تورقی در اندیشه اجتماعی سپهبد شهید سردار حاج قاسم سلیمانی

همه دختران بی حجاب حاج قاسم

پنجشنبه، 11 دی 1399

تخمین زمان مطالعه:

نویسنده : عبدالصالح شمس‌اللهی

فراز و نشیب های فرهنگی بیشتر به خاطر آن است که مقوله فرهنگ سالیانی است که در ایران با سیاست قاطی شده است و در واقع جریان های سیاسی تلاش می کنند تا از مسائل فرهنگی مانند پوشش و مسئله روابط اجتماعی به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کنند و در مقابل گروهی دیگر وجود دارند که گمان می کنند در حال باختن قافیه هستند و اگر در موردی تبدل رای برای حکومت یا شخصیتی حاصل شود دیگر چیزی از اصل اسلام باقی نخواهد ماند.

یکی از اصلی ترین و پر چالش ترین موضوعات مخصوصا در 42 سال اخیر مسئله زن و به خصوص مسئله پوشش زنان است که علی القاعده با تغییر نسل ها تغییراتی در آن رخ می دهد؛ در این میان سه دیدگاه وجود دارد که پرداختن به هرکدام فصل مفصلی برای فیصله می خواهد و باید گذرا به آن ها اشاره کرد تا مغز مطلب نمایان شود. آن سه نگاه عبارتند از:

نگاه مبتنی بر تحجر:

یکی از دیدگاه ها در خصوص مسئله پوشش و ظاهر زن دیدگاهی است که مبتنی بر تحجر است و هیچ گونه تغییری را در ظاهر زن و حتی حضوراجتماعی او بر نمی تابد؛ در این نگاه زن صرفا خدمت کاری است که باید در پستوخانه ها نگه داری شود و حق ظهور و بروز اجتماعی ندارد! او باید در پوشیده ترین حالت از خانه خارج شود و تحت هیچ شرایطی با هیچ مرد نامحرمی صحبت نکند؛ در این نگاه زن ملک مرد است و همه گناه جامعه به تار موی او بر می گردد؛ این نگاه که به نوعی نگاه قجری و خان مآبانه است زن را در محدود ترین حالت نگه می دارد و از ترس آنکه نبادا گناهی در جامعه صورت پذیرد به جای راه حل صورت مسئله یعنی حضور زن را پاک می کند؛ صاحبان این نگاه با فهم غلط از آیات و روایات زن را به مثابه رباتی می دانند که هیچ حس و تمایلاتی ندارد و باید با یک دکمه خاموش و روشن شود؛ آن ها در مقابل بی حجابی و بد حجابی که البته گناه و معصیت است موضعی تهاجمی گرفته و حتی به لعن و نفرین و برگزاری راهپیمایی علیه زنان کم حجاب می پردازند و با شعار نویسی روی دیوارها و کارهایی از این قبیل سعی می کنند خود را فردی مجاهد و متشرع نشان بدهند.

اوایل انقلاب این نگاه به حدی تشدید شد که برخی به خود اجازه می دادند تا با بریدن موی دختران بی حجاب یا کم حجاب و پاره کردن لباس آن ها فضا را برای آن ها ناامن کنند تا آن ها جرئت بیرون آمدن با ظاهر غیر شرعی را نداشته باشند؛ البته این گروه بعدها از آن طرف بام افتادند که خود ماجرای مفصلی دارد.

ثمره این نوع نگاه چیزی جز به وجود آمدن یک جامعه دوقطبی و تقابل های اجتماعی نیست؛ این نگاه متحجرانه باعث می شود تا در زمانی که فضای سیاسی اجازه تخلف از هنجارهای دینی را می دهد کسانی که مدتی را در حصار و منگنه بوده اند به عقده گشایی بپردازند و صحنه هایی را به وجود بیاورند که زبان از بیان آن شرم داشته باشد.از طرفی حاشیه سازی های متعدد حول محور این نگاه متحجرانه باعث شده است تا سالیان سال زشتی ها بزرگتری مانند فاصله طبقاتی و مفاسد اقتصادی در درجه دوم اهمیت رسانه ای قرار بگیرند و در واقع بی حجابی زنان را پوششی برای سایر زشتی ها قرار دهند.

نگاه مبتنی بر سیاست

دومین نگاهی که بر مسئله پوشش زنان وجود دارد نگاه مبتنی بر سیاست است؛ در این نگاه جریان ها سیاسی سعی می کنند با استفاده از ضعف های عمل کردی در سال های گذشته و حساسیت های به وجود آمده در حوزه زنان با وعده های ساختار شکنانه سبد رای خود را سنگین تر کنند در این نگاه زن در واقع یک کالای سیاسی است که وجه المصالحه پیروزی جریان های سیاسی شده است؛ سیاسیون در این نگاه زن ایرانی را بسیار با اهمیت می دانند! البته نه برای همیشه و نه برای مسائل مهم؛ بلکه آن ها زن ایرانی را برای پر کردن میتینگ های سیاسی و سنگین کردن سبدهای رای با وعده های پوچی که اگر محقق هم بشود دردی از جامعه زنان دوا نخواهد کرد، مانند اختیاری کردن مسئله حجاب و آزادی روابط خارج از قاعده؛ به بازی سیاست می گیرند و دست آخر آنکه بر کرسی می نشیند جز تصویری آن هم از رسانه چیزی برای جامعه زنان به همراه ندارد و ارباب وعده های فراموش شده اسمش می شود رئیس جمهور یا نماینده مجلس!

