در نوزادی که نارس بدنیا می آید، ریه ها و بخشی از مغز که مسئول کنترل تنفس هستند هنوز به بلوغ کامل نرسیده اند. یک نوزاد زودرس برخلاف نوزادی که در موعد مقرر به دنیا آمده است، نمی تواند تنفس خود را کنترل کند. در نوزادان نارس به جای پیروی از یک الگوی تنفسی منظم، ابتدا تنفس عمیق و به دنبال آن نفس کم عمق یا مکث در تنفس صورت می گیرد. در صورتی که در نوزاد نارسی مکث در تنفس بیش از 15 تا 20 ثانیه به طول انجامد در او آپنه یا ایست موقت تنفس تشخیص داده می شود. زمانی که این اتفاق رخ می دهد ممکن است رنگ نوزاد به آبی یا بنفش متمایل شده و ضربان قلب او کند شود. برادیکاردی اصطلاح پزشکی ضربان آهسته قلب می باشد. نوزادی که دچار برادیکاردی شده باشد ضربان قلبش ممکن است به کمتر از 80 ضربان در دقیقه افت کند.

درمان آپنه و برادیکاردی در نوزادان نارس

بروز آپنه (وقفه تنفسی) یا برادیکاردی (کندی ضربان قلب) در نوزاد نارس تقریباً امری شایع و طبیعی است. بیشتر نوزادان نارس مدت زمانی را در بخش مراقبت های ویژه نوزادان یا ان. آی. سی. یو (NICU ) می گذرانند. نوزاد در طول مدت حضور در بخش مراقبت های ویژه ممکن است به یک دستگاه تنفس مکانیکی (ونتیلاتور) برای کمک به تنفس یا دستگاه تنفسی سی پپ (CPAP) (فشار هوای مثبت پیوسته) نیاز داشته باشد. زمانی که نوزاد زودرس خود بتواند به تنهایی تنفس نماید، به وسیله مانیتور قلبی تنفسی کاردیورسپیریتوری (cardiorespiratory) (یا مانیتور آپنه و برادیکاردی) تحت نظارت قرار خواهد گرفت. در صورتی که تنفس نوزاد قطع شود یا ضربان قلب او آهسته گردد پرستار ابتدا سعی می کند با مالاندن پشت، دستها یا پاها یا ضربه زدن به کف پاهای نوزاد، او را وادار به تنفس نماید. در اکثر مواقع این عملیات به منظور تحریک تنفس کافی هستند. چنانچه نوزاد به تنهایی شروع به تنفس نکند، پرستار ممکن است برای بازگشت تنفس شروع به اکسیژن رسانی به نوزاد نماید.

آپنه در نوزادان زودرس عارضه ای شایع به حساب می آید و اغلب تا زمان آماده ترخیص شدن او به خودی خود بهبود می یابد. با این حال دوره هایی از آپنه در بعضی از نوزادان نارس تداوم یافته و نیاز به نظارت بیشتر دارند. در صورتی که مشکلاتی در خصوص آپنه همچنان در فرزند زودرس شما وجود داشته باشد، ممکن است با یک دستگاه نمایشگر یا مانیتور تشخیص آپنه به خانه فرستاده شود. قبل از ترخیص نوزاد بایستی در مورد نحوه استفاده از این دستگاه آموزش ببینید. همچنین اگر فرزندتان با مانیتور تشخیص آپنه به خانه فرستاده شود، به شما آموزش انجام عملیات سی پی آر (CPR) (احیای قلبی ریوی) نوزاد آموزش داده می شود. به بعضی از نوزادان داروی محرک نیز داده می شود تا به آنها کمک شود نفس بکشند.

فرستاده شدن نوزاد به خانه همراه با مانیتور آپنه

مانیتور آپنه دستگاه قابل حملی است که به نوزاد متصل شده و به منظور کنترل تنفس و ضربان قلب او بکار برده می شود. این مانیتور از یک دستگاه کوچک دارای زنگ هشدار تشکیل شده است. فرزند شما به وسیله رابط یا لیدهایی (leads) به این دستگاه متصل می شود و این لیدها بوسیله یک کمربند و یا پدهای چسبی به فرزند شما وصل می شوند. نحوه متصل ساختن لیدها به قفسه سینه فرزندتان به شما آموزش داده خواهد شد. این مانیتور به طور مداوم تنفس و ضربان قلب نوزاد را بررسی می کند. در صورتی که تنفس نوزاد متوقف شده یا ضربان قلب کاهش یابد، زنگ خطر به صدا در می آید.

اقدامات لازم در زمان به صدا در آمدن صدای زنگ خطر مانیتور آپنه

در صورت به صدا در آمدن زنگ هشدار مانیتور آپنه بایستی به فرزند خود نگاه کنید و ببینید آیا به نظر می رسد در حال نفس کشیدن است یا خیر. رنگ پوست فرزندتان را بررسی کرده و سعی کنید با مالاندن پشت، دست یا پاها، او را تحریک به تنفس کنید. همچنین می توانید به کف پاهای او ضربه بزنید. اگر به نظرتان می آید که نفس نمی کشد و پیش از این نیز سعی کرده اید با لمس، او را تحریک به تنفس کنید بایستی بلافاصله با مرکز اورژانس تماس بگیرید.

ممکن است با مانیتور آپنه هشدارهای نادرستی را دریافت کنید. گاهی اوقات زنگ هشدار مانیتور به صدا در می آید اما دیده می شود که نوزاد به خوبی نفس می کشد. این وضعیت در صورتی اتفاق می افتد که اتصال لیدها از بدن نوزاد قطع شده یا باتری آن ضعیف شده باشد. سعی کنید در صورت رخ داده چنین اتفاقی، لیدها را دوباره در جای خود متصل سازید یا آنها را عوض کنید. اگر مشکلات زیادی با هشدارهای نادرست دستگاه دارید با مرکز خدمات بهداشتی تماس بگیرید.

مدت زمان نیاز نوزاد زودرس به مانیتور آپنه

آپنه و برادیکاردی در نوزادان زودرس اغلب با رسیدن به سن کامل بارداری (یا رسیدن به تاریخی که نوزاد باید به دنیا می آمد یعنی زمان تخمینی و موعد مقرر تولد نوزاد) برطرف می شود. فرزند شما تا زمانی که دیگر دچار دوره های آپنه و برادیکاردی نشود تحت نظارت خواهد بود. این مانیتور وقایع را ثبت کرده و پزشک می تواند آنها را چاپ کند. در صورتی که پزشک مشاهده کرد نوزاد در مدت زمان مشخصی دچار دوره های آپنه و برادیکاردی نشده است اجازه خواهد داد او را از دستگاه یا مانیتور آپنه جدا کنید. خبر خوب آنکه آپنه در نوزادان نارس دائمی نخواهد بود. به محض بلوغ ریه ها و سیستم عصبی مرکزی در نوزاد آپنه از بین رفته و برنخواهد گشت.

سلب مسئولیت: اطلاعات موجود در این برنامه یا مقاله با کمک از کارشناسان و اطلاعات موجود در اینترنت بدست آمده است. داده های موجود در این مقاله ممکن است با داده های مربوط به کودک شما مطابقت نداشته باشد. اکیداً توصیه می شود رهنمودها و توصیه های موجود در این برنامه را بدون مشورت با پزشک خود اعمال نکنید.

منبع: اپلیکیشن ردیاب کودک (‏Baby Tracker‏)‏