوزه علميه قم توسط آيتاللَّه "حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي" (1301ش):انديشه تأسيس حوزه علميه قم ريشه در روايات امامان معصوم به ويژه امام صادق(ع) داشت و در طول قرنها، اين نويدِ امامان بزرگوار شيعه بود كه همواره زبان به زبان نقل ميشد و در ذهن شيعيان جاي ميگرفت. تا اينكه در فروردين 1301 ش در جلسهاي كه علماي قم و آيتاللَّه حائري يزدي، در آن شركت داشتند، گفتگو پيرامون تأسيس اين حوزه شكلي جدي به خود گرفت. پس از تفأل به قرآن، سرانجام با حمايت علما، كسبه و مردم، حوزه علميه قم به دست تواناي مرجع بزرگوار تقليد، حضرت آيتاللَّه العظمي حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي در سوم فروردين 1301 ش (1341 ق) تأسيس شد. شكوه و عظمت حوزه علميه قم از آغاز تا به امروز، هر سال چشمگيرتر از گذشته در عرصههاي مختلف نمود داشته است و پرتو آثار وجودش، افقهاي جديدي از دورترين نقاط اين عالم را در نورديده است. اين حوزه باشكوه، گذشته از اين كه بزرگترين دانشگاه علوم اسلامي است، در رشتههاي فقه، اصول، حقوق، عرفان، فلسفه، اقتصاد، تفسير، كلام و... پاسخگوي نيازهاي اجتماعي، فرهنگي و فكري جامعه نيز بوده و هست. حوزه علميه قم در طول عمر با بركت خود، صدها عالم، فقيه، مفسّر، اصولي و محقق و مؤلف را در خود پرورش داده و همچون چشمهاي روحاني، تشنگان علم و حقيقت را سيراب ميسازد.
3) صدور اعلاميه امام خميني(رحمة الله علیه) در واكنش به تهاجم مزدوران پهلوي به مدرسه فيضيه (1342 ش):عصر روز سوم فروردين 1342 و پس از حمله مزدوران رژيم پهلوي به مدرسه فيضيه قم، منزل امام خميني، مركز اجتماع مردم و روحانيان مبارز شد. امام پس از اطلاع از جريان تهاجم به مدرسه فيضيه با انتشار اعلاميهاي، رژيم را رسوا كرده و فتواي مهم خود را صادر نمودند. ايشان با شجاعت خاص خود به افرادي كه مردم را با سلاح تقيه به سكوت فرا ميخواندند به فرياد و حضور در صحنه دعوت كرده و عنوان داشتند: "تقيه حرام است و اظهار حقايق واجب است ولو بَلَغ ما بَلَغ" (تا هركجا كه مشكل باشد يا هرچه بشود مهم نيست) در اين اعلاميه، شاه دوستي برابر با غارتگري، ضربه زدن به پيكر قرآن و اسلام و تجاوز به مراكز علم و دانش و... معرفي شده است.
4) درگذشت استاد "عبدالعظيم قريب گُركاني" اديب، شاعر و نويسنده برجسته معاصر(1344 ش): استاد عبدالعظيم خان قريب گُركاني در سال 1258 ش در روستاي گركان تفرش از توابع اراك بدنيا آمد. وي مقدمات زبان فارسي و عربي را نزد پدر فراگرفت و براي ادامه تحصيل عازم تهران گرديد. استاد قريب پس از فراگيري هيئت، نجوم، اصول، منطق، حكمت و زبان فرانسه، در مدرسه علميه كه تنها آموزشگاه وقت به شيوه نوين بود، به تدريس پرداخت و شاگردان فراواني پرورش داد. وي بعدها در دارالفنون، دانشسراي عالي و دانشكده ادبيات دانشگاه تهران به تدريس همت گماشت. ايشان نزديك به هفتاد سال به تدريس و تعليم و خدمت به فرهنگ ايران زمين اشتغال داشت. استاد قريب نخستين كسي بود كه دستور زباني مدوّن و ساده براي زبان فارسي تنظيم كرد و در طي نيم قرن، دانشآموزان، قواعد و دستور زبان فارسي را از آن فراگرفتهاند. وي منتخباتي نيز به عنوان فوائدالأدب گرد آورد كه مدتها در دبيرستانها تدريس ميشد. استاد قريب تأليفات درسي بسياري نيز دارد و چندين متن از متقدمان مانند كليله و دمنه و گلستان و بوستان و غيره را تصحيح و تحشيه كرده است. اين اديب برجسته و استاد تواناي ادب فارسي سرانجام در سوم فروردين 1344 ش در 86 سالگي در تهران درگذشت و به سراي جاويد شتافت.
