آلرژی به مواد غذایی

افرادی که آلرژی به مواد غذایی دارند، سیستم ایمنی بدن آنها نسبت به پروتئین های موجود در برخی از مواد غذایی واکنش نشان می دهد. در حقیقت سیستم ایمنی این افراد، پروتئین های موجود در برخی از مواد غذایی را همچون باکتری ها و ویروس ها تلقی می کند.

طبق تخمین های انیسیتو بیماری های آلرژیک و عفونی، تقریباً 5 درصد از کودکان و 4 درصد از بزرگسالان به آلرژی مواد غذایی مبتلا می باشند. همچنین در 20 سال اخیر، 20 درصد به جمعیت این افراد افزوده شده است.1

علائم آلرژی به مواد غذایی

علائم آلرژی به مواد غذایی می توانند شدید و یا ملایم باشند و به صورت فرد به فرد متفاوت است. تمامی افراد موارد ذیل را در حین واکنش آلرژیک تجربه نمی کنند ولی مواردی که به آنها خواهیم پرداخت، نسبت به سایر موارد رایج تر می باشند:

• خارش در ناحیه گلو و دهان

• احساس سوزش بر روی لب ها و دهان

• لب ها و صورت ممکن است تورم نمایند

•قرمزی و دانه های پوستی

• بر روی سطح پوست ممکن است خارش هایی به وجود آمده و لک شود.

• اسهال

• آبریزش بینی

• آبریزش و اشکی شدن چشم ها

• حالت تهوع و استفراغ

• خستگی و کسالت

در برخی موارد این علائم تشدید شده و به شوک آنافیلاکسی ختم می شود. آنافیلاکسی به معنای واکنش شدید آلرژیک می باشد. این علائم معمولاً اندکی پس از مصرف ماده غذایی آلرژی زا بروز کرده و چند ساعتی به طول می انجامد.در آنافیلاکسی عوارض ناشی از آلرژی به مواد غذایی به شدت رو به وخامت می رود. در ذیل به برخی از این علائم اشاره می نماییم:

• کاهش فشار خون

• احساس دلهره و ترس

• خارش شدید گلو

• استفراغ

• مشکلات و اختلالات تنفسی که به مرور زمان بدتر نیز می شوند.

• خارش شدید پوست که می تواند در تمام بدن پخش شود.

• عطسه

• آبریزش چشم و بینی

• افزایش شدید ضربان قلب

• تورم شدید در نواحی گلو، لب، صورت و دهان

• از دست دادن هوشیاری

• برخی از مواد غذایی که موجب واکنش های آلرژیک در برخی افراد می شوند

در ذیل به برخی از مواد غذایی که موجب برانگیختن 90 درصد از واکنش های آلرژیک به مواد غذایی می شوند، اشاره می نماییم:

• تخم مرغ

• ماهی

• شیر

• مغزهایی که از درخت کنده می شوند مانند بادام

• بادام زمینی

• صدف

• سویا

• گندم.1

علل آلرژی غذایی

وقتی آلرژی غذایی دارید، سیستم ایمنی شما به اشتباه یک غذای خاص و یا یک ماده غذایی را به عنوان چیزی مضر تشخیص می دهد، در پاسخ، سیستم ایمنی تان سلول ها را تحریک می کند تا یک آنتی بادی به نام ایمونوگلوبولین ای (ige) را آزاد کند تا مواد غذایی را خنثی کند (آلرژن).

دفعه بعد که حتی کوچک ترین مقدار آن غذا را بخورید، آنتی بادی ige آن را حس کرده و سیستم ایمن یک ماده شیمیایی به نام هیستامین و دیگر مواد شیمیایی را وارد جریان خون شما می کند، این مواد شیمیایی علائم آلرژی دارند، در بزرگسالان، اکثر آلرژی های غذایی با پروتئین های ویژه ای در ارتباط هستند:

میگو، لابستر و خرچنگ،

بادام زمینی

میوه های درخت مانند گردو

ماهی

در کودکان، آلرژی های غذایی معمولاً توسط پروتئین ها فعال می شوند:

بادام زمینی

آجیل درختی

تخم مرغ

شیر گاو

گندم
سویا.2

عوامل خطرساز آلرژی

عوامل خطر آلرژی غذایی شامل موارد زیر است:

• سابقه خانوادگی

در صورت وجود آسم، اگزما، کهیر یا حساسیت‌هایی مانند تب یونجه در خانواده شما، در معرض خطر آلرژی‌های غذایی هستید.

