مشاوره گرفتن و مشورت کردن از افراد عاقل و صاحب خرد، یکی از راههایی است که افراد را قدم به قدم به آرزوهایشان نزدیک می کند. چرا که حضرت علی(ع) در این باره می فرمایند: «با افراد عاقل و صاحب خرد مشورت کن تا از لغزش و پشیمانی ایمن گردی.»
مشورت و نظرخواهی از دیگران یکی از عوامل مهم و مسائل حیاتی در تصمیم گیری است، با توجه به وسعت موضوعات و پیچیدگی مسائل و نیز گستردگی اطلاعات، یک نفر قادر به شناخت همه مسائل و به دست آوردن همه اطلاعات لازم در مورد یک مسئله نیست و در نتیجه نمی تواند تصمیم منطقی و درستی در مورد آن اتخاذ نماید.
مشورت با آدم بدبین و منفی نگر بسیار خطرناک است؛ زیرا او جز سیاهی، بدبختی و شکست، چیزی نمی بیند و صرفا افکار بدبینانه خود را به شیوه نصیحت گونه به شما انتقال می دهد
تعریف و اهمیت مشورت
«مشورت» و «مشاوره» از یک ریشه و به معنای مراجعه به افراد آگاه و مطلع برای راه یابی به حل مسئله و بهره گیری از تجارب و آگاهی دیگران است.نقش مشورت در زندگی، نقشی اساسی است. تحقیقات تجربی نشان می دهد که مشورت اگر مهم ترین نقش را در پیشرفت و استفاده بهینه از زندگی نداشته باشد، دست کم می تواند یکی از بهترین نقشها را ایفا کند. در دنیای امروز، زندگی بدون مشورت و مشارکت و هم فکری با دیگران، امکان پذیر نیست. یک مثل چینی می گوید: «اگر می خواهی کاری را به درستی انجام دهی، با سه تن از سالخوردگان مشورت کن.» در فرهنگ و ادبیات فارسی نیز آمده است: «آن که بیشتر مشورت می کند کمتر دچار اشتباه می شود.» و به قول امریکاییها: «دو فکر، از یک فکر بهتر است».
با مردان بزرگ مشورت کنید
امیرمومنان حضرت علی(ع) در مورد عواقب عدم مشورت و استبداد به رای چنین هشدار می دهد؛ کسی که استبداد در رای داشته باشد هلاک می شود و کسی که با مردان بزرگ مشورت کند در عقل و دانش آنان شریک می شود.ضرورت مشورت یک مسئله عقلی است و هر انسان عاقل و خردمندی این ضرورت را درک می کند و هیچ خردمندی خود را ازآن بی نیاز نمی داند. حضرت علی(ع) می فرماید: هیچ انسان عاقل و خردمندی از مشاوره بی نیاز نمی گردد.
عدم توجه به نظرات دیگران و استبداد به رای، یکی از خطرناک ترین چیزهایی است که ممکن است یک مدیر به آن گرفتار شود. مشورت در نگاه امیرمومنان (ع) یکی از ضرورت های اساسی برای اداره امور به ویژه تصمیم گیری است. آن حضرت مشورت و نظرخواهی از دیگران را قوی ترین و محکم ترین پشتیبان و حامی می داند و می فرماید: هیچ حامی و پشتیبانی، استوارتر و محکم تر از مشورت کردن نیست.1
در ادامه این مقاله ۶ نشانه در اختیار شما قرار می‌دهیم که دریابید شخص مناسبی را برای مشورت کردن انتخاب نکرده‌اید.
.jpg "با این افراد مشورت نکنید")
6 نشانه اشخاص نامناسب برای مشورت
مشورت کردن با دیگران، چه درباره‌ی زندگی و چه درباره‌ی کسب‌وکار می‌تواند به تصمیم گیری درست و کاهش احتمال خطا کمک کند، اما به‌شرط اینکه از شخص شایسته‌ای مشورت بگیرید. گاهی افراد با اینکه نیتی جز یاری و همراهی ندارند، صرفا، چون از همه جوانب قضیه مطلع نیستند، ممکن است بدون هیچ تعمدی راهنمایی اشتباه کنند.
مشورت‌دهنده فاقد صلاحیت است
بروس کامِرون (Bruce Cameron)، مربی و مشاور، معتقد است که هرکسی دیدگاه‌های خودش را دارد، اما نه به این معنی که همیشه می‌توان به افکار و عقاید دیگران اعتماد کرد. اگر در دستاوردها یا سابقه مشورت‌دهنده هیچ نشانی حاکی از صلاحیت او برای اظهارنظر درباره قضیه خودتان نمی‌بینید، بهتر است مشورتش را نادیده بگیرید.کامِرون می‌گوید: «اگر مشورت‌دهنده شخصی تصادفی است و حتی زمینه‌ی کاری‌اش با شما یکسان نیست، باید اعتبار مشورت دریافتی و مشورت‌دهنده را دوباره ارزیابی کنید.» به‌توصیه اِپریل مَسینی (April Masini)، کارشناس روابط بین‌فردی، «به‌ویژه درباره‌ی مشورت کسانی که به مصلحت و منافع طرف مقابل نمی‌اندیشند، باید بسیار محتاط بود. کسانی که حواس‌شان به شما هست و به شما و موفقیت‌تان اهمیت می‌دهند، بهترین افراد برای مشورت هستند.» همچنین خودتان را به مشورت کسانی که وانمود به خیرخواهی می‌کنند، اما درواقعیت دل‌شان به موفقیت‌تان راضی نیست، نسپارید.