5) درگذشت دكتر "احمد ناظرزاده كرماني" نويسنده، اديب و استاد دانشگاه(1355ش): دكتر احمد ناظرزاده كرماني در سال 1292 ش در كرمان به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات ابتدايي، دروس متوسطه را در دارالفنون و تحت نظر استاداني همچون احمد بهمنيار كرماني، بديعالزمان فروزانفر و جلال الدين همايي به پايان بُرد. وي به موازات اخذ ليسانس علوم سياسي و نيز علوم تربيتي، فقه و عربي و فلسفه را آموخت و در سال 1331، دكتراي زبان و ادبيات فارسي را از دانشگاه تهران گرفت. سپس از طرف دانشگاه تهران راهي پاريس شد و پس از اخذ دكتراي جامعهشناسي اديان از دانشگاه سوربُن فرانسه، از سال 1335، به تدريس در دانشگاه تهران پرداخت. دكتر ناظرزاده علاوه بر آن به كارهاي سياسي و اداري همانند شهردار تهران، بازرسي استانداري كرمان، كفيل استانداري تهران، نمايندگي دورههاي 15 و 16 مجلس شوراي ملي از سيرجان و شهردار كرمان بود كه پس از كودتاي 28 مرداد 32 از وكالت عزل و تبعيد گرديد. وي همچنين مقالات سياسي متعددي را تأليف كرد و در كنار آن سلسله مقالاتي در ادبيات، عرفان و مسائل تحقيقي - تاريخي نگاشت. سبك و انشاء روان و ذوق ادبي و تاريخي به نوشتههاي او شيريني خاصي ميداد. همچنين گاهي آثار او با طنز و مطايبه نيز همراه بود. ناظرزاده كرماني كه كتبي همچون آوازهاي جواني، اختر، آفات قرن و ديوان اشعار مذهبي از خود به يادگار گذاشته است در اواخر عمر نابينا شد و سرانجام در سوم فروردين 1355 ش در 62 سالگي در تهران درگذشت و در مقبره ابنبابويه در شهر ري به خاك سپرده شد.
6) توافق دو ابرقدرت براي جلوگيري از شكست عراق در جنگ تحميلي (1364 ش):تلاش عراق به منظور گسترش درگيري و جنگ در خليج فارس و مقابله به مثل ايران، موجبات افزايش نگراني كشورهاي منطقه و قدرتهاي بزرگ را فراهم ساخت. پيدايش موقعيت جديد سبب گرديد تشديد فشار به ايران و تلاش براي ممانعت از پيروزي ايران بر عراق، با افزايش حمايتهاي سياسي، اقتصادي و نظامي از عراق، به عنوان منطق حاكم بر رفتار و عملكرد كشورهاي منطقه و قدرتهاي بزرگ، بيش از گذشته خودنمايي كند، به طوري كه هر دو ابرقدرت، در برابر خطر بزرگي قرار گرفتند. در اين حال، موضع مشترك آمريكا و شوروي در حمايت از عراق و تأكيد بر پايان بخشيدن به جنگ سبب گرديد دو ابرقدرت براي نخستين بار، احتمال دستيابي به تفاهم را مورد تأكيد قرار دهند. به دنبال همين وضعيت، آمريكائيان يك هيئت بلندپايه را براي ارائه پيشنهاد به مسكو فرستادند و مذاكراتي صورت گرفت. بنابر گزارشهاي منتشره، روسها ضمن موافقت با متوقف شدن جنگ و تعيين مجازات براي طرف مخالف اجراي آتش بس، اِعمال تحريم را در گرو حصول توافق بين تمامي اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل دانستند.