• آلرژی های دیگر

اگر قبلاً به یک ماده غذایی حساسیت داشتید، ممکن است در معرض خطر ابتلا به حساسیت به مواد غذایی دیگر باشید. به همین ترتیب، اگر انواع دیگری از واکنش‌های آلرژیک مانند تب یونجه یا اگزما را دارید، احتمال ابتلا به آلرژی غذایی بیشتر است.

• سن

آلرژی‌های غذایی در کودکان بخصوص کودکان نوپا و نوزادان بیشتر دیده می‌شود. با بزرگتر شدن، سیستم گوارش تکامل یافته و بدن مواد غذایی یا اجزای غذایی عامل آلرژی را کمتر جذب می‌کند.

خوشبختانه، حساسیت به شیر، سویا، گندم و تخم مرغ در کودکان به مرور زمان برطرف می‌شود. معمولا حساسیت‌های شدید و حساسیت به آجیل و صدف زمان بیشتری می‌برد.

• آسم

آسم و آلرژی غذایی معمولاً با هم اتفاق می‌افتند. در صورت بروز، آلرژی غذایی و علائم آسم احتمالاً شدید هستند.

عواملی که ممکن است خطر ایجاد واکنش آنافیلاکسی را افزایش دهند عبارتند از:

داشتن سابقه آسم

نوجوانان یا افراد جوان‌تر

تأخیر در استفاده از اپی نفرین برای درمان علائم آلرژی غذایی

نداشتن کهیر یا سایر علائم پوستی.3

چه زمانی به پزشک فوق تخصص ریه مراجعه کنید

اگر بلافاصله پس از خوردن غذا دچار علائم شدید، به پزشک یا متخصص آلرژی مراجعه کنید. حدالامکان، هنگام بروز واکنش آلرژیک به پزشک فوق تخصص آسم و آلرژی مراجعه کنید. این کار به پزشک در تشخیص کمک می‌کند.

در صورت بروز علائم آنافیلاکسی به دنبال کمک اورژانسی باشید، علائمی مانند:

انسداد راه‌های هوایی که تنفس را دشوار می‌کند

شوک با افت شدید فشار خون

نبض سریع

سرگیجه یا سبکی سر.3

درمان آلرژی یا حساسیت

تنها راه جلوگیری از واکنش آلرژیک، اجتناب از غذاهایی است که باعث علائم و نشانه‌ها می‌شود. اما با وجود بهترین تلاش، ممکن است با یک ماده غذایی که باعث واکنش می‌شود برخورد کنید.

آنتی هیستامین‌های بدون نسخه یا تجویز شده در کاهش علائم یک واکنش آلرژیک جزئی کمک کننده هستند. این داروها را می‌توان بعد از قرار گرفتن در معرض مواد غذایی حساسیت زا برای تسکین خارش یا کهیر مصرف کرد. با این حال، آنتی هیستامین‌ها نمی‌توانند یک واکنش آلرژیک شدید را درمان کنند.

آنتی هیستامین‌ ها نمی‌توانند یک واکنش آلرژیک شدید را درمان کنند.

در مورد یک واکنش آلرژیک شدید، ممکن است فرد نیاز به تزریق فوری اپی نفرین و مراجعه به اورژانس داشته باشد. بسیاری از مبتلایان به آلرژی، اپی نفرین اتواینجکتور دارند (Adrenaclick ، EpiPen). این وسیله یک سرنگ ترکیبی با سوزن پنهان است که با فشار دادن بر روی ران، یک دوز دارو را تزریق می‌کند.
اگر پزشک معالج اپی نفرین اتوانجکتور تجویز کرده است:

• مطمئن باشید که نحوه استفاده از آن را می‌دانید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که افراد نزدیک به شما نحوه استفاده از دارو را می‌دانند (اگر در مواقع اضطراری آنافیلاکتیک همراه تان باشند، می‌توانند جان شما را نجات دهند.)

• همیشه همراه خود داشته باشید. ایده خوبی ایست که یک اتواینجکتور اضافی در اتوموبیل یا روی میز کارتان داشته باشید.

• حتماً اپی نفرین را قبل از تاریخ انقضا جایگزین کنید در غیر این صورت ممکن است به درستی کار نکند.2

پینوشتها
1.www.drmahboubioskouei.ir
2.www.darmankade.com
3.www.namnak.com