عارضه زانوی دونده
اول از همه باید بدانید که این عارضه فقط مختص دونده ها نبوده و دوم اینکه یک آسیب خاص نیست. زانوی دونده یا Runner’s knee در حقیقت اصطلاحی است که برای توصیف احساس درد در اثر مشکلات زانو به کار می رود. ممکن است یک پزشک به جای عارضه زانوی دونده به آن سندرم درد پاتلوفمورال بگوید.همانطور که از اسم این عارضه نیز پیدا است، دویدن یکی از دلایل اصلی بروز زانوی دونده است. اما هر فعالیت دیگری که به طور مکرر باعث فشار بر روی مفصل زانو شود نیز می تواند باعث بروز این عارضه شود. این فعالیت ها ممکن است پیاده روی، اسکی، دوچرخه سواری، پریدن یا حتی بازی فوتبال باشد.
طبق تحقیقات صورت گرفته توسط دانشگاه پزشکی هاروارد، بروز عارضه زانوی دونده در زنان شایع تر از مردان بوده و احتمال بروز آن در زنان میانسال بسیار بیشتر از زنان جوان است. یکی دیگر از مواردی که احتمال بروز زانوی دونده را افزایش می دهد، وزن بالا و اضافه وزن است.1
علائم زانوی دونده
ممکن است چندین علت زمینه‌ای برای زانوی دونده وجود داشته باشد، و به دلیل این تنوع علائم آنها متفاوت باشند. برخی از علائم نسبتاً شایع هستند. علائم دیگر در نتیجه یک بیماری زمینه‌ای زانو هستند. علائم اولیه زانوی دونده می‌تواند شامل موارد زیر باشد:• درد در جلوی زانو
ناهماهنگی در تراز استخوان ران و کشکک ممکن است باعث ایجاد درد در قسمت جلوی زانو یا کناره‌های مچ پا شود. فرد ممکن است هنگام استراحت احساس درد کند و یا در هنگام استفاده از زانو احساس درد و یا درد شدید داشته باشد.• کرپیتوس زانو
برخی از حرکات ممکن است باعث ایجاد احساس قرچ قرچ یا خرچ خرچ در زانو شود، که به عنوان کرپیتوس زانو شناخته می‌شود. این علامت معمولاً پس از دوره‌هایی از استراحت طولانی مدت، مانند هنگام برخواستن از رختخواب صبح رخ می‌دهد. کرپیتوس ممکن است در طول استفاده از زانو کاهش یابد یا از بین برود.• درد هنگام حرکت بدتر می‌شود
افرادی که زانوی دونده دارند معمولاً هنگام حرکت به سمت بالا یا پایین دچار درد، اصطکاک بیش از حد یا سر و صدای زانو می‌شوند، مانند چمباتمه زدن ناگهانی از حالت ایستاده یا بالا رفتن از شیب یا پله ها زانوی دونده معمولاً به صورت درد ظاهر می‌شود و با قطع فعالیت کاهش می‌یابد.• تورم زانو
اگرچه مختص زانوی دونده نیست، اما تورم جلوی زانو التهاب را نشان می‌دهد. این تورم ممکن است منجر به محدودیت تحرک و همچنین افزایش درد در بسیاری از موارد شود. تورم زانو به عنوان “آب آوردن زانو” نیز شناخته می‌شود.• سفتی زانو بعد از استراحت
افراد دارای زانوی دونده ممکن است دریابند که مدت زمان طولانی خم شدن زانو، مانند سوار شدن در ماشین یا نشستن پشت میز، منجر به افزایش سفتی و تشدید علائم درد می‌شود. به طور کلی، زانوی دونده درجاتی از درد را به همراه دارد که به طور معمول در حین فعالیت تشدید می‌شود. تورم و سفتی ممکن است در ارتباط با شدت فعالیت و مدت زمان استراحت متفاوت باشد.در صورت ادامه علائم بیش از دو هفته، مراقبت‌های پزشکی و ورزشی مناسب توصیه می‌شود.2
.jpg "همه چیز راجع به سندروم درد پاتلوفمورال")
علت عارضه زانوی دونده
درد ناشی از عارضه زانوی دونده ممکن است در اثر تحریک بافت های نرم، ساییده شدن زانو، غضروف فرسوده، پاره شده یا کشیدگی تاندون ها به وجود بیاید.البته هر یک از موارد زیر نیز می تواند باعث بروز زانوی دونده شود:
آرتروز
صافی کف پا
شکستگی زانو
استفاده بیش از حد
جابه جا شدن کشکک زانو
وارد شدن ضربه به کشکک زانو
ضعیف شدن یا گرفتگی عضلات ران ها
جابه جایی بخش یا تمام قسمت های کشکک
تمرینات کششی ناکافی پیش از شروع تمرینات ورزشی
سندرم پلیکا یا سندرم پولیوی سینوویال که در آن پوشش مفصل ضخیم و ملتهب می شود.1
تشخیص عارضه زانوی دونده
پزشک می تواند با معاینه فرد ابتلا به این عارضه را به سادگی تشخیص دهد.پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق تر از تصویر برداری اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن استفاده کند.1
درمان زانوی دونده
هنگامی که تشخیص و علت اصلی زانوی دونده مشخص شد، پزشک می‌تواند یک دوره درمان را تجویز کند. بیشتر موارد بدون جراحی درمان می‌شوند. درمان‌های معمول برای زانوی دونده شامل موارد زیر است:• R.I.C.E (استراحت، یخ، فشرده سازی و بالا بردن) به بیمار پیشنهاد می‌شود تا علائم اولیه زانوی دونده کاهش یابد. این پروتکل به ویژه اگر علائم برای اولین بار آشکار شود بسیار مهم است.