7) تولد "ملاقطب" منجم ودانشمند(634 ق): قطب الدين محمود بن ضياءالدين مسعود كازروني معروف به ملاقطب در كازرون از شهرهاي استان كنوني فارس به دنيا آمد. قطب الدين محمود، در طول حيات خود سفرهاي بسياري كرد. وي به هنگام تاسيس رصدخانهي مراغه به جمع دانشمندان مراغه پيوست و مدتي باخواجه نصيرالدين طوسي در اين رصدخانه همكاري نمود. ملاقطب پس از سفرهايي به قونيه، مصر و شام در سال 696 ق به تبريز بازگشت. قطب الدين محمود آثار متعددي از خود به جاي گذاشته كه از ميان آنها ميتوان به نهايةُ الادراك، شرح قانون ابن سينا و شرح حكمةُ الاشراق سهروردي اشاره كرد.
8) شورش صربستان عليه امپراتوري عثماني(1230 ق):دومين شورش صربستان عليه امپراتوري عثماني كه از حمايت روسيه برخوردار بود، ابتدا در منطقهي تاكاويه به رهبري ميلوش اوبرنويچ شكل گرفت و سپس به سراسر صربستان گسترش يافت. پس از درگيريهاي متعددي كه بين صربها و نيروهاي عثماني روي داد، سرانجام پيمان صلحي ميان طرفين منعقد شد. به موجب اين پيمان، صربستان به عنوان يك امارتِ تابع عثماني به رسميت شناخته شد و اجازهي تاسيس مجمعي از نمايندگان صربها را يافت. امپراتوري روسيه همواره به شورش ملل تابع امپراتوري عثماي در بالكان دامن ميزد و سعي ميكرد امپراتوري عثماني را تضعيف كند.
11) شكلگيري نهضت فاشيسم در ايتاليا به رهبري "بنيتو موسوليني" (1919م):بنيتو موسوليني در آغاز قرن بيستم تفكراتي سوسياليستي داشت كه بر تقدم جامعه بر فرد و مالكيت عمومي مبتني بود. اما در اواخر جنگ جهاني اول با يك چرخش يكصد و هشتاد درجهاي در عقايد سابق خود، به تبليغ افكار تند ناسيوناليستي، نژادپرستي و مليگرايى پرداخت. وي در راستاي اهداف قدرتطلبانه خود، در 23 مارس 1919م حزب فاشيست ايتاليا را تأسيس كرد. اعضاي اين حزب به تجديد قدرت امپراتوري روم قديم معتقد بودند و چون لباسهاي سياه برتن ميكردند به پيراهن سياهان، معروف شدند. تفكر فاشيستي بر استقرار يك رژيم ديكتاتوري غيرپارلماني و دشمني با هر نوع آزادي استوار بود و در سياست خارجي نيز مشيِ تجاوزكارانه را تبليغ ميكرد. فاشيسم، بيش از آن كه يك فلسفه يا ايدهئولوژي سياسي باشد، يك روش حكومت است كه بر سه اصل حكومت فردي، قدرت و حاكميت دولت و ناسيوناليسم افراطي بنا شده است. در حكومت فاشيستي، فردي كه در رأس حكومت قرار ميگيرد مافوق قانون و واجبالاطاعه است. در اين حكومتها سازمان دولت با تكيه بر قدرت نظامي و گروههاي فشار سياسي و وسايل تبليغاتي كه در اختيار دولت است آزاديهاي فردي را محدود ميسازد و هرگونه حركت مخالفي را سركوب ميكند. همچنين فاشيسم به طور عام به رژيمهاي استبدادي متمركزي اطلاق ميشود كه با ايدئولوژي تبعيض نژادي و ناسيوناليسم افراطي حكومت ميكنند و با سركوب مخالفين، ايجاد اختناق و سانسور عقايد و افكار مردم، حكومت خود را تداوم ميبخشند. موسوليني به كمك اعضاي اين حزب در اكتبر 1922م، با شعار قدرت، اطاعت و عدالت، شهر رُم، پايتخت ايتاليا را تسخير كرد و به مقام نخستوزيري رسيد. موسوليني از آن پس در تعقيب اهداف حزب فاشيست، به تدريج همه امور داخلي و خارجي را تحت سيطره خود درآورد. موسوليني به همراه هيتلر رهبر فاشيست آلمان، جنگ جهاني دوم را آغاز كرد اما سرانجام در اواخر جنگ، توسط ميهنپرستان ايتاليايي دستگير و در بيست و هشت آوريل 1945م تيرباران شد.