مشورت دریافتی با موقعیت شما جور نیست
مشورتی که ربط چندانی به مورد و کار شما ندارد، معمولا راهنماییِ خوبی نیست. جِرِمی گرینبِرگ (Jeremy Greenberg)، استراتژیست کسب‌وکار، می‌گوید: «افراد معمولا براساس تجربیات خودشان مشورت می‌دهند که آن هم شاید با موقعیتی که مشورت‌گیرنده درگیر آن است مطابقت نداشته باشد.» پس هرگاه مشورتی دریافت کردید که بیشتر به تجربه خود مشورت‌دهنده مربوط است، از خودتان بپرسید که آیا تجربه فلانی با موقعیتی که من هم‌اکنون درگیرش هستم هم‌خوانی دارد یا نه.به‌گفته گرینبِرگ، معمولا تطابق درخور توجهی وجود ندارد و در بسیاری موارد از جمله قضایای شغلی یا جابه‌جایی تا حد زیادی ترجیحات فردی در کار است.
مشورت‌دهنده بدون اینکه گوش کند فقط حرف می‌زند
اگر مشورت‌دهنده زیاد از «باید» استفاده می‌کند مراقب باشید. مشورت دادن خوب نیازمند اطلاع از شرایط طرف مقابل است و زمانی مشورت‌دهنده می‌تواند به‌درستی از شرایط‌تان مطلع شود که وقت بگذارد و سؤالاتی از شما بپرسد.کامِرون می‌گوید: «اغلب مشورت‌دهندگان خوب، پیش از بیان سخنان حکیمانه‌شان، سؤالات روشن‌کننده می‌پرسند.»
مشورت صرفا حول محور نتیجه‌ی نهایی می‌چرخد و نه فرایند تصمیم گیری
به‌توصیه گرینبِرگ، درباره مشورت‌هایی که فقط بر خود تصمیم متمرکزند و درخصوص مراحل تصمیم گیری کمکی نمی‌کنند محتاط‌تر رفتار کنید، چراکه فرآیند ارزیابی به‌اندازه‌ی جواب نهایی حائز اهمیت است.گرینبِرگ می‌گوید: «ارزیابی نقاط قوت و ضعف گزینه‌های موجود، نه‌تن‌ها کمک‌تان می‌کند.
که بهترین تصمیم را بگیرید، بلکه درجه‌ی پشیمانی را به حداقل می‌رساند و باعث می‌شود که از تصمیم‌تان راضی‌تر باشید.»2
.jpg "با این افراد مشورت نکنید")
مشورت‌دهنده جهت‌گیری احساسی دارد
وقتی از کسی مشورت می‌گیریم، درواقع قصد داریم نظر بی‌طرفانه‌ی شخص دومی را بشنویم. اما به‌عقیده‌ی گرینبِرگ اگر مشورت‌دهنده به‌لحاظ احساسی درگیر شده باشد، گاهی بهتر است که مشورتش را نادیده بگیرید.گرینبِرگ می‌گوید: «غلیان احساسی زیاد می‌تواند نشانه‌ی جهت‌گیری مشورت‌دهنده باشد. شاید او برنامه‌ای در سر دارد که با برنامه‌‌ی شما نمی‌خواند.»
مشورت دریافتی با حس درونی‌تان مغایر است
اگر ندای درون‌تان با مشورت دریافتی مخالف است، شاید بد نباشد که به حس درونی‌تان اعتماد کنید. مَسینی در این‌باره می‌گوید: «احتمال زیادی وجود دارد که حس‌تان درست باشد.» البته که مشورت کردن خوب است، اما خیلی اوقات هم که به‌دنبال مشورت با دیگران هستیم، خودمان می‌دانیم که بهتر است چه تصمیمی بگیریم.به‌گفته‌ی مَسینی، گاهی مشورت‌ها فقط باعث می‌شوند که در تصمیمات‌مان تجدیدنظر کنیم و از انجام آنچه بهترین است منصرف شویم. اما شاید گاهی بهتر باشد که به خودمان گوش کنیم، چراکه بالاخره بهتر از هرکس دیگری خودمان را می‌شناسیم.
چگونه به مشاوره‌ی غلط پاسخ بدهیم؟
اگر متوجه شدید که درحال دریافت مشورت درستی نیستید، باز هم می‌توانید ادامه‌ی صحبت‌های طرف مقابل را بشنوید. به‌اعتقاد گرینبِرگ، «اشکالی ندارد به مشورتی که لزوما کمک‌کننده نیست گوش کنید.» شاید مشورت کردن با طرف مقابل به‌کارتان نیاید، اما حداقل می‌توانید از خلال صحبت‌هایش به چیزی درباره‌ی خود آن شخص پی ببرید که بعدها به‌دردتان بخورد یا حتی می‌توانید در فکرتان، برای طرف مقابل استدلال مخالف بیاورید.گرینبِرگ می‌گوید: «مهم این است که وقتی می‌فهمید مشورتی مشکوک است، تحت‌تأثیر قرار نگیرید.»
پیشنهاد گرینبِرگ این است که اگر مشورت‌دهنده پافشاری کرد و در معذورات قرار گرفتید، از او تشکر کنید و بگویید که برای فکر‌کردن و هضم صحبت‌هایش به زمان بیشتری احتیاج دارید. شاید طرف مقابل اصرار داشته باشد که به مشورتش گوش کنید، اما اگر می‌دانید که مشورت کردن با او بی‌فایده است، مؤدبانه و مختصر توضیح بدهید که سخنانش بسیار مفید بود، اما اکنون باید خودتان کمی بیشتر به قضیه فکر کنید.
مَسینی هشدار می‌دهد که در چنین شرایطی خودتان را درگیر سروکله‌زدن نکنید، چراکه نتیجه‌ی خاصی برای‌تان نخواهد داشت. درعوض مؤدبانه خودتان را برهانید.3
پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.qudsonline.ir
3.www.chetor.com