• داروهای ضد التهاب بدون نسخه یا تجویز شده.
• فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو و مفصل ران، کشش برای گرفتگی عضلات و تمرین مجدد عضلات برای انقباض مناسب در حین ورزش و فعالیت.
• گذاشتن کفی کفش ممکن است به یک سری از افراد که ساختار پا یا الگوهای حرکتی غیرطبیعی هنگام دویدن برایشان موثر است.
• محافظ کشکک یا ضربه زدن برای حفظ ردیابی مناسب کشکک در حین حرکت زانو.
• اصلاح خطاهای آموزشی، مانند میزان افزایش حجم و سرعت دویدن. به طور کلی، تا ۱۰٪ تا ۱۵٪ افزایش حجم یا سرعت دویدن در مفصل کشکک ران بی‌خطر است. اگر روش‌های غیرجراحی نتوانند وضعیت را برطرف کنند، ممکن است جراحی توصیه شود.
.jpg "همه چیز راجع به سندروم درد پاتلوفمورال")
جراحی برای زانوی دونده
جراحی به ندرت برای درد استخوان کشکک زانو پیشنهاد می‌شود. اگر تمام اقدامات محافظه کارانه شکست خورده باشد و فرد نتواند بدون درد در فعالیت‌های مورد نظر شرکت کند، یک جراح می‌تواند ساختار زانو را با روشی مانند “جداسازی جانبی” تغییر دهد. در این روش، رباط پاتلوفمورال جانبی بریده می‌شود تا از کشش کشکک به سمت خارج از زانو کاسته شود و سعی می‌کنند تا فاصله دهی در امتداد شیار استخوان ران را بهبود ببخشند.تصمیم گیری برای جراحی نیاز به بحث و بررسی طولانی با جراح دارد، و چندین فاکتور، از جمله: سابقه پزشکی بیمار، احتمال موفقیت در این روش؛ و آیا توانایی فرد در انجام ورزش را بازیابی می‌کند یا نه را بررسی می‌کند. خوشبختانه، با تقویت لگن و اندام تحتانی و اصلاح عوامل خطرساز برای درد کشکک، اکثر قریب به اتفاق موارد برطرف می‌شوند و افراد می‌توانند به توانایی‌های ورزشی کامل خود بازگردند.3
پیشگیری از زانوی دونده
یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از اختلال زانوی دونده پرهیز از استفاده بیش از حد از زانو یا به بیان دیگر پرهیز از دویدن بیش از حد است. شما نباید میزان مسافتی که می‌دوید را بیش از ۱۰ درصد در هفته افزایش دهید. قانونی مشابه برای افزایش سرعت یا تمرینات تپه نوردی نیز صادق است. شما نباید بیش از یک یا دو نوع تمرین جدید را در هفته انجام دهید.همچنین، انجام حداقل دو تا سه جلسه تمرینات تقویت کننده عضلات سرینی و بخش مرکزی بدن در هفته توصیه شده است. این می‌تواند از اعمال فشار بیش از حد بر زانو‌ها پیشگیری کرده و مقداری از درد را تسکین دهد.
در نهایت، جنبه‌های کششی و انعطاف پذیری باید مورد توجه قرار بگیرند. در همین راستا، شرایط نوار ایلیوتیبیال مساله‌ای مهم است. تمرین دادن این بخش به طور منظم، به ویژه پیش و پس از دویدن می‌تواند به پیشگیری از التهاب نوار ایلیوتیبیال کمک کند که از دلایل اصلی اختلال زانوی دونده محسوب می‌شود.
کشش و تقویت این بخش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین، کشش و تقویت عضلات همسترینگ که یکی دیگر از بخش‌هایی است که شاید دونده نادیده بگیرند، زیرا بیشتر به عضلات چهارسر ران توجه دارند، توصیه شده است.3
پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.orthosis-prosthesis.com
3.www.tabnakjavan.com