12) اعلام جمهوري در پاكستان (1956م): پاكستان در جنوب آسيا ودر جنوب شرقي ايران و شمال غربي هند واقع گرديده است. اين كشور داراي 796/095 كيلومتر مربع مساحت است و حكومت آن، جمهوري اسلامي ميباشد. پايتخت كشور پاكستان شهر اسلامآباد و بزرگترين شهر آن كراچي و از ديگر شهرهاي مهم آن لاهور و راولپندي است. واحد پول اين كشور مسلمان نشين روپيه پاكستان و زبان رسمي آنها اردو ميباشد. 95% مردم پاكستان مسلمان و بقيه هندو، بودايى و مسيحي هستند. شيعيان گروه بزرگي از مسلمانان اين كشور را تشكيل ميدهند. كشور پاكستان و كشور هند تا 1947م كه سال تأسيس اين دو دولت است سرنوشت مشتركي داشتهاند. چون پيش از ايجاد پاكستان، سراسر شبهجزيره، هندوستان ناميده ميشد كه پس از استقلال به 7 كشور كوچكتر تجزيه شد. ايجاد پاكستان به عنوان كشوري كه بر اساس اسلامْ موجوديت و هويت مستقل يافته، بر پايه نظريه "دو ملت" صورت پذيرفت. آرمان وطن اسلامي در منطقه هندوستان از ديرباز در نظر انديشمندان و مصلحان اسلامي بود و برترين انديشمند اين منطقه كه در اين موضوع صحبت كرده علامه اقبال لاهوري است. پس از آن محمدعلي جناح كه در راه استقلال هندوستان به همراه مهاتما گاندي زحمات فراواني متقبل گرديد در سال 1938م تقاضاي رسمي براي ايجاد وطن مستقل اسلامي را مطرح نمود و كمتر از ده سال بعد در 14 اوت 1947م اين درخواست عملي گرديد. در 23 مارس 1956، قانون اساسي جديد كشور پاكستان وضع شد و به موجب آن، حكومت اين كشور از فرمانداري كل به جمهوري اسلامي با دو مجلس قانونگزاري تغيير يافت. پاكستان داراي دو روز ملي است: يكي 23 مارس كه قانون اساسي جديد كشور وضع گشت و ديگري 14 اوت كه دولت جديد پاكستان تأسيس شد.
13) روز جهاني هواشناسي: ابوالفيض حمدون بن عبدالرحمن معروف به "ابن حاجّ" مفسر، اديب و فقيه مسلمان در سال 1174 ق در شهر فاس در مراكش امروزي متولد شد و در همان جا پرورش يافت. او آموزش علوم ادبي و ديني را نزد اساتيد معروف آن عصر فرا گرفت و در جريان سفر حج با عالماني چون شيخ مرتضي انصاري ملاقات و از محضر آنها كسب علم كرد. از ابنحاج تاليفات متعددي در فقه، كلام، تفسير، منطق و ساير علوم به جاي مانده كه غالباً به صورت چاپي است.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.