ثمره این نگاه این است که با کشاندن مسئله حجاب و پوشش به بازی سیاست، دوقطبی و تقابل را در جامعه تشدید می شود و باعث سرخوردگی سیاسی و اجتماعی جامعه زنان نیز خواهد شد، چرا که بیشتر وعده های داده شده توسط سیاسیون در لحظه اعلام آرا فراموش می شود؛ علاوه بر اینکه بسیاری از مسائل در اختیار یک نفر نیست بلکه مجموع حاکمیت باید به نتیجه برسد پس آن وعده ها هیچ گاه محقق نشده و فقط روح آزرده از فریب و وعده های پوپولیستی حس بد سوء استفاده را برای چندمین بار درک می کند. نگاه سیاسی به مقوله زن را می توان بی خاصیت ترین و یا از آن طرف مضر ترین نگاه به زن دانست.

نگاه مبتنی بر حکمت

سومین نگاه که نگاهی بسیار راه گشا و تعالی بخش است نگاه مبتنی بر حکمت است،‌حکمتی که متخذ از آیات و روایات قرآن است در این نگاه زن به عنوان انسان و اشرف مخلوقات، به عنوان کسی که خدا به صراحت کرامت او را با صفت آدمیت پذیرفته است ، به عنوان یک موجود متعالی شناخته می شود، موجودی که در ملک کسی نیست و حق حیات اجتماعی دارد و همانگونه که حضور اجتماعی مرد حدود و ثغوری دارد حضور اجتماعی او نیز قواعدی دارد که باید مراعات شود.

صاحبان نگاه مبتنی بر حکمت فقط زمانی می توانند به این نگاه برسند که پنبه هر دو نگاه گذشته را زده باشند و آتش تحجر و منفعت طلبی سیاست ورزانه را در خود خاموش کرده باشند؛ آن ها اگر ببینند یکی از جامعه زنان به اشتباه در مسیری خطا قدم برداشته است نه او را مانند متحجرین تکفیر و ترد می کنند و نه چون سیاسیون به چشم گوشت قربانی به آن نگاه می کنند! بلکه او را انسان شریفی می دانند که نقصی دارد و عاشقانه باید برای رفع نقص او تلاش مهرورزانه کرد؛ مقام معظم رهبری(حفظه الله) به عنوان سکان دار اسلام در عصر حاضر به صراحت این نگاه را داشته و از اعلام آن هیچ ابائی نداشته اند ایشان در دیدار علما و روحانیون خراسان شمالی بعد از بیان مسئله لزوم مدارا می فرمایند:

ممکن است [کسی] ظاهر زننده‌ای داشته باشد؛ [خوب]داشته باشد! بعضی از همین هائی که در استقبالِ امروز بودند و شما الان در این تریبون از آن ها تعریف کردید، خانم هائی بودند که در عرف معمولی به آن ها می گویند «خانم بدحجاب»؛ اشک هم از چشمش دارد می ریزد. حالا چه کار کنیم؟ ردش کنیم؟! مصلحت است؟! حق است؟! نه، دل متعلق به این جبهه است؛ جان، دل باخته‌ به این اهداف و آرمان هاست؛ او یک نقصی دارد! مگر من نقص ندارم؟ نقص او ظاهر است، نقص های این حقیر باطن است؛ نمی ‌بینند. «گفتا شیخا هر آنچه گوئی هستم ؛ آیا تو چنان که می نمائی هستی؟». ما هم یک نقص داریم، او هم یک نقص دارد. با این نگاه و با این روحیه برخورد کنید. البته انسان نهی از منکر هم می کند؛ نهی از منکر با زبان خوش، نه با ایجاد نفرت! بنابراین با قشر دانشجو ارتباط پیدا کنید.

همه دختران بی حجاب حاج قاسم

بر خلاف بسیاری از افراد که تلاش زیادی در جهت نفهمیدن دارند! اما سپهبد شهید سردار حاج قاسم سلیمانی نه تنها مسائل را در عرصه های مختلف به خصوص سیاست و فرهنگ خوب می فهمید بلکه با آنکه گاه صحبت در موضوعی خلاف نظرعده ای خاص در کشور از جنگ با داعش هم سخت تر است، اما او شجاعانه مواضع خود را اعلام و به صراحت از آن دفاع می کرد؛ یکی از موضوعات مهمی که ایشان مطرح کرد و باعث محبوبیت آن بزرگوار البته بعد از شهادت و سبک تر شدن شبکه سانسور نسبت به افکار و عمل کردهای او شد مواضع او در خصوص دختران بی حجابی است که هر از گاهی طعم تلخ تحقیر توسط برخی از نهادها و صاحبان تریبون را می چشند؛ سردار سلیمانی با اعتراض نسبت به دسته بندی های سیاسی و اجتماعی در گلایه ای دردمندانه می فرماید:

من و آدم‌ های خودم! من و رفقای خودم! من و مریدهای خودم! این بی‌ حجاب است! این با حجاب است! این چپ است! آن راست است! این اصلاح طلب است! او اصول گرا است! خب پس چه کسی را می‌ خواهید حفظ کنید؟! همان دختر کم‌ حجاب دختر من است. دختر ما و شماست؛ نه دختر خاص من و شما، اما جامعه ماست.

این نگاه حاج قاسم نشان می دهد که او به خوبی از پیشوای خود سرمشق گرفته است و روح مهرورزی او نه تنها در نبل و الزهرا بلکه در خیابان های تهران همان جایی که خیلی ها به جای تلاش برای اصلاح به لعن و نفرین دختران این سرزمین مشغولند برای او دغدغه درست می کند دغدغه ای به اسم اصلاح.